У ЕГУ абмеркавалі развіццё беларускіх даследаванняў
26–27 мая ў ЕГУ адбыўся чарговы Colloquium Vilnense, прысвечаны будучыні беларускіх даследаванняў ва ўніверсітэце.
Мерапрыемства пачалося з публічнай лекцыі доктара Пэра Андэрса Рудлінга «Узлёт і падзенне беларускага нацыяналізму», падчас якой спадар Рудлінг прадставіў гісторыю беларускага нацыяналізму ў 1906 – 1931 гадах і распавёў пра інструменталізацыю беларускай нацыянальнай ідэі рознымі палітычнымі сіламі ў гэты перыяд, але таксама пра яе ўключанасць у агульнаеўрапейскі кантэкст пачатку XX стагоддзя.
Падчас круглага стала выкладчыкі, супрацоўнікі і студэнты ЕГУ абмеркавалі, якім чынам беларускія даследаванні могуць развівацца ва ўніверсітэце і як беларускі вектар развіцця, якога, на думку многіх беларускіх дзеячаў, бракуе ЕГУ, павінен прагучаць у місіі ўніверсітэта.
Па-першае, удзельнікі дыскусіі былі згодныя з тым, што беларускасць ЕГУ павінна заключацца не толькі ў тым факце, што большасць выкладчыкаў і студэнтаў навучальнай установы маюць беларускае грамадзянства, але, у першую чаргу, у планамернай рэалізацыі даследаванняў у сферы беларускай палітыкі, эканомікі і грамадства, і ва ўсталяванні дыялогу паміж заходнімі тэарэтычнымі школамі і лакальным кантэкстам.
Па-другое, прагучала ідэя аб стварэнні агульнаўніверсітэцкага курсу па беларускіх даследаваннях, тэматыка якога ўключала б не толькі гісторыю Беларусі, але разглядала б Беларусь у інтэрдысціплінарнай і трансрэгіянальнай перспектывах, а таксама аб'ядноўвала б тэарэтычныя разважанні са зборам, аналізам і абмеркаваннем эмпірычнага матэрыялу, сабранага колькаснымі і якаснымі метадамі.
Па-трэцяе, выказваліся думкі наконт неабходнасці збалансаванага падыходу да разумення Беларусі. З аднаго боку, удзельнікі выказваліся супраць віктымізацыі і арыенталізацыі беларускага грамадства і за неабходнасць вывучэння агульных тэндэнцый, якія аб'ядноўваюць Беларусь з іншымі краінамі Усходняй Еўропы. З іншага боку, гучала засцярога наконт залішняй «нармалізацыі» беларускай сітуацыі і ідэя аб неабходнасці прызнання нетыповасці беларускай сітуацыi, у тым ліку з пункту гледжання недаступнасці эмпірычнага матэрыялу і закрытасці вялікай колькасці значных для навуковага аналізу дадзеных.
Патэнцыял разумення беларускай сітуацыі ў межах разнастайных тэарэтычных і дысцыплінарных падыходаў (гендарныя даследаванні, папулярная геапалітыка, тэорыі памяці, сацыялогія эмоцый, тэорыя сацыяльнай справядлівасці, урбаністычныя і мікрагістарычныя даследаванні) быў прадэманстраваны на наступны дзень у межах варкшопу, на якім даследчыкі з Беларусі, Літвы, Польшчы, Швецыі і Германіі абмяркоўвалі тэксты адзін аднаго з мэтай падрыхтоўкі спецыяльнага англамоўнага выпуску навуковага часопіса па беларускіх даследаваннях.
Калоквіюм завяршыўся ў Віленскім універсітэце праглядам інтэрв'ю з Барысам Кітом і святкаваннем яго 105-годдзя. Урачыстая нагода ў гонар Кіта, вядомага матэматыка беларускага паходжання, які навучаўся ва ўніверсітэце Стэфана Баторыя ў Вільні ў міжваенны перыяд, а таксама выкладаў у мясцовай беларускай гімназіі, стала месцам сустрэчы даследчыкаў Беларусі з прадстаўнікамі беларускай дыяспары ў Вільні, а таксама з калегамі-гісторыкамі з Віленскага ўніверсітэта.
Каментары