«Stratehija dzikabraza». Ci moža maleńki Tajvań pieramahčy Kitaj?
Jak maleńkaja vyspa adaptuje svaju stratehiju abarony na fonie vajny va Ukrainie i pahroz z boku značna bolšaha susieda, raskazvaje The Sunday Times.
16.10.2022 / 22:05
Fota: Pixabay
Tajvań zajmaje mienš za 0,4% terytoryi i maje mienš za 2% nasielnictva ŭ paraŭnańni z Kitajem, jaki abviaščaje vostraŭ svajoj terytoryjaj.
Praz Tajvanski praliŭ 170 000 tajvanskich vajskoŭcaŭ supraćstajać bolš čym dvum miljonam u Narodna-vyzvalenčaj armii Kitaja (NVAK). Maleńki Tajvań akazałasia nie tak prosta prahłynuć.
Akramia niekalkich niaŭdałych sprob zachapić addalenyja vyspy, Tajvań paśpiachova strymlivaŭ kitajskaje ŭvarvańnie z 1949 hoda, kali hamindanskaja nacyjanalistyčnaja armija ŭciakła tudy, kab stvaryć niezaležny ŭrad paśla parazy ad kamunistaŭ u hramadzianskaj vajnie.
Adnak z tych časoŭ kitajskaja armija pieratvaryłasia ŭ bolš mahutnuju vajennuju siłu z avijanoscami, atamnymi padłodkami i hipierhukavymi balistyčnymi rakietami. I na Tajvani viaducca žorstkija debaty ab tym, jak vostraŭ moža praciahvać abaraniać svaju svabodu ad Piekina, niahledziačy na pašyreńnie razryvu ŭ vajennaj mocy.
Ź minułaha hoda kitajskija vajskoŭcy pravodzili intensiŭnyja pavietranyja manieŭry pablizu pavietranaj prastory Tajvania.
Na žnivieński vizit Nensi Piełosi ŭ Tajbej u znak salidarnaści Piekin adreahavaŭ praviadzieńniem vajenna-marskich vučeńniaŭ u Tajvanskim pralivie i rakietnym abstrełam vostrava.
Rasijskaje ŭvarvańnie va Ukrainu i źmiena pazicyi Vašynhtona ŭskładnili raźliki adnosna taho, jak budzie pačata ŭvarvańnie na Tajvań, jak jaho možna budzie adbić i jak adreahuje astatni śviet.
Na praciahu dziesiacihodździaŭ rašeńnie abarony Tajvania zdavałasia prostym — nabyć samuju pieradavuju i mahutnuju zbroju, kab supraćstajać praciŭniku i pieramahčy jaho. U Kitaja moža być bolš piersanału, ale z padrychtoŭkaj vysokaha ŭzroŭniu i samym sučasnym abstalavańniem — źniščalnikami, tankami i rakietami — Tajvań moža ŭtrymacca. I ŭ tajvanskaha ŭrada byŭ pastaŭščyk ich u vyhladzie ZŠA.
Tym nie mienš, zaraz ideja zraŭniacca ŭzbrajeńniem z Kitajem razhladajecca jak daremnaja, i ŭ vostrava jość bolš realistyčnaja stratehija — asimietryčny płan abarony. Tak zvanaja «stratehija dzikabraza» admaŭlajecca ad nadziei pieramahčy zachopnika ŭ pavietry, na sušy i na mory. Zamiest hetaha vyspa šukaje mienšuju i ścipłuju zbroju, kab zrabić namahańni pahłynuć vostraŭ nievynosna ciažkimi i balučymi.
Apošnija pośpiechi takoha padychodu — Ukraina i Afhanistan, dzie kolkasna mienšyja siły z adnosna lohkaj zbrojaj adbili i adkinuli dobra ekipiravanyja bolšyja siły supiernika. «Stynhiery», «džavieliny» i bieśpiłotniki mierkavana vyhladajuć dla tajvańcaŭ zaraz bolš pryvabliva ŭ paraŭnańni z F-16 i tankami «Abrams».
Hieahrafičnaja izalacyja Tajvania, abaronienaha ad macieryka 100 milami mora, daje jamu pieravahi, jakich nie chapaje Ukrainie. Inviestavańnie maje iści ŭ marskija miny, naziemnyja supraćkarabielnyja rakiety i sotni małych rakietnych kataraŭ, a nie ŭ vialikija marskija karabli. Taksama miarkujecca abstaloŭvać vojski nievialikimi lohkimi transpartnymi srodkami dla małankavych napadaŭ i zbrojaj dla praciahłaha pieryjadu partyzanskaj vajny.
«Naša zadača nie ŭ tym, kab całkam źniščyć praciŭnika, a ŭ tym, kab zamarozić ich płan uvarvańnia, kab prymusić ich dumać «my jašče nie hatovyja» hod za hodam».
Napad Kitaja na Tajvań moža prymać roznyja formy, uklučajučy kibierataki, rakietnyja bambardziroŭki i praciahłuju marskuju błakadu. Ale kali Kitaj maje namier uziać Tajvań pad palityčny kantrol, jon pavinien u niejki momant fizična akupavać vostraŭ.
Jość i tyja, chto vystupaje suprać stratehii dzikabraza. Praciŭniki śćviardžajuć, što siły, padrychtavanyja dla asimietryčnaj vajny, buduć biaśsilnyja suprać błakady. A vialikija bajavyja mašyny taksama zabiaśpiečvajuć psichałahičny kamfort, jakoha nie zabiaśpiečvajuć mienšyja.
Vialikaje pytańnie biez adkazu pry napadzie Kitaja — heta rola ZŠA. Vašynhton raniej paźbiahaŭ abaviazacielstvaŭ pa abaronie vyspy, adnačasova adbivajučy žadańnie tajvańcaŭ ad adkrytaha abviaščeńnia niezaležnaści. Adnak prezident Bajden nieadnarazova zajaŭlaŭ, što nakiruje vojski dla baraćby z kitajskim uvarvańniem.
Ale nieviadoma, ci budzie nastupny amierykanski prezident prytrymlivacca taho ž punktu hledžańnia, tamu Tajvań tym časam rychtujecca da abarony.