Хто і як набірае добраахвотнікаў у ПВК на вайну супраць Украіны і колькі ім плацяць
Як розныя структуры, у тым ліку ПВК Вагнера, набіраюць ахвочых паўдзельнічаць у ваеннай аперацыі ва Украіне. Як іх рыхтуюць, колькі плацяць і на развязанне якіх задач арыентуюць — разбіраўся РБК.
09.07.2022 / 23:10
Фота: Аляксей Майшаў / РИА Новости
Калі ў пошукавіку «Яндэкса» ўвесці запыт «ЧВК Вагнера», то ўжо пяты радок у выдачы прывядзе на сайт wagner2022.org. Ён зарэгістраваны менш за два месяцы таму ў Паўднёвай Галандыі, правінцыі на захадзе Нідэрландаў, вынікае з дадзеных сэрвісу Whois, які дазваляе атрымліваць інфармацыю пра дамены.
Сайт з загалоўкам «WAGNER PMC aka ГРУППА ВАГНЕРА» складаецца толькі з адной старонкі. На ёй — агітацыйны ролік пра тое, як група Вагнера сустракала 8 сакавіка ў Пальміры (Сірыя), і тэкст наступнага зместу: «PMC Wagner ужо на Украіне і зноў перамагае. Хочаш унесці сваё імя ў гісторыю баявой славы, але не хочаш змагацца з бюракратыяй і праверкамі? Тады для цябе добрыя навіны: аркестру патрэбныя музыкі на Украіне! Яны ўжо вызвалілі Папасную — далучайся, каб вызваліць увесь Данбас! Выпраўляйся ў свой першы баявы паход з жывымі легендамі індустрыі!»
Тым, хто жадае выправіцца ў баявы паход, прапануецца запоўніць форму для зваротнай сувязі альбо звярнуцца ў адно з 26 рэгіянальных прадстаўніцтваў для атрымання інфармацыі. Насупраць кожнага з прадстаўніцтваў (Масква, Стаўрапольскі край, Калінінградская вобласць і г.д.) пазначаны нумары мабільных тэлефонаў.
Карэспандэнт РБК, прадстаўляючыся маладым мужчынам, што жадае ўзяць удзел у спецыяльнай ваеннай аперацыі, патэлефанаваў па некаторых з іх і высветліў, як ПВК Вагнера адбірае і рыхтуе сваіх супрацоўнікаў для адпраўкі ва Украіну, колькі можна зарабіць, уступіўшы ў шэрагі ПВК, і якія задачы давядзецца выконваць.
Каго бяруць
У прадстаўніцтве ПВК па Маскоўскай вобласці (горад Дзяржынскі) на пытанне «гэта ЧВК Вагнера?» мужчынскі голас адказаў «так» і адразу прапанаваў усе наступныя тэмы абмеркаваць у чаце мэсэнджара WhatsApp або Telegram. Там супрацоўнік прадстаўніцтва паведаміў, што ўладкавацца ў кампанію можна з пашпартам любой краіны, акрамя тых, што ўваходзяць у ЕС і НАТА, а таксама акрамя Украіны; пажадана мець медыцынскі страхавы поліс (ОМС).
Кандыдату без спецыяльнай падрыхтоўкі павінна быць ад 24 да 50 гадоў альбо 23 гады, калі ён адслужыў поўны кантракт. Мінімальны ўзроставы парог для кандыдата — 22 гады, у гэтым выпадку ён павінен быў удзельнічаць у баявых дзеяннях ва Украіне, распавёў супрацоўнік падмаскоўнага аддзялення ПВК.
«Старэйшыя за 50 гадоў разглядаюцца спецыялісты, запатрабаваныя для кампаніі, з добрым здароўем — у індывідуальным парадку», — напісаў ён. Паводле яго, штомесячнае ўзнагароджанне складае 240 тыс. руб. (без уліку прэмій), тэрмін камандзіроўкі агаворваецца па факце прыбыцця. «Разлічвайце на 4+ месяцы», — дадаў суразмоўца РБК.
У кандыдата не павінна быць цукровага дыябету, анкалагічных захворванняў, наркатычнай залежнасці, туберкулёзу, ВІЧ, пранцаў і гепатыту В, С (калі прайшоў лячэнне, то з сабой мець ПЛР-тэст), пералічыў супрацоўнік ПВК.
