У Белавежскай пушчы змагаюцца з амерыканскім дрэвам-агрэсарам. Што за яно і чым небяспечнае?
Сур’ёзную праблему і пагрозу біяразнастайнасці нясуць інвазійныя чужародныя віды, віды-прышэльцы або агрэсары. Укараняючыся ў мясцовае прыроднае асяроддзе, яны імкліва распаўсюджваюцца ў раслінных супольнасцях, значна спрашчаюць і збядняюць іх, выцясняючы абарыгенныя расліны. Ва ўсіх на слыху цяпер барацьба з сумнікам канадскім і баршчэўнікам Сасноўскага. Але гэтым пералік агрэсіўных прышэльцаў не вычэрпваецца, пішуць на сайце нацыянальнага парка «Белавежская пушча».
23.08.2022 / 16:38
Найбольш непрымірымая барацьба з інвазіўнымі раслінамі ідзе на асабліва ахоўваемых прыродных тэрыторыях, якія з’яўляюцца эталонамі натуральных экасістэм, якія гістарычна склаліся, апорай іх захаванасці. Прытым пагрозай могуць быць і некаторыя дрэвы. Адзін з такіх відаў-агрэсараў, своеасаблівае дрэва-пустазелле — прышэлец з Паўночнай Амерыкі, клён амерыканскі.
На тэрыторыі Белавежскай пушчы клён амерыканскі ўпершыню з’явіўся, верагодна, у 1930-1940-я гады як дэкаратыўная хуткарослая расліна. Першыя гербарныя зборы гэтага віду на тэрыторыі пушчы датаваныя 1948 годам, а ўжо ў 1956 годзе Acer negundo (так ён завецца на лаціне) упершыню адзначаны па-за штучнымі насаджэннямі ў раёне пушчанскай вёскі Белы Лясок. Гэта значыць, ужо тады ён пачаў паволі ўкараняцца ў мясцовыя раслінныя супольнасці.
Цяпер гэты чужынец сустракаецца на тэрыторыі пушчы даволі часта. Расце ён галоўным чынам уздоўж рэк і сажалак, каля населеных пунктаў, уваходзіць у склад падлеску розных лясных фармацый, расце на высечках, узлесках і ўздоўж дарог.
Небяспека клёна амерыканскага ў тым, што ён пры спрыяльных умовах фармуе суцэльныя зараснікі, асабліва ўздоўж рэк, замяшчаючы мясцовыя віды раслін і кустоў. Гэты клён валодае высокай алелапатычнай актыўнасцю — актыўныя рэчывы ліставога ападу клёна дзейнічаюць як інгібітары росту, душачы развіццё ўсіх іншых раслін. Прытым ён вельмі актыўна распаўсюджваецца насеннем.
Адно дарослае дрэва можа ўтвараць у год да 500000 штук насення, якія маюць практычна 100%-ую ўсходжасць. Пылок клёна — магутны алерген і ў вясновы перыяд выклікае моцную алергію ў адчувальных людзей.
Гэта адзін з найбольш агрэсіўных інвазійных відаў раслін флоры ў нашай краіне. C 2011 года (паўторна ў 2016 годзе) ён уключаны ў пералік відаў, якія аказваюць шкоднае ўздзеянне і (або) уяўляюць пагрозу біялагічнай разнастайнасці, жыццю і здароўю грамадзян, забароненыя да вырошчвання.