Usie čakajuć vyrašalnaj bitvy za Danbas. Ad čaho zaležyć, chto ŭ joj pieramoža?
Prezident Ukrainy Uładzimir Zialenski prahnazuje, što na hetym tydni rasijskija vojski piarojduć u vyznačalny nastup na poŭnačy i poŭdni Danbasa. Pierakidvańnie padmacavańnia u rajon mierkavanaj bitvy zaŭvažanaje z abodvuch bakoŭ, adnak jano jašče nie źjavilisia na poli boju. Kali ŭsie siły buduć uviedzienyja ŭ boj, u vajnie pačniecca pryncypova novy etap, piša «Mieduza».
12.04.2022 / 13:53
Sałdaty ukrainskaj armii, Kijeŭ, 1 krasavika 2022 h. Fota: Rodrigo Abd / AP
Čym novy etap vajny budzie adroźnivacca ad papiaredniaha?
Vojski Ukrainy i RF, raniej zadziejničanyja na pieraryvistaj linii frontu ŭ sotni kiłamietraŭ ad Sum da Kijeva, ciapier apynucca adzin nasuprać adnaho na froncie ŭ dziasiatki kiłamietraŭ.
Ščylnaść raźmiaščeńnia vojskaŭ i ahniu ŭzrastuć: zamiest sutyknieńniaŭ asobnych bajavych hrup i artyleryjskich batarej, jak miarkujecca, na vuzkim učastku frontu buduć vieści bai złučeńni, jakija składajucca ź dziasiatkaŭ tysiač vajskoŭcaŭ.
U vajnie pieršaha typu rasijskija vojski nie atrymali pośpiechu: u ich, zdajecca, nie było ni kolkasnaj pieravahi, ni pieravahi ŭ infarmavanaści ab poli boju (heta značyć, raźviedcy).
Što źmianiajecca
Rasijskaja armija da 3 krasavika całkam pakinuła terytoryi Kijeŭskaj, Čarnihaŭskaj i Sumskaj abłaściej. Vojski adyšli na terytoryju Biełarusi i Rasii. Linija frontu ažno da poŭnačy i zachadu Charkaŭskaj vobłaści ciapier faktyčna prachodzić pa dziaržaŭnaj miažy Rasiei i Ukrainy (tam adnosna spakojna). Ź Biełarusi vialikaja častka rasijskich vojskaŭ taksama była vyviedzienaja na terytoryju Rasii.
Rasijskaje Minabarony adrazu abviaściła, što ŭsie vyviedzienyja vojski (ci prynamsi taja ich častka, što zastałasia bajazdolnaj paśla niaŭdałaj apieracyi ŭ atačeńni Kijeva, Čarnihava i Sum) buduć vykarystanyja ŭ vyznačalnaj bitvie za Danbas. U Charkaŭskuju vobłaść užo prybyli desantnyja častki, jakija ŭdzielničali ŭ bitvie za Kijeŭ.
Na čas hetaj bitvy, miarkujučy pa ŭsim, zamarožanyja i pieramovy pra budučyniu ŭ śviecie.
Budučuju bitvu prykładna adnolkava ŭjaŭlajuć i zachodnija, i analityki z Rasii. Rasijskaja armija skancentruje ŭsie dastupnyja siły na dvuch kirunkach:
- na poŭnačy (na miažy Charkaŭskaj i Danieckaj abłaściej) budzie sfarmavanaja ŭdarnaja hrupoŭka, jakaja na adnosna vuzkim froncie pačnie nastup na poŭdzień, abychodziačy z zachadu hałoŭnyja ŭkrainskija siły ŭ Kramatorsku i Słaviansku. Uvieś front, jaki źjaviŭsia ŭ sakaviku na hetym učastku, prachodzić pa race Sievierski Daniec. Raka ŭjaŭlaje saboj surjoznuju pieraškodu; zabieśpiačeńnie masy vojskaŭ tut patrabuje inžyniernaj padrychtoŭki, nadziejnych i biaśpiečnych mastoŭ. Tamu adzinym učastkam, ź jakoha moža pačacca nastup, ličycca płacdarm na paŭdniovym bierazie raki, stvorany rasijskimi vojskami ŭ rajonie Iziuma.
- Z poŭdnia — z rajona Daniecka abo z Zaparožskaj vobłaści, nasustrač hrupoŭcy ź Iziuma pavinny nastupać rasijskija vojski i siły samaabvieščanaj «DNR». Mierkavałasia, što ich padraździaleńni pavinny ŭzmacnić tyja, što vyzvalacca paśla šturmu Maryupala, adnak hety šturm pakul nie skončany.
Nakolki možna mierkavać pa videa-i fotamateryjałach ź miescaŭ, a taksama paviedamleńniach prakramloŭskich žurnalistaŭ, hrupoŭki, jakija pavinny pryniać udzieł u nastupie, pakul nie stvoranyja.