Акрамя гэтага, у кампанію не прымуць з судзімасцю за распаўсюд наркотыкаў, бандытызм, тэрарызм. «Усё, што звязана з палавой недатыкальнасцю, — адмова. Астатнія судзімасці абмяркоўваюцца па факце праходжання сумоўя», — паведаміў ён.
Паводле яго, калі кандыдат праходзіць па ўсіх гэтых патрабаваннях, то можа ехаць у хутар Молькіна (Краснадарскі край) для сумоўя і далейшых праверак. «На КПП спытаць піянерскі лагер, на брамцы сказаць: «Ад Моргана». 11 ліпеня будзе аўтобус ад канторы з Масквы», — адзначыў суразмоўца, дадаўшы, што можна дабрацца самастойна, праезд кампенсуюць.
Супрацоўнік крымскага прадстаўніцтва ПВК таксама больш падрабязна распавёў пра грашовыя выплаты.
«Камандзіроўка ў нас доўжыцца чатыры месяцы. Заробак — 240 тыс. руб. у месяц на рукі плюс прэмія. Працуем толькі з наяўнымі. Ніякіх картак, ніякіх пераводаў», — падкрэсліў ён. Грошы, паводле яго, можна атрымаць двума спосабамі: альбо ўсю суму пасля камандзіроўкі, альбо напісаць даверанасць на сваіх сваякоў, якія будуць яе атрымліваць штомесяц. «Яе можаце падзяліць на дваіх. Гэта значыць 30% атрымае маці, 70% — жонка. Бухгалтэрыя будзе тэлефанаваць ім у канцы кожнага месяца, чысла 20—25-га, і запрашаць на атрыманне грашовай узнагароды», — растлумачыў суразмоўца РБК.
Паводле яго, за грашыма ў Краснадар ехаць неабавязкова, у кожным рэгіёне ёсць аддзяленне бухгалтэрыі ЧВК.
Прэмія можа быць рознай — ад 150 тыс. да 700 тыс. руб., памер залежыць ад пасады і паспяховасці выканання пастаўленых задач, працягнуў супрацоўнік крымскага прадстаўніцтва. «Вам нейкую задачу паставілі — вы яе выканалі. І ўжо камандзір падае вышэйшаму кіраўніцтву: маўляў, мы выканалі. Кіраўніцтва пацвердзіла, ці сапраўды гэта так. Хтосьці лепш папрацаваў, хтосьці сярэдне — усім па 240 накінулі, байцам, якія адзначыліся — па 300, напрыклад», — растлумачыў ён.
Задачы будуць баявымі, сказаў ён у адказ на ўдакладняючае пытанне: «Напрыклад, узяць населены пункт нейкі. Вядома, вас не выкапаць акоп клічуць». У адказ на пытанне, ці працягнуцца выплаты сваякам, калі супрацоўнік ПВК будзе ўзяты ў палон, прадстаўнік сказаў: «У нас такая арганізацыя, што наўрад ці кагосьці будуць браць у палон, разумееце? Упершыню чую, каб кандыдат задаваў такое пытанне. Я ўдакладню, але, напэўна, наўрад ці [будуць выплаты]».
Прадстаўнік пецярбургскага аддзялення ПВК прапанаваў «сустрэцца асабіста, калі неабходна». «Якія задачы мы будзем выконваць? Такія, якія нам паставяць», — дадаў ён. Па яго словах, у «арганізацыі» шмат «розных спецыяльнасцяў». «Ёсць і артылерыя і бронетэхніка. Вы будзеце выконваць задачы, зыходзячы з таго, кім вы будзеце працаваць у нашай кампаніі. У нас ёсць і другі эшалон, які будзе займацца аховай аб'ектаў непасрэдна там. Гэта школы, дзіцячыя садочкі, важныя для нас адміністрацыйныя цэнтры. Праца розная», — сказаў на заканчэнне супрацоўнік пецярбургскага аддзялення ПВК.
Хто яшчэ займаецца рэкрутынгам
Узяць удзел у баявых дзеяннях ва Украіне можна не толькі праз ПВК, але і праз афіцыйныя расійскія структуры — як федэральныя, так і рэгіянальныя.
