Hety rabatyzavany ekzaškilet zmoža zabiaśpiečyć čałavieku zvyščałaviečuju raŭnavahu
Heta moža być zbavieńniem dla pažyłych ludziej i ludziej z abmiežavanymi mahčymaściami, kab jany nie padali.
06.03.2023 / 10:33
Vyjava: Candler Hobbs, Georgia Institute of Technology
Rabatyzavanyja čaraviki, jakija zabiaśpiečvajuć zvyščałaviečyja refleksy, mohuć dapamahčy čałavieku trymać raŭnavahu. Novaje daśledavańnie pakazvaje, što kluč da palapšeńnia raŭnavahi — mieć boty, jakija mohuć dziejničać chutčej, čym reahuje čałaviek.
Kali čałaviek paśliźniecca ci spatykniecca, to dla adnaŭleńnia raŭnavahi jamu patrabujecca čas, kab bijałahičnyja čujniki adpravili sihnały ŭ niervovuju sistemu, a zatym uklučyli muskuły. Robaty ŭ padobnych situacyjach mohuć dziejničać značna chutčej, vykarystoŭvajučy pravady zamiest niervaŭ dla pieradačy sihnałaŭ.
Ale robaty pa-raniejšamu drenna ŭmiejuć bałansavać, tamu što jany pakul nie mohuć imitavać reakcyju ludziej, kali ich raŭnavaha parušanaja. U svaim niadaŭnim daśledavańni inžyniery-bijamiechaniki i daśledčyki reabilitacyjnaj fizijałohii imknulisia adkazać na pytańnie, ci mohuć tak zvanyja «pieranosnyja robaty», naprykład, ekzaškilety nižnich kaniečnaściej abo rabatyzavanyja pratezy palepšyć zdolnaść čałavieka ŭtrymlivać raŭnavahu.
Padčas daśledavańnia navukoŭcy z Georgia Institute of Technology ŭdzielnikaŭ raźmiaścili na śpiecyjalnaj ruchomaj padłozie, kab litaralna «vyciahnuć dyvan» z-pad noh. Udzielnikaŭ prasili zachoŭvać raŭnavahu, trymajučy nohi na miescy, ale časam im davodziłasia rabić krok, kab nie ŭpaści tvaram na ziamlu. Zatym daśledčyki zaprahramavali śpiecyjalnyja ekzaboty tak, kab jany akazvali «imhniennuju» dapamohu pa zachavańni raŭnavahi z roznym časam zatrymki: spačatku z toj ža chutkaściu, jak reahuje sam čałaviek, a potym z bolš vysokaj chutkaściu reakcyi.
Vyjava: Candler Hobbs, Georgia Institute of Technology
Vyjaviłasia, što tolki režym, jaki pieraŭzychodzić čałaviečuju reakcyju na stratu raŭnavahi, dapamoh karystalnikam chutčej adnavić raŭnavahu i nie dazvoliŭ im zrabić krok dla ŭtrymańnia raŭnavahi.
Vykarystoŭvajučy ultrahuk, daśledčyki zmahli prasačyć, jak ikranožnyja muskuły raściahvajucca padčas ślizhacieńnia. Raściažeńnie muskułaŭ stvaraje važnyja sensarnyja sihnały, nieabchodnyja niervovaj sistemie dla inicyjavańnia reakcyi raŭnavahi. Bolš chutkija za reakcyju čałavieka ekzaboty faktyčna likvidavali sihnały raściažeńnia ikranožnych muskułaŭ, ale kantrolnyja sihnały dla tych samych ciahlic u adkaz na niervovuju sistemu ŭ cełym zachavalisia.
Heta aznačaje, što niervovaja sistema — heta bolš, čym nabor prostych refleksaŭ, jakija reahujuć na łakalnaje raściažeńnie ciahlic. Nasamreč jana dziejničaje dla zboru infarmacyi z usiaho cieła, kab zastavacca ŭ viertykalnym stanoviščy jak stojačy, tak i pry chadzie.
Čamu heta važna
Vykarystańnie pieranosnych robataŭ dla palapšeńnia mabilnaści, asabliva raŭnavahi, daŭno było maraj navukoŭcaŭ i inžynieraŭ. Ale daśledavańni na siońniašni dzień byli skancentravany hałoŭnym čynam na prapanovie miechaničnaj dapamohi, kab było ludziam chadzić lahčej, chutčej i daŭžej. Kali nie ličyć niekalkich pierśpiektyŭnych łabaratornych daśledčych pryład, to ŭvaha ŭ halinie pieranosnych robataŭ była nie nadta zasiarodžana na raŭnavazie.
Pakul jašče šmat treba zrabić, kab nadziejnyja ekzaškilety dapamahali bałansavać u paŭsiadzionnym žyćci asobam z parušeńniami raŭnavahi, naprykład, pažyłym ludziam abo ludziam ź insultam ci paškodžańniem śpinnoha mozha. Padobnyja daśledavańni dapamohuć u vyvučeńni vykarystańnia ekzaškiletaŭ dla inšych sustavaŭ nižnich kaniečnaściej (kalennych i tazaściehnavych), a taksama dapamohuć bolš chutkaj raspracoŭcy štučnaha intelektu, jaki zmoža pradbačyć ryzyku padzieńnia i dazvolić padtrymlivać piersanalizavany zvyščałaviečuju raŭnavahu.