Čym ciapier zajmajucca žurnalisty, jakija paśla vybaraŭ zvolnilisia ź dziaržaŭnych ŚMI?
06.12.2020 / 00:00
U žniŭni i vieraśni zvolnilisia mnohija supracoŭniki dziaržaŭnych haziet i telekanałaŭ. Karespandenty, viadučyja, redaktary… «Naša Niva» pacikaviłasia, čym jany zajmajucca ciapier.
Dźmitryj Siemčanka, były kiraŭnik prezidenckaha puła žurnalistaŭ na ANT:
«Paśla vyzvaleńnia ź izalatara mnie pastupiła adrazu niekalki prapanoŭ, tamu, jak ni dziŭna, u mianie navat byŭ vybar. Dziŭna, tamu što ŭziać mianie na pracu — heta ryzyka. Niekatoryja maje kalehi, jakija hetak ža syšli z ANT, užo sutykalisia z tym, što pracadaŭcy bajalisia ich brać, bajučysia najezdu kantralujučych orhanaŭ i inšaj pomsty z boku ŭłady. Tamu adčuvaju padziaku i pavahu da ŭsich, chto prapanavaŭ mnie pracu.
Pieršaja prapanova źviazana z IT-śfieraj, druhaja — kirujučaja pasada ŭ pradziusarskim centry, dzie zajmajucca scenarami i zdymkaj dakumientalnych filmaŭ, a treciaja — uznačalić PR u hrupie kampanij «Biełahra», jakaja zajmajecca prodažam sielskahaspadarčaj techniki i zapčastak. Mienavita apošniaja prapanova zdałasia mnie najbolš cikavaj. Niadaŭna ja ŭładkavaŭsia. Ja byŭ try miesiacy biez pracy, tamu rady, što ciapier pry spravie. Vajna vajnoj, jak kažuć, a siamju karmić treba».
Nadzieja Sierbinienka, byłaja karespandentka BT, rychtavała siužety dla «Panaramy» i prajekta «Na kantroli ŭ prezidenta»:
«Ja pryniała rašeńnie časova syści z žurnalistyki, pakul takaja niestabilnaja palityčnaja situacyja. Ja baču, što adbyvajecca z žurnalistami, heta ŭsio vielmi baluča, vielmi niespraviadliva. Tak nie pavinna być.
Ale ž ja lubiła hetu prafiesiju i liču, što žurnalistaŭ byłych nie byvaje. Prosta ciapier tak skłalisia abstaviny…
Ciapier nasamreč mnie bolš cikavy inšy kirunak — błohinh, i ŭ pieršuju čarhu na YouTube. Bo telebačańnie ŭ kłasičnym jaho razumieńni, asabliva ŭ našaj krainie, pakrysie zžyvaje siabie, a voś za anłajn-videapłatformami — budučynia.
Ciapier ja prachodžu navučańnie ŭ novaj prafiesii, nie chaču pakul afišavać, u jakoj mienavita. Ja čałaviek mała nastalhujučy, ščyra kažučy, tamu pasprabavać siabie absalutna ŭ inšaj śfiery dla mianie było kłasnym vyklikam, ja nie adčuvała z hetaj nahody zasmučeńnia. Pačynać niešta novaje zaŭsiody zdorava».
Andrej Makajonak, były viadučy BT (prahramy «Makajonka, 9», «Dobraj ranicy, Biełaruś»):
Fota Biełteleradyjokampanii
«Starajusia niešta pisać chacia b dla siabie, jak aŭtar i pradziusier prydumlaju farmaty i prajekty dla našych i inšych pradakšenaŭ, naprykład u Rasiju. Ale kudyści źjechać na surjoznyja raboty składana: karanavirus plus buržuaznaja revalucyja — tak sabie placoŭka dla karjernaha prasoŭvańnia.
Nazad na BT, viadoma, nichto nie klikaŭ. Ja dumaju, z abodvuch bakoŭ zrazumieła, što ŭ hetym sensu niama. Tym bolš «Biełaruś 1» — heta pryhožaja historyja pra tych, «chto zastaŭsia i nie padvioŭ telekanał u takich surovych umovach». Ja navat pamiataju, jak u dzień, kali my syšli, adna z maich dobrych znajomych i kaleh napisała mnie: «Ja dumała, ty macniejšy». Heta fraza, na moj pohlad, maksimalna adlustroŭvaje dumki tych, chto ciapier pracuje na BT.
Što tyčycca prapanoŭ pa pracy, to pa spravie ich praktyčna nie było. Tamu ciapier dla mianie samaje strašnaje pakarańnie — heta vielizarnaja kolkaść volnaha času. Letaś u hety pieryjad spaŭ pa 4-5 hadzin u sutki, uvieś astatni čas byŭ u pracy nad navahodnimi prahramami, i mnie ŭsie kazali: treba adpačyvać, nielha tak. Voś ciapier pasyłaju sihnały suśvietu, što kali jon chacieŭ, kab ja adpačyŭ, to ja ŭžo adpačyŭ, dziakuj».
Siarhiej Kazłovič, były viadučy navin na BT:
«Prapanoŭvali šmat varyjantaŭ, kaniečnie: i pierajści ŭ IT, i inšaje. Ale ja nie chaču źmianiać prafiesiju, chaču zastacca ŭ žurnalistycy, tamu ciapier pracuju na svoj YouTube-kanał «Nie po tieliku», razavyja prajekty biaru, kab jakuju kapiejčynu zarabić.
