U Łondanie abmiarkoŭvali Nobieleŭskuju premiju i Biełaruś
22.11.2015 / 14:12
21 listapada Anhła-biełaruskaje tavarystva adznačyła prysudžeńnie Nobieleŭskaj premii pa litaratury Śviatłanie Aleksijevič imprezaj «Biełaruś i Nobieleŭskaja premija». Pośpiech Aleksijevič, jaki pryciahnuŭ uvahu suśvietnaj supolnaści da našaj krainy, u Łondanie staŭsia jašče i nahodaj zhadać šerah minułych nobieleŭskich łaŭreataŭ – vychadcaŭ ź Biełarusi – razam z najbolš značnymi postaciami naminantaŭ.
Siabry i hości tavarystva pačuli prezientacyi pra łaŭreataŭ premii, jakija naradzilisia na terytoryi ciapierašniaj Biełarusi, ale žyli i dasiahnuli viadomaści pa-za jaje miežami - viadomaha amierykanskaha ekanamista Sajmana Kuźnieca, premjer-ministra Izraila Šymona Pieresa, fizika i deputata rasiejskaj Dumy Žaresa Ałfiorava.
Siarod asobaŭ, naminavanych na Nobieleŭskuju premiju mira, zhadvali pieršaha kiraŭnika niezaležnaj Biełarusi Stanisłava Šuškieviča (naminavany ŭpieršyniu ŭ 2007 h.) i suśvietna viadomaha pravaabaroncu Alesia Bialackaha (naminavany ŭpieršyniu ŭ 2006 h.). Były ambasadar Brytanii Brajan Bienet i prafiesar Ałan Fłaŭerz raspaviali pra svajo znajomstva z Šuškievičam, padzialilasia aniekdotami i surjoznymi ŭspaminami pra čałavieka, jaki, jach nichto, spryčyniŭsia da Biełaviežskich pahadnieńniaŭ i ŭtvareńnia niezaležnaj Respubliki Biełaruś.
Prafiesar Arnold Makmilin, jaki dobra viedaŭ Vasila Bykava (naminavanaha ŭ 1998 h.), Ryhora Baradulina (naminavanaha ŭ 2006 h.) i Uładzimira Niaklajeva (naminavanaha ŭ 2011 h.), padzialiŭsia ciopłymi ŭspaminami pra piśmieńnikaŭ. Makmilin u svoj čas ź vialikim škadavańniem uspryniaŭ parazu Bykava, jaki, pavodle jaho, byŭ najmacniejšym kandydatam na litaraturnuju premiju.
Brytanski akademik, jaki ŭžo doŭhi čas zajmajecca biełaruskaj paezijaj, pračytaŭ uryŭki ź vieršaŭ Baradulina i dadaŭ, što vytančanyja i muzyčnyja vieršy paeta nie paddajucca pierakładu i tamu nie mahli być pa-sapraŭdnamu acenienyja ani zachodnim čytačom, ani Nobieleŭskaj kamisijaj. Bolš vierahodnym moh by być pośpiech Uładzimira Niaklajeva, kali jahonyja prazaičnyja tvory buduć pierakładzienyja na anhielskuju movu.
Na fonie hetaha šerahu vybitnych biełaruskich dziejačoŭ i piśmieńnikaŭ, prosta ci ŭskosna źviazanych z Nobieleŭskaj premijaj, adbyłasia cikavaja hutarka pra samu sioletniuju łaŭreatku. Byli pradstaŭlenyja jejnyja knihi ŭ aryhinale i ŭ pierakładach sa zboraŭ Skarynaŭskaj biblijateki. Śviatłana Aleksijevič svaim nietradycyjnym žurnaliscka-psichałahičnym žanram i zasiarodžanaściu na «ciažkich» temach buryć šmat jakija stereatypy. A toje, pieršaja piśmieńnica ź Biełarusi, jakaja atrymała litaraturny Nobiel, piša svaje tvory pa-rasiejsku, vyklikaje nie mienš składanaje pytańnie biełaruskaj identyčnaści. I taho, jak usprymajecca našaja kultura zachodnim čytačom.