Dendzi biełaruskaj apazicyi. Što možna skazać pra vintažny puchavik Paźniaka

Dniami kiraŭnik KCHP-BNF Zianon Paźniak naviedaŭ pryfrantavy Bachmut, dzie sustreŭsia z bajcami pałka Kalinoŭskaha. Pajezdka ŭskałychnuła sacyjalnyja sietki — abmiarkoŭvali nie tolki sam vizit, ale i vintažny puchavik palityka.

01.02.2023 / 21:25

Zianon Paźniak padčas vizitu va Ukrainu sustreŭsia z žonkaj Vasila Parfiankova, zahinułaha biełaruskaha dobraachvotnika. Fota: fejsbuk Alaksieja Franckieviča

Zianona Paźniaka možna adnieści da palityčnych doŭhažycharoŭ: jaho zorka ŭzyšła pry kancy 80-ch hadoŭ. Mnohija vystupleńni Paźniaka stanoviacca virusnymi. Imiony, jakija zhadvajucca ŭ pramovach Zianona Stanisłavaviča, čas ad času mianiajucca, niaźmiennym zastajecca tolki adno — styl biełaruskaha dziejača.

Dendzi biełaruskaj palityki 90-ch

Zianon Paźniak zajmaje vielmi značnaje miesca ŭ šerahach «staroj» biełaruskaj apazicyi, adnak najbolšy ŭpłyŭ na palityčny łandšaft krainy jon akazvaŭ z kanca vaśmidziasiatych da momantu svajoj emihracyi ŭ 1996 hodzie. Mienavita ŭ hety pieryjad sfarmavaŭsia zvykły vobraz palityka — vyvierany, achajny, śmieły.

U pačatku 90-ch jon apranaŭsia nie prosta modna — jon mieŭ dobry hust: miksavaŭ składanyja prynty kašul i halštukaŭ, nasiŭ bieret i trenčy. 

Zianon Paźniak. Fota: archiŭ udf.by

U adroźnieńnie ad mnohich kaleh, ad jakich na toj momant usio jašče viejała savieckaściu, Paźniak nahadvaŭ chutčej zachodniaha dypłamata, čym słuhu naroda miascovaha raźlivu.

Śniežań, 1990. Zianon Paźniak u klatčastym palito na miescy apahanienych pachavańniaŭ u Kurapatach. Fota: planetabelarus.by

Da vybaraŭ 1994 hoda Paźniak padyšoŭ ź imidžam intelihienta, jaki kłapocicca pra kulturnaje adradžeńnie Biełarusi. Łukašenka mieŭ inšy imidž — ahresiŭnaha i naporystaha papulista.

Roźnica ŭ pasyłach dobra bačnaja na ahitacyjnych płakatach taho času: Paźniak u halštuku ź biełaruskim arnamientam i lohkaj uśmieškaj na fonie Łukašenki sa ścisnutymi rukami na piarednim płanie, jakija tranślirujuć hatoŭnaść da rašučych dziejańniaŭ.

Ahitacyjnyja płakaty Paźniaka i Łukašenki, prezidenckaja kampanija — 1994

Adnak niaŭdača na vybarach nie pahasiła entuzijazmu palityka. Paźniak vystupaŭ u roli procivahi da novaj ułady, a jarki styl, sfarmavany ŭ tyja hady, staŭ vizitnaj kartkaj, jakuju jon ekspłuatuje dahetul.

«Minskaja viasna», 1996 hod. Vystupleńnie Zianona Paźniaka. Fota: Hieorhij Lichtarovič, vytoki.net

Razumnaja bieražlivaść

U publičnaj prastory možna sustreć historyi pra bieražlivaść Zianona Stanisłavaviča i pra jaho askietyčny padychod da harderobu. Adnak reč nie tolki ŭ bieražlivaści. Uražańnie, byccam «adzieńnie Paźniaka pierajechała ź dzievianostych», uźnikaje dziakujučy tonkamu čućciu palityka.

Kožny hramadski dziejač viedaje, čto paśpiachovy imidž — važny instrumient: jon dapamahaje stać viadomym i dazvalaje zamacavacca ŭ hramadskim dyskursie.

Navat znachodziačysia ŭnutry krainy, dabicca viadomaści dastatkova składana, nie kažučy pra paznavalnaść paśla čverćviekavoj emihracyi. Tamu «zakansiervavać» i padtrymlivać styl, dobra znajomy elektaratu, — najlepšaje rašeńnie, jakoje śviadoma ci intuityŭna pryniaŭ Paźniak.

(hartajcie nižej, kab pračytać praciah)

Tak, u harderobie Zianona Stanisłavaviča my možam znajści rečy, da bolu padobnyja adna da adnoj, jakija pa styli nahadvajuć adzieńnie jaho załatych časoŭ. Naprykład, jak hetyja zialonyja kašuli.

Na prezientacyi svaich knih u Varšavie ŭ 2010 hodzie. Fota: «Jeŭraradyjo»

2019 hod. Fota: radyjo «Svaboda»

2022 hod, padčas intervju kanału «Žyćcio-malina»

Abo niaźmiennaja pałoska ŭ spałučeńni z akcentnym halštukam.

Paźniak u druhoj pałovie dzievianostych (źleva) i ŭ 2021 hodzie

Paźniak dobra viedaje husty svajoj aŭdytoryi. Jon adaptuje svoj styl da roznych situacyj: tam, dzie treba prademanstravać palityčnuju vahu i paśpiachovaść, jon vybiraje całkam sučasny smart-kežuał z akcentam na važki załaty hadzińnik.

U efiry radyjo «Racyja», 2022 hod

Daśviedčanyja palityki, da liku jakich adnosicca Zianon Paźniak, nie bajacca nasić i ekanomny vintaž — heta taksama adroźnivaje jaho ad mnohich inšych publičnych piersanažaŭ.

Źmicier Ščyhielski, Zianon Paźniak i Pavieł Vusaŭ, 29 studzienia 2023 hoda, Bachmut, Ukraina. Fota: pres-słužba pałka Kalinoŭskaha

Biełarusy pavinny pryvyknuć da dumki, što palityka — heta zvyčajnaja praca, jakaja pavinna być apłačana. I na svoj zarobak palityki majuć prava kuplać usio, što zaŭhodna.

Vizit Zianona Paźniaka va Ukrainu. Što viadoma i chto jaho supravadžaje

Kaciaryna Hardziejeva