Pierakładčyca Takarčuk na biełaruskuju movu: U 2010 jana imhnienna adreahavała na padziei Płoščy
10.10.2019 / 15:30
Nobieleŭskuju premiju pa litaratury atrymała polskaja piśmieńnica Volha Takarčuk. Biełaruskamu čytaču jana viadoma dziakujučy Marynie Šoda, jakaja pierakłała knihi «Praviek i inšyja časy» i «Viadzi svoj płuh praz kostki miortvych». Maryna Šoda raskazała «Našaj Nivie» pra łaŭreatku.
Volha Takarčuk — dačka ŭkrainca i polki.
«Takarčuk varta čytać tamu, što jana padymaje vielmi aktualnyja prablemy dla sučasnaści. Prablemy, jakija važnyja i dla jaje krainy, i dla ŭsiaho śvietu. Jana zakranaje niervy našaha hramadstva. Kožny jaje tvor napisany ŭ roznaj formie i žanry.
Ja ŭziałasia za knihu «Praviek i inšyja časy» praz toje, što jana mnie padałasia ŭvasableńniem historyi Polščy i adnačasova ŭvasableńniem historyi adnaho čałavieka. Praz pryzmu adnaho čałavieka, adnaho rodu, adnoj viosački joj atrymałasia pieradać historyju ŭsiaho polskaha naroda i ŭsioj Jeŭropy.
Takarčuk vielmi nie lubić, kali jaje paraŭnoŭvajuć z Markiesam i jahonym mahičnym realizmam, ale jaje možna nazvać «polskim mahičnym realizmam», kali vakoł realnaj viosački farmujecca takaja mifałahičnaja prastora, upisanaja ŭ realny histaryčny čas.
Stvarajecca takoje pieraplacieńnie realnaj historyi i nacyjatvorčaha mifu. Heta raman pra historyju Polščy ad pačatku XX stahodździa da jaho skančeńnia.
Kali Takarčuk biarecca za niejkaje pytańnie, to jana vielmi hłyboka jaho raźbiraje i čaplaje bolevyja kropki. Jaje knihi zaŭsiody budaražać, vyklikajuć dyskusii, i nie tolki ŭ Polščy, ale i pa ŭsioj Jeŭropie.
Maryna Šoda. Fota budzma.org.
Volha — taki čałaviek, jaki cikavicca, kali tak možna skazać, usim. U tym liku i padziejami ŭ Biełarusi. Jana vielmi pierajmałasia padziejami na Płoščy ŭ 2010 hodzie. My atrymali ad jaje chutka vielmi ciopły list padtrymki.
U apošnim svaim zborniku «Opowiadania bizarne» jość apaviadańnie «Zialonyja dzieci», jana prezientavała jaho mnie jašče da publikacyi sa słovami: «Tabie budzie cikava, bo padziei adbyvajucca ŭ vas na Paleśsi». Ja pierakłała apaviadańnie, i jano ŭžo hod čakaje druku ŭ časopisie «Dziejasłoŭ».
Jana vielmi prostaja ŭ kantakcie, miłaja žančyna, jakaja adhukajecca na ŭsie prapanovy. U Volhi niama snabizmu, chacia jana atrymała «Bukiera» i naraschvat u mnohich krainach śvietu. Adhukajecca chutka na prośby rastłumačyć tekst, heta zručna dla pierakładčykaŭ mieć zvarotnuju suviaź z aŭtaram. Volha — absalutna cudoŭny čałaviek, ja amal nie sustrakała takich ščyrych i adkrytych ludziej.
Takarčuk žyvie va Urocłavie. U jaje jość nievialiki viaskovy dom u Novaj Rudzie pad Urocłavam, jana jaho kupiła, kab być bližej da svaich lubimych miaścinaŭ — hor.
Kolki hadoŭ tamu znoŭ pierasialiłasia va Urocłaŭ, a ŭ Novaj Rudzie ładzić štohadovy fiestyval «Hory litaratury», i ceły tydzień miastečka prosta viruje».