Biełarusy łamanulisia pieravučvacca ŭ IT, ale realnaść žorstkaja — našych džunijaraŭ nidzie nie čakajuć
«Skončyŭ kursy, nie mahu ŭładkavacca, vaźmicie choć biaspłatna na stažyroŭku», — takija zapyty masava prychodziać pa siabroŭskich kanałach top-mieniedžaram biełaruskich IT-kampanij. Udzielniki rynku kanstatujuć: minaje čas, kali śfiera trymała dźviery šyroka adčynienymi dla nieafitaŭ ź inšych halin ekanomiki. Pierśpiektyvy ŭładkavacca ŭ IT u tych, kaho vymyła na rynak pracy ź inšych śfier, mocna źnizilisia — džunijaru ź biełaruskim pašpartam amal niemahčyma ŭładkavacca. U toj ža čas praz depresiju ŭ ekanomicy tysiačy novych ludziej iduć na kursy pierapadrychtoŭki na samyja prostyja i masavyja śpiecyjalnaści.
19.05.2022 / 12:33
Fota: Instahram Epam
«Kali nie ŭładkujusia ciapier, praź miesiac maje viedy pieraŭtvoracca ŭ harbuz, vaźmicie na dva miesiacy choć zadarma», — pryvodzić «Našaj Nivie» paviedamleńnie ad čarhovaha prośbita top-mieniedžar adnoj ź viadomych IT-kampanij. Paśla pačatku vajny takija niefarmalnyja zapyty zastajucca chiba što adzinaj nadziejaj «uvajści ŭ IT» dla tych, chto vyrašyŭ źmianić śfieru dziejnaści.
Mnohija z tych, chto tolki syšoŭ z papiaredniaj pracy ŭ nadziei znajści ciopłaje miesca ŭ IT, jašče nie viedajuć, što ich čakaje.
Tak, zastajecca popyt na prahramistaŭ z kankretnaj śpiecyjalnaściu, ale bolšaść tych, chto ciapier pieravučvajecca na kursach, vybirajuć «čarnarabočyja» śpiecyjalnaści — teściroŭščyka ci biznes-analityka.
«IT-biznes i biznes pa pierapadrychtoŭcy ź inšych prafiesij — heta roznyja rečy. Samyja chadavyja śpiecyjalnaści pierapadrychtoŭki rekłamujucca jak toje, u čaho nizki paroh uvachodu, što dastupna ŭsim.
Moža być, kali rynak ros, blizka da taho i było. Ale ciapier i teściroŭščyki, i biznes-analityki akazvajucca za bortam, a popyt na prahramistaŭ jašče zastajecca, ale taksama zvužajecca. Pryčyny dla hetaha kompleksnyja», — tłumačyć adzin z udzielnikaŭ rynku.
Paśla ŭviadzieńnia niehałosnych «sankcyj» na raspracoŭščykaŭ ź Biełarusi i Rasii mnohija kampanii stracili klijentaŭ. A heta ŭ najhoršym vypadku — zakryćcio prajektaŭ i skaračeńnie, u najlepšym — skaročany najm.
«Taksama mnohija vymušanyja byli rełakavacca, ale džunijaru vielmi składana heta zrabić praź nizki zarobak i košt žyćcia ŭ inšaj krainie. Jamu, navat kali jaho hatovyja ŭziać, taki varyjant, jak praviła, nie padychodzić», — tłumačać nam.
«Karanavirus i vajna pierakrucili rynak pracy — mnohija na dystancyjnaj rabocie doma, inšyja — u rełakacyi. I voś ujavicie, što jość džunijar, jaki ničoha nie viedaje. Ekspres-kursy pierapadrychtoŭki ŭ «carkoŭnaprychodskaj škole» nie ŭ lik. Jaho treba davučvać. Značyć, treba adciahvać i biez taho niešmatlikich ludziej na mientarstva. Karyści dla prajekta nijakaj, škoda ŭ resursie i časie — vidavočnaja. A kali jon i nabiarecca dośviedu, to, jak praviła, pasprabuje pašukać ciaplejšaje miesca i sydzie — heta realii», — tłumačyć top-mieniedžar inšaj kampanii.
Brać džunijara niemetazhodna — ciapier jość mahčymaść nabirać ludziej pa ŭsim śviecie, reziumuje treci surazmoŭca.
«Rynak pieranasyčany praz vajnu i zakryćcio kampanij. Adzinaje — što ruskija zusim nie razumiejuć anhlijskaj movy. U biełarusaŭ tut plus, navat kali jany horšyja pa kvalifikacyi».
«Heta jasna, što IT vymyvaje kadry z usich śfier. Ale ludzi dumajuć, što paroh uvachodu ŭ śfieru zastajecca, jak i dva hady tamu. Iduć na «čornarabočyja» śpiecyjalnaści. Ale naiŭna dumać, što kožny buchhałtar moža stać analitykam: biznes-analityk —heta prarab na budaŭnictvie, jaki analizuje patrabavańni zamoŭcy, raźbirajecca ŭ čužoj prablemie.
U Sajuzie heta nazyvałasia «pastanoŭščyk zadač». Biznes-analiz patrabuje dośviedu, treba było ŭžo šmat čaho patrymać u rukach, vyvučyć, pamylicca. I tyja, chto tolki čytaŭ pra jaho, — heta biada.
Heta vina vučebnych centraŭ, što jany elitnuju śpiecyjalnaść svaimi prapanovami kursaŭ źviali da teściroŭščyka», — ličyć čaćviorty hulec rynku.
U toj ža čas pradstaŭniki kampanij, jakija zajmajucca pierapadrychtoŭkaj, kažuć «Našaj Nivie», što ich pasłuhi cikaviać usio bolš ludziej.
«Popyt na IT-kursy vyras, ale rynak vakansij zamior. Situacyja nie patavaja, ale pakul nie daje nahodaŭ dla aptymizmu. Na ŭzroŭni empiryčnych nazirańniaŭ — kolkaść paśpiachovych pracaŭładkavańniaŭ źnižajecca.
Varta dačakacca zakančeńnia druhoha kvartała, kab paraŭnać pracent pracaŭładkavańnia ź pieršym. A pieršy ž asabliva nie prasieŭ, bo asnoŭnaja kolkaść statystyki prypadaje na studzień i luty — my prosta pakul nie majem śviežych ličbaŭ.
Pry hetym, pa nazirańniach, na 40—50% skaraciłasia kolkaść adkrytych pazicyj. Nakolki doŭha heta praciahniecca, my nie viedajem — jasna, što ŭsio zaležyć ad palityčnaj situacyi.
Čas pošuku raboty paśla kursaŭ siahaje 6 miesiacaŭ i, viadoma, moža raści dalej. Tamu ciapier asnoŭnyja pytańni, jakija pavinien zadavać sabie čałaviek, jaki prychodzić ź inšaj śfiery: a jaki ŭ jaho dośvied, adukacyja, viedańnie zamiežnych movaŭ, ci jość ekśpiertyza ŭ niejkaj śfiery i paduška biaśpieki?» — skazaŭ nam mieniedžar adnaho z centraŭ pierapadrychtoŭki.
«Biełaruskich džunijaraŭ nidzie nie čakajuć, bo doma na ich niama zapytu, a za miažu jany praleźci nie mohuć, — reziumuje inšy. — Vialikija kampanii ciapier dumajuć uvohule pra toje, kab stvarać adukacyjnyja centry ŭ blizkim zamiežžy, kab hadavać sabie kadry, pačynajučy sa škoły».