Nie pryznavać ci prystasoŭvacca? Stratehija vieniesuelskaj apazicyi nie pryviała da źmieny režymu
Pieršapačatkovy pośpiech Chuana Huajdo nie pryvioŭ da pieramien. Naadvarot, u vyniku demakratyi ŭ Vieniesuele stała mienš, a ekanomika krainy — u jašče bolšym razvale. Ci treba było apazicyi dziejničać inačaj?
14.02.2021 / 16:45
Fota Depositphotos.com
Dva hady tamu Chuan Huajdo pieratvaryŭsia z małaviadomaha maładoha deputata ŭ nacyjanalnuju nadzieju. Jon staŭ najvialikšaj pahrozaj dla zachavańnia ŭłady zbankrutavanaha dyktatara Nikałasa Madura.
U 2019 hodzie padčas antyŭradavaha pratestu Chuan Huajdo, kiraŭnik Nacyjanalnaj asamblei, abviaściŭ Madura ŭzurpataram (na prezidenckich vybarach u mai 2018 hoda Madura navat pa aficyjnych źviestkach atrymaŭ tolki 68% hałasoŭ vybarščykaŭ pry jaŭcy tolki 46%. Apazicyja tyja vybary bajkatavała), a siabie — časovym kiraŭnikom dziaržavy. Huajdo padtrymali vieniesuelcy, kala 60 demakratyčnych krain śvietu pryznali jaho časovym prezidentam. Chuan Huajdo zdoleŭ abjadnać raskołatuju apazicyju krainy i daŭ nadzieju ŭsioj nacyi, pryhniečanuju represijami i ekanamičnym kracham, piša The New York Times.
Adnak usio heta nie źmianiła pazicyi siłavikoŭ. Jany pa-raniejšamu zachoŭvajuć viernaść Madura, mižnarodnyja sajuźniki pačali sumniavacca ŭ dalejšaj padtrymcy Huajdo, a apazicyjnaja kaalicyja pierastała isnavać, bo ŭ krainie prosta nie zastałosia pola dla dziejańnia apazicyi.
Imklivy ŭźlot Huajdo ŭ studzieni 2019 hoda, a ciapier jaho padzieńnie pryviali Vieniesuełu ŭ palityčny tupik.
Huajdo i jaho sajuźniki śćviardžajuć, što jany źjaŭlajucca zakonnym uradam. Apazicyja vykarystoŭvaje mižnarodny cisk, kab prymusić Madura pravieści svabodnyja i spraviadlivyja prezidenckija vybary.
Lidar vieniesuelskaj apazicyi Chuan Huajdo. Fota Depositphotos.com
«Ja dumaju, što my nabližajemsia da vychadu z palityčnaha kryzisu, — adznačaje Chuan Huajdo. — Madura nie zmoža adnavić mižnarodny davier, a bieź jaho budzie niemahčyma adnavić ekanomiku ŭ krainie».
Adnak inšyja lidary vieniesuelskaj apazicyi śćviardžajuć, što pratesny ruch amal źniščany, a maralny duch nasielnictva padaje.
Amierykanskija sankcyi, jakija musili dapamahčy Huajdo, pazbavili ŭrad Madura dachodu, ale taksama prymusili vieniesuelcaŭ zasiarodzicca na štodzionnym vyžyvańni, a nie na palityčnaj mabilizacyi. Sproby Huajdo spravakavać ŭzbrojenaje paŭstańnie skončylisia ŭzmacnieńniem kantrolu Madura nad uzbrojenymi siłami.
Nikałas Madura. Fota Depositphotos.com
Ułady pieraśledujuć svajakoŭ i sajuźnikaŭ Huajdo. Bolšaść ź ich byli vymušanyja źjechać za miažu.
«Samaje strašnaje — tłumačyć svajoj trochhadovaj dačce, čamu za joj sočyć palicyja», — kaža Chuan Huajdo. Adnak małady lidar nie źbirajecca zdavacca. «Tak, ja achviaravaŭ saboj, ale ja paŭtaryŭ by heta, kali treba, choć tysiaču razoŭ», — adznačyŭ Huajdo ŭ adnym sa svaich intervju.
Inšyja lidary apazicyi nastojvajuć na tym, što para pryznać: prymusić urad Madura da adstaŭki nie ŭdasca, treba inšaja stratehija. Niekatoryja pačynajuć prystasoŭvacca da abstavin. Mnohija lidary apazicyi rychtujucca da ŭdziełu ŭ miascovych i rehijanalnych vybarach, jakija sioleta buduć pravodzicca ŭ Vieniesuele. Naprykład, Karłos Akarys, viadomy apazicyjanier, pačaŭ pravodzić mitynhi ŭ štacie Miranda pierad vybarami hubiernatara.
«My pavinny zamianić stratehiju na bolš realistyčnuju», — zajaviŭ Enrykie Kapryles, jašče adzin apazicyjanier i były kandydat u prezidenty.
Tym nie mienš, lepšaje, na što moža raźličvać apazicyja ŭ rehijanalnych vybarach, — para hubiernatarskich pasad, prytym što Madura zabraŭ u hubiernataraŭ paŭnamoctvy i kantrol nad finansami.
Palityčnaja siła Chuana Huajdo była ŭ dypłamatyčnym pryznańni z boku ZŠA i inšych krain, ale mnohija jeŭrapiejskija i łacinaamierykanskija dziaržavy spynili padtrymlivać jaho, kali 5 studzienia skončyŭsia jaho termin paŭnamoctvaŭ u jakaści kiraŭnika parłamienta. Mižnarodnaja supolnaść nie moža viečna padtrymlivać lidara, jaki nie maje realnaha kantrolu nad krainaj.
Paśla taho jak Huajdo abviaściŭ siabie časovym prezidentam, ZŠA vyłučyła $30 miljonaŭ na padtrymku Nacyjanalnaj asamblei, jakuju vieniesuelskaja apazicyja kantralavała da śniežnia 2020 hoda, i inšuju palityčnuju dziejnaść u Vieniesuele, nakiravanuju na baraćbu z režymam, paviedamlaje Ahienctva ZŠA pa mižnarodnym raźvićci.
U minułym miesiacy Dziaržaŭny sakratar ZŠA Entani Blinkien zajaviŭ, što Vašynhton nie płanuje pačynać pieramovy z Madura i budzie praciahvać padtrymlivać Huajdo.
Vieniesuelskija krytyki śćviardžajuć, što apazicyja ryzykuje pajści pa šlachu kubinskich apanientaŭ Fidela Kastra, jakija ŭ vyhnańni na praciahu šaści dziesiacihodździaŭ i ŭ vyniku nie majuć nijakaha ŭpłyvu na situacyju ŭnutry krainy.
«Praciahvać heta nie maje nijakaha sensu, — miarkuje Stalin Hansales, były sajuźnik Huajdo, jaki ŭ apošnija miesiacy pierastaŭ jaho padtrymlivać. — I Madura, i častka apazicyi chacieli b, kab było jak na Kubie, bo heta vyhadna abodvum bakam».