Vysnovy z hetaha možna zrabić takija: albo siły dla nastupleńnia jašče nie sabranyja i jano pačniecca nie ŭ bližejšyja dni, albo rasijskaje kamandavańnie vybiera inšyja napramki ŭdaru.
Apošniaje mienš vierahodna: kali na poŭdni jość niekalki adnosna zručnych kropak dla nastupu (mocna ŭmacavanyja za apošnija siem hadoŭ pryharady Daniecka, Aŭdziejeŭka i Marjinka; vialikaja Navasiołaŭka na ŭschod ad Daniecka; rajon Hulajpola ŭ Zaparožskaj vobłaści), to na poŭnačy płacdarm na Sievierski Daniec ŭ rajonie Iziuma — praktyčna adziny mahčymy varyjant.
Ci moža paŭtarycca scenaryj bitvy za Kijeŭ?
Naŭrad ci. Nieviadoma, chto pieramoža, ale kali vajennyja ekśpierty majuć racyju, to apieracyja budzie surjozna adroźnivacca ad taho, što my bačyli da hetaha času.
Buča, 3 krasavika 2022 h. Fota: Rodrigo Abd / AP
Ščylnaść raźmiaščeńnia zadziejničanych ŭsiaho na dvuch hałoŭnych napramkach vojskaŭ — pa krajniaj miery, z rasijskaha boku — pavinna być našmat vyšejšaj, čym na razroźnienych učastkach pa ŭsioj Ukrainie miesiac tamu.
Skancentravaŭšy siły i ahniavyja srodki, rasijskija vojski pasprabujuć prałamać ŭkrainskuju mabilnuju abaronu ŭ šerahu paśladoŭnych apieracyj.
Zychod budzie zaležać ad taho, ci dazvolić kancentracyja sił na vuzkim froncie vyrašyć vyjaŭlenyja ŭ pieršy miesiac vajny taktyčnyja prablemy.
Jakija prablemy jość u rasijskich vojskaŭ?
- Niedachop piachoty ŭ bajavych hrupach. Rasijskaje vojska zastajecca armijaj mirnaha času. U častkach, ukamplektavanych kantraktnikami, pa «mirnych» štatach płanava nie chapaje asabistaha składu. Prablemu ŭskładnili paniesienyja vojskami straty ŭ žyvoj sile. U vyniku rasijskija bajavyja hrupy nie mohuć naležnym čynam kantralavać miascovaść. Ukrainskaja armija prajšła častkovuju mabilizacyju reziervistaŭ i papoŭniłasia dobraachvotnikami, a tamu nie adčuvaje deficytu žyvoj siły.
- Praź niekalki tydniaŭ novych intensiŭnych bajoŭ ź vialikimi stratami niedachop u žyvoj sile moža stać krytyčnym. U hetym vypadku rasijskim palityčnym uładam daviadziecca razhledzieć pytańnie ab častkovaj mabilizacyi reziervistaŭ i/abo sałdat terminovaj słužby.
- Zbolšaha prablemu rasijskaje kamandavańnie moža vyrašyć, admoviŭšysia ad bajavych dziejańniaŭ na bieśpierśpiektyŭnych učastkach i zvuziŭšy pałasu nastupu (i pavialičyŭšy takim čynam ščylnaść raźmierkavańnia vojskaŭ). Kali atrymajecca na hetych vuzkich učastkach atrymać pieravahu ŭ ahniavoj mocy, nie daŭšy supierniku raźviarnuć tam reziervy, to možna spadziavacca na efiektyŭny nastup.
- Ale z vykarystańniem pieravahi ŭ ahniavoj mocy, padobna, taksama jość prablemy. Rasijskija vojski ŭ 2014 hodzie ŭ Danbasie viali bajavyja dziejańni adasoblenymi bataljonnymi taktyčnymi hrupami (BTH). Jany ŭjaŭlajuć saboj tankavyja i motastrałkovyja bataljony, uzmocnienyja artyleryjaj, raźviedvalnymi padraździaleńniami, kompleksami SPA, srodkami radyjoelektronnaj baraćby (usiaho 800-1000 vajskoŭcaŭ u kožnaj). U 2014-2015 hadach rasijskija BTH mieli pieravahu ŭ infarmavanaści ab poli boju pierad ukrainskimi. Ciapier ža, va ŭmovach intensiŭnaj vajny z adnosna roŭnym praciŭnikam, takaja arhanizacyja nie pracuje (pa nie zusim zrazumiełych pryčynach). Vierahodna, asnoŭnaja prablema — usio toj ža niedachop piachotnaha prykryćcia, jakoje moža vieści nazirańnie za polem boju i dapamahać asnoŭnym siłam vieści bajavyja dziejańni.
