Žurnalisckaje rasśledavańnie: fierma z-pad Čarnobylskaj zony honić małako ź niedapuščalna vysokim uzroŭniem radyjacyi
25.04.2016 / 17:54
Napiaredadni 30-j hadaviny z dnia Čarnobylskaj katastrofy žurnalisty daviedalisia, što na krai zony adčužeńnia ŭ Biełarusi raźmieščana fierma, jakaja pradaje radyjeaktyŭnaje małako.
Fiermiery ličać adsutnaść mutacyj u žyvioł dastatkovym dokazam taho, što ich pradukcyja biasškodnaja. Tym časam Alaksandr Łukašenka śćviardžaje, što jaho kraina nazapasiła unikalny dośvied pa pieraadoleńni nastupstvaŭ avaryj na AES.
Karespandenty Associated Press pabyvali na ŭskrainie čarnobylskaj zony adčužeńnia ŭ Biełarusi, dzie znajšli małočnuju fiermu. Žurnalisty nie stali kaštavać miascovaje małako, ale ŭziali z saboj butelku dla daśledavańnia ŭ Minskim centry hihijeny i epidemijałohii. Vyśvietliłasia, što ŭtrymańnie radyjeaktyŭnaha izatopu ŭ pradukcie ŭ 10 razoŭ pieravyšaje hranična dapuščalny ŭzrovień pa mierkach charčovaj biaśpieki krainy.
U chodzie pravierki ekśpierty vyjavili ŭ małace pieravyšeńnie ŭtrymańnia nuklidaŭ stroncyju-90. Zhodna z normami Ministerstva sielskaj haspadarki Biełarusi, aktyŭnaść stroncyju-90 u praduktach nie pavinna pieravyšać 3,7 biekierela na kiłahram. U dadzienym uzory małaka hety pakazčyk skłaŭ 37,5 Bk/ kh.
Pry hetym viadoma, što pad uździejańniem stroncyju-90 u arhaniźmie čałavieka mohuć raźvivacca ankałahičnyja i sardečna-sasudzistyja zachvorvańni.
Jak adznačaje AP, śpiecyjalisty minskaha navukovaha centra ŭ toj ža čas nie zmahli pravieryć małako na ŭtrymańnie składanych izatopaŭ amierycyju i płutoniju.
Vyniki daśledavańnia kažuć pra toje, što nastupstvy samaj maštabnaj u śviecie jadziernaj avaryi ŭsio jašče nahadvajuć pra siabie ŭ Biełarusi. Razam z tym kiraŭnictva krainy imkniecca chutčej adnavić ziemli sielskahaspadarčaha pryznačeńnia, jakija doŭhi čas prastojvajuć, adznačaje AP.
Fiermier Mikałaj Čubianok z honaram raspavioŭ žurnalistam, što jaho statak z 50 karoŭ vyrablaje da dvuch ton małaka ŭ dzień dla miascovaha zavoda «Miłkavita», syr hatunku parmiezan jakoha pradajecca ŭ asnoŭnym u Rasii. Pavodle dadzienych Suśvietnaha banka, Rasija źjaŭlajecca asnoŭnym rynkam dla ekspartu biełaruskich praduktaŭ, jakija składajuć 15% ad usiaho ekspartu Biełarusi.
Kiraŭnictva «Miłkavity» paličyła vyniki daśledavańnia AP «niemahčymymi». Na zavodzie śćviardžajuć, što, zhodna ź ich ułasnymi testami, uzrovień radyjeaktyŭnych izatopaŭ u małace nižej za dapuščalny.
Fierma Čubianka znachodzicca ŭ 45 km na poŭnač ad Čarnobylskaj AES i ŭ 2 km ad zony, dzie ludziam aficyjna sialicca dla pastajannaha pražyvańnia zabaroniena. Vytvorčaściu małaka fiermier zajmajecca z 2014 hoda. Čubianok źbirajecca padvoić svoj statak i pačać vyrablać syr samastojna.
Miž tym Łukašenka ŭ čas sustrečy z namieśnikam hienieralnaha sakratara AAN, administrataram Prahramy raźvićcia AAN (PRAAN) Chielen Kłark paviedamiŭ, što Biełaruś nabyła unikalnyja viedy i dośvied pa pieraadoleńni katastrof, padobnych da avaryi na Čarnobylskaj AES. «Niachaj heta budzie našym układam u raźvićcio čałaviectva», — skazaŭ kiraŭnik dziaržavy, jakoha cytuje TASS.
Łukašenka zapeŭniŭ pradstaŭnikoŭ AAN, što kali «niedzie zdarycca biada», biełaruskija navukoŭcy i śpiecyjalisty «hatovyja pracavać pa pieraadoleńni hetych nastupstvaŭ». Pavodle słoŭ Łukašenki, tak było zusim niadaŭna na «Fukusimie-1», dzie «byli ŭžytyja biełaruski dośvied, viedy, prybory».
Pavodle słoŭ Łukašenki, na adnaŭleńnie paciarpiełych terytoryj vydatkavanaja suma, roŭnaja dziasiatkam hadavych biudžetaŭ Biełarusi. «My źbirali hetyja srodki i ŭkładvali ŭ pieraadoleńnie (nastupstvaŭ) hetaj katastrofy. Siońnia nam užo nie zdajecca, što hetyja ziemli nazaŭsiody stračanyja, jak heta bačyłasia 30 hadoŭ tamu nazad», — adznačyŭ jon.
U vyniku čarnobylskaj katastrofy, jakaja adbyłasia 26 krasavika 1986 hoda, ad radyjoaktyŭnaha zabrudžvańnia paciarpieła 23% terytoryi Biełarusi, na jakoj znachodziłasia 3678 nasielenych punktaŭ. U najbolšaj stupieni paciarpieli terytoryi Bresckaj, Homielskaj i Mahiloŭskaj abłaściej.
Pavodle aficyjnych dadzienych, u zonie radyjoaktyŭnaha zabrudžvańnia na 1 studzienia 2016 hoda znachodziŭsia 2371 nasieleny punkt. Kolkaść nasielnictva, jakoje pražyvaje na zabrudžanaj radyjonuklidami terytoryi, skłała na pačatak hoda 1 młn 141,8 tysiačy čałaviek (12% kolkaści nasielnictva).