Siońnia — 23‑ja hadavina avaryi na Čarnobylskaj AES
26 krasavika 1986 hoda, adbyłasia avaryja na Čarnobylskaj atamnaj elektrastancyi — samaja bujnaja ŭ historyi čałaviectva technahiennaja katastrofa.
26.04.2009 / 11:59
26 krasavika 1986 hoda, adbyłasia avaryja na Čarnobylskaj atamnaj elektrastancyi — samaja bujnaja ŭ historyi čałaviectva technahiennaja katastrofa.
U 1 hadzinu 23 chviliny na čaćviortym enierhabłoku ČAES, što pobač z horadam Prypiać (Kijeŭskaja vobłaść, Ukraina), adbyŭsia pieršy ciepłavy vybuch. Jon zrušyŭ vierchnija błoki atamnaha reaktara, pryvioŭ da jaho razhiermietyzacyi, razburyŭ truby vysokaha cisku, razhruzačny bok jadziernaha aparata, padsiłkavalny adsiek i inšaje. Zatym byŭ jašče adzin ciepłavy vybuch, jaki razburyŭ dach reaktarnaha adździaleńnia. Dach mašynnaj zały byŭ prabity žalezabietonnymi abłomkami, i tut ža ŭźnik pažar.
U atmaśfieru było vykinuta radyjeaktyŭnych rečyvaŭ u 300 razoŭ bolš, čym paśla atamnaj bambardziroŭki japonskaha horada Chirasima ŭ 1945 hodzie. Zvyš 70% radyjenuklidaŭ asieli na terytoryi Biełarusi.
Čarnobylskaja katastrofa akazała ŭździejańnie na ŭsie śfiery žyćciadziejnaści čałavieka, ad jaje nastupstvaŭ paciarpieli kala 2 młn. žycharoŭ Biełarusi, u tym liku bolš jak paŭmiljona dziaciej. Ź sielskahaspadarčaha abarotu vyviedziena 2 młn. 64 tys. kvadratnych kiłamietraŭ sielhasuhodździaŭ. Likvidavanyja 54 kałhasy i saŭhasy, zakryta 9 zavodaŭ.
Radyjeaktyŭnamu zabrudžańniu padvierhlisia terytoryi, dzie ciapier žyvuć bolš jak 1,4 młn. čałaviek, znachodzicca prykładna čverć lasnoha fondu krainy i 132 radoviščy minieralna‑syravinnych resursaŭ roznych vidaŭ. Terytoryja Biełarusi na mnohija stahodździ stała zonaj ekałahičnaha biedstva.
Ciapier nad čaćviortym błokam ČAES budujecca novy sarkafah. Adnak, na dumku śpiecyjalistaŭ, nijaki sarkafah nie moža vyrašyć prablemy vykidu radyjeaktyŭnych rečyvaŭ z razburanaha reaktara: dla praduchileńnia novaha vybuchu jaho nielha zrabić poŭnaściu hiermietyčnym. Varta ŭličvać i tuju akaličnaść, što bolšaja častka jadziernaha paliva dahetul znachodzicca ŭ čaćviortym enierhabłoku ČAES, jaki «dychaje» radyjenuklidami. Ačyščanyja ŭ sarkafahu ad pyłu i vilhaci, jany pastajanna vypramieńvajucca ŭ atmaśfieru.
Nieabchodna zaznačyć, što ŭsio bolšaje razumieńnie ajčynnych vučonych i śpiecyjalistaŭ sustrakaje novaja kancepcyja biaśpiečnaha pražyvańnia, prapanavanaja členam‑karespandentam Nacyjanalnaj akademii navuk Biełarusi, prafiesaram Ivanam Nikitčankam. Sutnaść hetaj kancepcyi, zasnavanaj na ahulnapryznanym mižnarodnym biesparohavym pryncypie AŁŁARA, zaklučajecca ŭ tym, što radyjenuklidy ŭ luboj kolkaści škodnyja dla arhanizma, bo razburajuć jaho kletki i imunitet, stanoviacca pryčynaj roznych zachvorvańniaŭ i skaračajuć praciahłaść žyćcia čałavieka. Realizacyja hetaj kancepcyi pryviadzie da admieny hranična dapuščalnych norm utrymańnia radyjenuklidaŭ u praduktach charčavańnia, jakija dziejničajuć siońnia ŭ krainie.