Čatyry prostyja adroźnieńni: čym padlik hałasoŭ va Ukrainie roźnicca ad biełaruskaha

01.04.2019 / 08:31

Va Ukrainie kožny kandydat maje prava nakiravać svaich pradstaŭnikoŭ u vybarčyja kamisii. U vyniku padličvajuć pradstaŭniki ŭładaŭ i apazicyi razam. U Biełarusi členaŭ vybarčych kamisij pryznačajuć vykankamy, jakich samich viertykalna pryznačaje Alaksandr Łukašenka.

Va Ukrainie naziralniki sočać za padlikam hałasoŭ zblizku i majuć prava zdymać padlik. U Biełarusi naziralnikaŭ trymajuć na takoj adlehłaści, što jany nie bačać, dzie za kaho katory biuleteń.

Va Ukrainie niama daterminovaha hałasavańnia. Jaho admianili, paśla taho jak źjavilisia padazreńni, što daterminovaje hałasavańnie vykarystoŭvajecca dla falsifikacyi (ukidvali biuleteni ŭnačy). U Biełarusi na daterminovaje hałasavańnie ŭ prymusovym paradku zahaniajuć, u vyniku čaho daterminova hałasujuć časam navat 30% ludziej, choć zvyčajna ŭ dzień hałasavańnia padarožničajuć ličanyja adzinki.

Va Ukrainie ekzit-poły pravodziać sacyjałahičnyja słužby, jakija nie zaležać ad dziaržavy i nie finansujucca joj. Tamu ich vyniki vielmi dakładna pradkazvajuć vyniki hałasavańnia. Na ŭsich vybarach vyniki nacyjanalnaha ekzit-poła z dakładnaściu da 1% pradkazvali vyniki padliku. U Biełarusi ž było ŭviedzienaje licenzavańnie sacyjałahičnaj dziejnaści, i sacyjołahaŭ treśli śpiecsłužby, u vyniku čaho niezaležnyja ad dziaržavy saccentry vymušanyja spynić apytańni na palityčnyja temy.

Usie čatyry hetyja momanty razam i vyznačajuć, čamu ŭkrainskija vybary ŭ Jeŭropie pryznajuć demakratyčnymi, a biełaruskija — nie.

Siarhiej Hiezhała