Urahany i hłabalnaje paciapleńnie ŭsio čaściej pryvodziać da raspaŭsiudžvańnia śmiarotnych bakteryj. Što z hetym rabić?
Urahan Ien akramia razbureńniaŭ vyklikaŭ raspaŭsiudžańnie śmiarotnaj bakteryi.
08.11.2022 / 18:32
Fota: Getty Images
U vieraśni ŭrahan Ien abrynuŭsia na paŭdniova-zachodniaje ŭźbiarežža Fłarydy. Ciopłaja vada zatapiła damy, pradpryjemstvy i kanalizacyju. Praliŭny viecier i doždž stvaryli spryjalnyja ŭmovy dla bakteryi Vibrio vulnificus.
Wired paviedamlaje pra 28 čałaviek, zaražanych hetaj bakteryjaj, jakaja moža chutka razburać kletki skury, vymyvać žaleza z kryvi i pryvodzić da prablem z unutranymi orhanami. Siamiora zaražanych pamierli. Trapičnaje asiarodździe sa stajačaj vadoj, mocna zabrudžanaj śmiećciem — idealny kaktejl dla raźvićcia hetych arhanizmaŭ.
Kolkaść vypadkaŭ pamienšylisia, kali pavodka adstupiła, i paśla 13 kastryčnika nie było zarehistravana novych chvorych. Ale mnohija daśledčyki ličać, što bližejšyja dziesiacihodździ možna čakać pavieličeńnia kolkaści takoj bakteryi. Urahany ŭzmacniajucca, pavodki bjuć rekordy, a bolš ciopłyja vody akijana traplajuć dalej na poŭnač. Bakteryi razmnažajucca ŭ ciopłym asiarodździ i sałanavataj vadzie.
Ciapier viadoma bolš za 100 vidaŭ vibryjonaŭ. Častka ź ich vyklikaje zachvorvańni ŭ ludziej, naprykład, V. cholerae — uzbudžalnik chalery. Niadaŭni analiz, praviedzieny amierykanskim Ahienctvam pa achovie navakolnaha asiarodździa, pakazaŭ, što da 2090 hoda ŭ ZŠA ŭzrovień zaražeńnia vibryjonam moža vyraści na 50-100%, pavialičyŭšy štohadovyja vydatki na lačeńnie hetych chvarob z 2 da 7 miljardaŭ dalaraŭ.
Bakteryi mohuć źmiešvacca i abmieńvacca hienami ź inšymi, u tym liku hienami, jakija zabiaśpiečvajuć ustojlivaść da antybijotykaŭ.
Lubyja paciortaści abo parezy źjaŭlajucca idealnym miescam praniknieńnia dla V. vulnificus. Trapiŭšy ŭ arhanizm, bakteryja chutka razmnažajecca, zaviaršajučy poŭny repraduktyŭny cykł prykładna za 20 chvilin.
V. vulnificus umieje abychodzić naš imunitet. Jana časta ŭtvaraje plonku z cukroŭ, białkoŭ, tłuščaŭ i mikraarhanizmaŭ. Unutry plonki moža žyć bakteryja, ale imunnym kletkam trapić tudy vielmi ciažka. Kali bakteryja pranikaje praz skuru, moža pačacca dehradacyja miakkich tkanak: kletki skury chutka mianiajucca i hinuć. U toj ža čas bakteryja zdolnaja zadziejničać zapasy žaleza ŭ našych erytracytach, u vyniku vyklikajučy sepsis. Ahulny ŭzrovień śmiarotnaści ad infiekcyj składaje 35%, ale ŭ ludziej z zachvorvańniami abo parušanaj imunnaj sistemaj jon nabližajecca da 50 adsotkaŭ.
V. cholerae, jakaja vyklikaje chaleru, zabivaje dziasiatki tysiač ludziej u hod va ŭsim śviecie, choć jaje amal nie isnuje ŭ krainach z vysokim uzroŭniem dachodu ź pieradavoj ačystkaj vady i vakcynami. Ale niechalernyja vibryjony, takija jak V. vulnificus, praciahvajuć uździejničać na ludziej pa ŭsim śviecie.
Akramia praniknieńnia ŭ adkrytyja rany, jany ŭ asnoŭnym pieradajucca ludziam pry ŭžyvańni syrych abo niedastatkova apracavanych morapraduktaŭ. I ŭ adroźnieńnie ad chalery, nie isnuje vakcyn dla abarony ad V. vulnificus i inšych vidaŭ vibryjonaŭ. Jany paddajucca lačeńniu tolki antybijotykami, pry ŭmovie, što bakteryi nie nabyli ŭstojlivaści. Adno daśledavańnie V. vulnificus, vydzielenaj z zaražanych vustryc, vyjaviła, što kala 50% bakteryj byli ŭstojlivyja da dvuch i bolš antybijotykaŭ.
Kab paźbiehnuć kantaktu ź vibryjonami, apranajcie ŭ vadzie śpiecyjalnyja čaraviki, kali vy idziacie na plaž, — heta dapamoža paźbiehnuć drapin. I kali vy patencyjna padviarhalisia ŭździejańniu bakteryj, adčuvajecie siabie drenna ci majecie takija simptomy, jak lichamanka, pačyrvanieńnie ci napuchłaść skury — źviarniciesia da lekara.