У прыватнасці, у канцы чэрвеня — пачатку ліпеня на сайце HeadHunter з'явілася некалькі вакансій з найменнем «вайсковец па кантракце», размешчаных падраздзяленнямі Федэральнай службы войскаў нацыянальнай гвардыі Расіі. У іх апісанні пазначана: «Служба па кантракце ў дывізіі спецназа на перыяд правядзення спецыяльнай ваеннай аперацыі» альбо «ваенная служба па кантракце на перыяд правядзення спецыяльнай ваеннай аперацыі». Пасля запыту РБК у Расгвардыю яны былі выдаленыя (у рэдакцыі маюцца скрыншоты, якія пацвярджаюць вакансіі).
Так, у вакансіі, апублікаванай 3 ліпеня 2-й ротай 1-га палка паліцыі ФГКУ УВО ВНГ Расіі па Маскве, паведамляецца, што неабходны супрацоўнік на поўны працоўны дзень. Кандыдат можа не мець вопыту, але абавязаны валодаць рускай мовай, адпавядаць медыцынскім і прафесійна-псіхалагічным патрабаванням ваеннай службы да канкрэтных ваенна-уліковых спецыяльнасцяў і мець добрую фізпадрыхтоўку.
У вакансіі пазначана, што кантракт могуць заключыць і жанчыны, якія не знаходзяцца ў запасе. «У цяперашні час дзейнічае спрошчаны парадак прыёму на ваенную службу па кантракце — заключэнне першага кантракту аб праходжанні вайсковай службы магчыма на тэрмін да аднаго года (на шэсць, дзевяць ці 12 месяцаў)», — гаворыцца ў паведамленні.
Прапанаваны аклад — ад 100 тыс. да 300 тыс. руб. без падаткаў.
У іншай вакансіі, размешчанай 2-м палком паліцыі ФГКУ УВО ВНГ Расіі па Маскве 29 чэрвеня, таксама паведамляецца, што досвед працы не патрабуецца, але кандыдат павінен знаходзіцца ў запасе ў штатна-службовай катэгорыі па ваенным білеце радавога або сяржанцкага складу.
Прапанаваны заробак — ад 260 тыс. да 280 тыс. руб. у месяц на рукі. У апісанні пазначана, што дапускаецца наяўнасць другога грамадзянства. «Перад выбыццём на тэрыторыю правядзення спецыяльнай ваеннай аперацыі праводзіцца двухмесяцовая падрыхтоўка, на перыяд якой выплачваецца зарабак 60 тыс. руб.», — гаворыцца ў аб'яве.
Заключэнне кантракту магчыма на тэрмін ад шасці месяцаў, вызначэнне прыдатнасці кандыдата ідзе па спрошчанай схеме (спрошчаная медкамісія), сказана ў паведамленні.
Заключыць кантракт на ўдзел у спецыяльнай ваеннай аперацыі на Украіне можна таксама прама ў мэрыі горада Грозны, паведамляў Telegram-канал ИА «Грозный-Информ» (інфармацыйнае агенцтва заснавана ўладамі Чачэнскай рэспублікі) і пацвердзіла крыніца РБК, якая мае намер заключыць такі кантракт. «На КПП скажыце, што вы добраахвотнік. Вас сустрэнуць і правядуць унутр», — інструктаваў «Грозный-Информ».
Паводле інфармацыі агенцтва, у якасці добраахвотнікаў прымаюць «фізічна і псіхічна здаровых мужчын» з расійскім грамадзянствам ва ўзросце ад 20 да 49 гадоў. Вопыт ваеннай службы неабавязковы. «Мы не бярэм у свае шэрагі людзей, у якіх на дадзены момант ёсць судзімасць/умоўны тэрмін/суд. Тых, хто не ставіць у вядомасць родных (маці, бацьку, жонку) аб сваіх планах удзелу ў Спецыяльнай вайсковай аперацыі на Украіне», — пазначана ў паведамленні.
Падрыхтоўка займае тыдзень. У месца правядзення СВО добраахвотнікаў адпраўляюць на самалёце. Дамова заключаецца на месцы на два месяцы. Грашовае забеспячэнне — ад 205 тыс. да 270 тыс. руб. у месяц з авансам 50 тыс. руб., гаворыцца ў аб'яве.