Zaraz užo pracuje manietyzacyja kanała, kropla kapaje na rachunak. Ale heta drobiazi ŭ paraŭnańni z zatratami, jakija treba ŭkładać u padrychtoŭku intervju. Byli prapanovy rekłamy, intehracyi ź biznesam.
Ci paškadavaŭ, što zvolniŭsia? Ni siekundy nie było takich dumak. Ja svoječasova syšoŭ, bo dalej pačalisia zusim varjackija rečy ŭ efiry.
Ale ŭ pierśpiektyvie jość nadzieja na toje, što situacyja ŭ krainie stanie narmalnaj, i na viartańnie ŭ prafiesiju na telebačańnie».
Lilija Łatahurskaja, były redaktar STB:
«Praca znajšła mianie sama, dziakujučy fejsbuku dy artykułam pra mianie. Ale nie zusim žurnalisckaja. Zaraz ja kiraŭnik novaha prajekta — anłajn-akademii dla žyviołavodaŭ. Usie tyja skiły, jakija nabyła na telebačanni, spatrebilisia na novym miescy. Mnie prapanoŭvali pajści redaktaram kamiercyjnych prahram na inšyja kanały, niedziaržaŭnyja, ale admoviłasia — nadakučyła.
Ja raźvitałasia z šerahovymi supracoŭnikami vielmi ciopła. Ale paśla taho, jak vyjšli artykuły pra mianie, dali zrazumieć, što kiraŭnictva kanała vielmi razdražnionaje. Ciapier mnie nichto nie telefanuje z byłych kaleh».
Pavieł Łosič, były ŭłasny karespandent «Sovietskoj Biełoruśsii» pa Brestčynie:
«Ja zvolniŭsia 13 žniŭnia pa pahadnieńni bakoŭ. Znajści inšaje miesca adrazu nie atrymałasia. Zajmaŭsia chatnimi spravami, pravodziŭ čas ź siamjoj. Razhladaŭ roznyja varyjanty pracaŭładkavańnia. Było niekalki prapanoŭ ad niezaležnych rehijanalnych ŚMI, ale ja ŭsio ž vyrašyŭ mianiać śfieru dziejnaści, vučycca novamu. Na nastupnym tydni pačynajecca maja stažyroŭka ŭ adnoj z IT-kampanij. Spadziajusia, usio atrymajecca.
Čamu vyrašyŭ nie zastavacca ŭ žurnalistycy? Niekalki pryčyn. Paśla žurfaka BDU ja 15 hadoŭ pracavaŭ u dziaržaŭnych ŚMI. Z 2015-ha — u jakaści rehijanalnaha karespandenta haziet «Respublika» i «SB». Napeŭna, prosta nadakučyła. Zachaciełasia čahości novaha. Da taho ž, zarobki ŭ mnohich rehijanalnych miedyja možna nazvać simvaličnymi. A inšych varyjantaŭ u mianie i nie było».
Alaksandr Jarmaš, były spartovy karespandent BT:
Ckrynšot YouTube-kanała «ČiestnOK»
«Aficyjna ŭ mianie niama pracy. Dyj niama vialikaha žadańnia pisać. Čas taki, što ŭ intervju sa spartoŭcami treba kranać palityku, a ja stamiŭsia ŭžo ad hetych tem. U žurnalistycy ja ŭsio ž dziela sportu.
Tamu adpačyvaju dy sprabuju siabie ŭ IT. Pakul składana. Tym bolš što kampanija, kudy zapisaŭsia na kursy, pierajšła na dystancyjna-samastojnaje navučańnie. Turbavać mientara pa kožnym pytańni — nie maja tema, šukaju adkazy sam, a heta vielmi marudna i patrabuje dobraj samadyscypliny.
Što da zvalnieńnia, to škadavać niama ab čym. Asacyjavać siabie ciapier z takoj strukturaj, jak BT, — heta być u kanflikcie z sumleńniem».
Taćciana Barodkina, byłaja viadučaja STB:
«Los pakul składajecca ciažka. U mianie niama žadańnia ŭładkoŭvać svajo žyćcio za miežami Biełarusi. Ja nie emihravała ź siamjoj, a evakujavałasia. Paśla taho jak ja pačała vykazvacca, mnie stali pahražać, što zabiaruć dziaciej. Potym i mužu pajšli pahrozy: jon paśla zakryćcia Symbal.by vyrašyŭ biaspłatna raspaŭsiudžvać majki ź simvolikaj.
My źjechali va Ukrainu, a paśla muž vyrašyŭ źjechać časova ŭ Polšču. Ciapier my ŭ Varšavie. Va Ukrainie mnie prapanoŭvali pracu viadučaj na zapatrabavanym telekanale. Karty prosta ŭ ruki, składana było admovicca. Ale dla mianie ŭ pieršuju čarhu važna nie prafiesija, a siamja.
U Polščy sama pracu nie šukaju, mnie psichałahična składana. Nie chaču! Mara — viarnucca ŭ svoj dom. Efiry, upeŭniena, buduć u mirny čas i na novym TB».