Chimiki razhadali tajamnicu nieŭrozaŭ

11.04.2016 / 09:43

Fota: Alena Sikorskaja / Globallookpress.com

Chimiki z Dackaha techničnaha ŭniviersiteta razhadali strukturu fiermienta, jaki pieratvaraje harmon dafamin, jaki adkazvaje za pačućcio asałody, u inšy harmon — noradrenalin, jaki ŭdzielničaje ŭ farmiravańni nastroju, uzbudžeńnia, uvahi i seksualnych pavodzinaŭ. Daśledavańnie apublikavana ŭ časopisie Science Advances.

Dafamin źjaŭlajecca niejramiedyjataram, jaki ŭtvarajecca ŭ mozhu čałavieka i žyvioł i ŭdzielničaje ŭ sistemie padsiłkavańnia, vyklikajučy pačućcio zadavalnieńnia, jakoje nieabchodna dla matyvacyi navučańnia. Ź inšaha boku, norandrenalin spryjaje badzioraści, palapšaje pamiać i ŭvahu, a taksama pavialičvaje niespakoj i tryvohu. Mnohija nieŭrałahičnyja i psichałahičnyja rasstrojstvy, nakštałt depresii, padvyšanaj tryvohi i posttraŭmatyčnaha stresu, źviazany z parušeńniem bałansu pamiž hetymi niejramiedyjatarami.

Klučavym kampanientam, jaki ŭdzielničaje ŭ vykanańni bałansu, źjaŭlajecca dafamin β-hidraksiłaza — fiermient, jaki ažyćciaŭlaje pieratvareńnie dafaminu ŭ noradrenalin. Jon padtrymlivaje naležny ŭzrovień abodvuch niejramiedyjataraŭ u arhaniźmie, adnak mutacyi, što ŭźnikajuć u hienie, jaki i kadziruje jaho, pryvodziać da niapravilnaj pracy fiermientu.

Kab zrazumieć, jak dafamin β-hidraksiłaza vykonvaje svaje funkcyi, navukoŭcy vyvučyli strukturu fiermientu, vykarystoŭvajučy mietad renthienaŭskaj kryštałahrafii. Jany vyśvietlili, što białok pracuje pa pryncypie pieraklučalnika: adna častka fiermientu ažyćciaŭlaje reakcyju pa pieratvareńni, a inšaja vyhružaje pradukt (noradrenalin) i zahružaje novy substrat (dafamin), paśla čaho abiedźvie častki β-hidraksiłazy mianiajucca rolami.

Vyśviatleńnie kryštaličnaj struktury fiermientu dapamoža zrazumieć, jak parušeńnie jaho funkcyi źviazanyja ź psichičnymi zasmučeńniami. Nizkaja aktyŭnaść białku źviazanaja z uraźlivaściu da psichatyčnych zachvorvańniaŭ. Inhibitary dafaminu β-hidraksiłazy taksama prymianiajucca ŭ baraćbie z narkatyčnaj zaležnaściu.