Акрамя гэтага, прадугледжаны сацыяльныя выплаты: за атрыманае раненне — 3 млн руб., у выпадку гібелі — 5 млн руб. За знішчэнне тэхнікі або жывой сілы праціўніка дадаткова выплачваецца ад 50 тыс. да 300 тыс. руб. «Грозный-Информ» 29 мая прыводзіў наступныя расцэнкі:
самалёт — 300 тыс. руб.;
верталёт — 200 тыс. руб.;
танк — 100 тыс. руб.;
асабісты склад да ўзвода — 100 тыс.;
БПЛА, БМП, ЗРК, РСЗА, САУ, асабісты склад да аддзялення — 50 тыс. руб.
У сярэдзіне мая партал упраўлення дзяржслужбы занятасці насельніцтва Карачаева-Чаркескай Рэспублікі апублікаваў паведамленне, што Міністэрства абароны прапануе заключыць кароткатэрміновы кантракт для ўдзелу ў спецаперацыі на тэрмін не менш за тры месяцы. Добраахвотнік, прыняты на ваенную службу, забяспечваецца рэчавым забеспячэннем, харчаваннем, своечасовай выплатай грашовага ўтрымання, сацыяльнымі гарантыямі, гаварылася ў паведамленні.
У канцы мая пермскі ваенкамат анансаваў у сацсетках набор кандыдатаў для ўдзелу ў спецаперацыі ва Украіне. У прыватнасці, гаворка ішла аб заключэнні кантрактаў на пасады афіцэрскага, сяржанцкага і радавога складу на тэрмін ад трох да 12 месяцаў. Штомесячнае грашовае забеспячэнне кантрактнікаў складзе ад 300 тыс. руб., даводзілася ў паведамленні.
Чаму ПВК кідаюць на «складаныя» напрамкі
ПВК, Расгвардыя і Мінабароны не канкуруюць паміж сабой у плане набору людзей для ўдзелу ў вайсковай спецаперацыі ва Украіне, адзначыў у размове з РБК кіраўнік кампаніі «РСБ-Групп» Алег Крыніцын. Усюды па-рознаму плацяць, ставяць розныя задачы, дадаў ён.
«У войску кантрактнікі не ўсе едуць на Украіну ваяваць — кагосьці размяркуюць на рамонт тэхнікі, ахову аб'екта і г. д. ПВК, як правіла, адпраўляюць у самыя гарачыя месцы», — патлумачыла крыніца.
Паводле слоў суразмоўцы, у час адбораў у ПВК не такі жорсткі фільтр, як у войску. «Мінабароны не можа ўзяць судзімых, а ПВК па некаторых артыкулах робіць выключэнні. Плюс хтосьці не хоча праз войска, а імкнецца да нейкай рамантыкі», — дадаў ён.
З інфармацыйна-прапагандысцкага пункту гледжання важна тое, што страты ПВК не ўлічваюцца ў агульных зводках, нагадала крыніца. «І калі ёсць складаныя напрамкі, дзе загіне шмат людзей, могуць адпраўляць на такія задачы ПВК», — растлумачыў ён. Статыстыкай яны ахопленыя не будуць: «Пры ўзяцці аб'екта загінула вайскоўцаў, да прыкладу, пяць чалавек, а па факце, з улікам супрацоўнікаў ПВК, можа быць і 200».
Расія не раскрывае бягучыя страты ў межах ваеннай спецаперацыі на Украіне. Апошні раз Мінабароны афіцыйна адсправаздачылася аб стратах 25 сакавіка, паведаміўшы аб гібелі 1 351 вайскоўца. У пачатку чэрвеня прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі заявіў — штодня гінуць 60—100 украінскіх салдат, 500 чалавек кожны дзень атрымліваюць раненні. У той жа дзень дарадца офіса прэзідэнта Міхаіл Падаляк удакладніў: штодзённыя страты Украіны складаюць ад 100 да 200 чалавек.
РБК накіраваў запыты ў Мінабароны Расіі і Расгвардыю. У ведамствах пацвердзілі атрыманне запытаў, але пакуль не адказалі на іх.
У ПВК Вагнера няма прэс-службы. На афіцыйны званок РБК у маскоўскае прадстаўніцтва ПВК адказалі: «Я з вамі не буду мець зносіны па гэтым пытанні, усяго вам добрага». Адмовіўся ад якіх-небудзь каментароў і Міхаіл, чый кантакт пазначаны ў групе пад назвай «Вакансии в ЧВК Вагнер» у сацсетцы «ВКонтакте»; яшчэ адзін кантакт для найму супрацоўнікаў, які прадстаўлены ў гэтай групе як Баварац, не адказаў на званок РБК.