- Jašče adna imaviernaja prablema: rasijskija vojski, u adroźnieńnie ad 2014-2015 hadoŭ, nie majuć pieravahi pierad ukrainskimi ŭ srodkach techničnaj vyviedki — bieśpiłotnikach, spadarožnikavaj i dalokaj avijacyjnaj vyviedcy (tut infarmacyju, vidavočna, pastaŭlaje NATO), radarach, u tym liku zdolnych zasiakać krynicu artyleryjskaha ahniu. Padobna na toje, suviaź, abmien infarmacyjaj pamiž padraździaleńniami i ahulnaja jakaść kamandavańnia va ŭkrainskich bryhadach časta lepšaj, čym u rasijskich BTH i vyšejstajačych złučeńniach.
- U vyniku (kali mierkavać pa videa i fota ź miesca bajoŭ) sproby rasijskaha nastupu spyniaje ŭ asnoŭnym ukrainskaja artyleryja, jakaja kolkasna i jakasna słabiejšaja za rasijskuju, mienš mabilnaja, ale časam maje pieravahu ŭ chutkaści vyjaŭleńnia celaŭ.
- Dla taho, kab atrymać kolkasnuju pieravahu na ŭčastkach hałoŭnych udaraŭ, treba chutčej, čym supiernik pierakinuć tudy reziervy. Pad Kijevam rasijskija vojski (pierš za ŭsio, avijacyja) nie zmahli spynić prybyćcio ŭkrainskich sił z susiednich rehijonaŭ. Viadoma, što ciapier ŭkrainskija reziervy prybyvajuć na ŭschod Ukrainy — ŭ tym liku čyhunačnym transpartam. Rasijskaje kamandavańnie sprabuje pieraškodzić ich pierakidcy ŭ Słaviansk i Kramatorsk, nanosiačy ŭdary pa čyhunačnaj infrastruktury i zapasach paliva.
- Adnačasova ŭkrainskija vojski sprabujuć sarvać źbirańnie rasijskich reziervaŭ: tak, pa paviedamleńniach Kijeva, u Charkaŭskaj vobłaści ŭ rajonie horada Vialiki Burłuk była źniščanaja kałona rasijskich reziervaŭ u sotni mašyn. Praŭda, poŭnaje źniščeńnie takoj bujnoj kałony ŭ 60 kiłamietraŭ ad linii frontu pad Čuhujevam vielmi sumnieŭnaje, ale heta dakładna nie pustaja bravada: tak, kampanija Maxar, jakaja zajmajecca spadarožnikavaj zdymkaj, pakazała fota samoj kałony, jakaja raściahnułasia na 13 kiłamietraŭ; a NASA paviedamiła ab pažarach u rajonie na poŭnač ad vialikaha Burłuka 6-7 krasavika.
Jakija hałoŭnyja prablemy ŭkrainskaj armii?
- Kali rasijskaja armija źbirajecca akružyć bujnyja siły ŭkrainskaj, to jana pavinna zahadzia vyrašyć, jak z dapamohaj akružeńnia damahčysia palityčnych metaŭ vajny. Z adnaho boku, rasijskaja armija ŭžo paŭtara miesiaca zmahajecca z akružanaj ŭkrainskaj hrupoŭkaj u Maryupali, jakaja mienšaja ŭ razy. Ź inšaha — maryupalskaja hrupoŭka pry adnosna nievialikaj kolkaści (da 15 tysiač vajskoŭcaŭ u pieršapačatkovym składzie), vidavočna, da akružeńnia mieła vialikija zapasy amunicyi i bojeprypasaŭ. Značna ciažej zrabić padobnyja zapasy dla našmat bolš bujnoj hrupoŭki va ŭsim Danbasie, jakaja za miesiac ź lišnim intensiŭnych bajoŭ užo patraciła častku ź ich. Tamu ŭkrainskamu kamandavańniu važna paźbiehnuć akružeńnia hałoŭnych sił, dla čaho armii treba nie prosta abaraniacca, ale i kontratakavać jak z-za miežaŭ vyznačanaha «katła», tak i znutry jaho.
- Z hetym jość svaje prablemy: ukrainskaj armii nie chapaje (i z samaha pačatku nie chapała) ciažkaj techniki. Pierš za ŭsio, havorka idzie pra dalnabojnyja sistemy SPA, zdolnyja supraćstajać rasijskaj avijacyi na lubych vyšyniach, a taksama bajavyja mašyny, zdolnyja zrabić ukrainskaje vojska mabilnym u nastupie. Straty ŭ technicy ŭ mahčymych budučych ciažkich bajach mohuć stać krytyčnaj prablemaj dla ŭkrainskaj armii.