Крапіва, медуніца, макрыца ды іншае пустазелле, якое ўзбагаціць ваш стол
Гэтыя траўкі падтрымаюць наш імунітэт і будуць крыніцай вітамінаў. Паедзеце за горад на выхадныя — заадно назбірайце трохі зеляніны.
22.04.2023 / 13:32
Звычайна гэтыя расліны бязлітасна выполваюць, выкошваюць, труцяць гербіцыдамі, але яны вырастаюць зноў і зноў. Пры гэтым шматлікія з іх — ядомыя і могуць забяспечыць арганізм чалавека вітамінамі, асабліва ўвесну, калі культурныя расліны яшчэ не пачалі расці.
Правілы збору дзікарослых раслін для салатаў
Пры зборы дзікарослых раслін трэба прытрымлівацца некаторых правілаў.
Уводзіць у рацыён іх трэба паступова. Калі вы ніколі ні елі пустазелля, то ваш арганізм можна яго напачатку не ўспрыняць нармальна. Пачынаць лепш з дабаўлення некалькіх лісцікаў пустазелля ў талерку з салатам. Гэта не асабліва зменіць смак, але страва набудзе новае адценне.
Дзікарослыя расліны трэба збіраць у экалагічна чыстых месцах. Не збірайце траваў каля дарог, прамысловых прадпрыемстваў, каля пасадак, якія апрацоўваліся хімікатамі, каля звалак. Сабраныя расліны трэба ўважліва перабраць і добра прамыць.
Калі расліны збіраеце для салатаў, то лепш за ўсё іх спажыць у той жа дзень. Захоўваюць іх не больш за два дні.
Як дзікарослыя расліны дадаюць у салаты
Самы просты спосаб ужывання дзікарослых раслін — дадаваць іх у салаты па аналогіі з кропам ці пятрушкай. Гэта ніяк не адаб'ецца на смакавых якасцях салату, але дадасць неабходных вітамінаў і зробіць рацыён больш разнастайным.
У першыя стравы пустазелле дадаюць за 5—10 хвілін да канца варкі, спачатку ў невялікай колькасці, як прыправу.
Пустазелле падыдзе для зялёных кактэйляў і смузі, якія цяпер набылі вялікую папулярнасць і замяняюць традыцыйную ежу, асвяжаюць, дапамагаюць скінуць вагу і аднавіць сілы. З лісцем дзікіх раслін змешваюць агуркі, бананы, яблыкі, прарошчанае насенне і арэхі.
Дзесяць відаў пустазелля для вашага стала
Стрэлкі. Фота: Wikimedia Commons
Стрэлкі
Стрэлкі (рус. — пастушья сумка). Гэтая расліна расце паўсюль. Мала хто ведае, што яна вельмі багатая на вітаміны, арганічныя кіслоты, мікра— і макраэлементы. Яна ўтрымлівае шчаўевую, яблычную, вінную кіслоты, вітаміны К і В, дубільныя рэчывы. Расліна сакавітая, на смак саладкаватая. У салатах выкарыстоўваюць суквецці і плады. З маладога лісця гатуюць баршчы, супы, салаты, начынкі для пірагоў. Насенне выкарыстоўваюць у якасці спецыі.
Медуніца
Медуніца. Фота: Wikimedia Commons
Гэтая расліна багатая на вітамін С, жалеза, марганец, карацін. Медуніцу можна выкарыстоўваць як асноўную зеляніну пры прыгатаванні салатаў. Яе таксама дадаюць у фаршы, супы, яечню, рагу і стравы з круп. Збіраюць медуніцу, пакуль яе суквецці не агрубелі. Пры зборы зрываюць верхавіны расліны.
Макрыца
Макрыца. Фота: Wikimedia Commons
Расліна застаецца ядомай да свайго цвіцення. Яна багатая на вітаміны С, Е, калій. Яе таксама можна ўжываць як шпінат. Для гэтага яе трохі адварваюць і дадаюць алей. Смак свежай макрыцы дастаткова нейтральны, таму, калі яе дадаць у салат ці суп, то ніхто не зразумее, што яна там прысутнічае. Макрыца паляпшае дзейнасць сардэчна-сасудзістай і цэнтральнай нервовай сістэмы, карысная пры страўнікава-кішачных захворваннях.
Конскае шчаўе
Конскае шчаўе. Фота: Wikimedia Commons
У лісці расліны прысутнічае аскарбінавая кіслата. Па сваім хімічным складзе расліна блізкая да рэвеню. У ежу ідуць як лісты, так і сцёблы. Лісце выкарыстоўваюць для прыгатавання салатаў, супоў, начынкі для пірагоў. Яго можна дадаваць у смузі.
Конскае шчаўе вельмі смачнае ў салаце з агуркамі ці памідорамі!
Добрымі кампанентамі для яго будуць радыска, малады часнок і зялёная цыбуля. У ежу выкарыстоўваюць толькі маладыя, маленькія лісцікі. На смак яны не такія кіслыя, як лісце звычайнага шчаўя.
Дзьмухавец
Дзьмухавец. Фота: Wikimedia Commons
Яго лісце ўтрымлівае вітаміны А, С, В, Е, К, бета— і альфакарацін, мікра— і макраэлементы. Расліна мае антыпаразітарныя ўласцівасці.
Лісце лепш за ўсё збіраць ранняй вясной, калі яно амаль не мае горкага прысмаку.
А з кветак дзьмухаўца вараць варэнне.
Сушанае карэнне расліны выкарыстоўваецца як заменнік кавы.
Перад ужываннем лісце дзьмухаўца на некалькі гадзін замочваюць у вадзе, каб сышла гарката.
Лебяда
Лебяда. Фота: Wikimedia Commons
У гады нішчымніцы нашы продкі вясной ніколі не міналі лебяды.
Лебяда мае прыемны смак і вельмі карысная. Яна амаль на траціну складаецца з пратэіну і па сваіх пажыўных якасцях можа спаборнічаць з грыбамі і шпінатам.
Лісце лебяды тушаць, дадаюць у посныя стравы, супы. А высушаным і змолатым — у хлеб.
Лебяду сушаць, соляць, марынуюць, гатуюць пюрэ, салаты. Яе можна адварыць і заправіць маслам ці маянэзам. Самы просты салат — яйка ці бульба, лебяда і маянэз ці алей.
Перад тым як есці ў салаце, лебяду ашпарваюць кіпнем ці апускаюць у вар на імгненне.
Канюшына
Канюшына. Фота: Wikimedia Commons
Расліна мае дастаткова спецыфічны смак, да якога трэба прызвычаіцца, але яна багатая на бялок, фосфар і кальцый.
Свежае лісце маладых раслін дадаюць у салаты з гародніны, супы, а таксама гарніры да мяса і морапрадуктаў, смузі і зялёныя кактэйлі.
Высушанае і здробненае лісце выкарыстоўваюць пры прыгатаванні соусаў, сыроў, мукі.
Лічыцца, што канюшына дапамагае аднавіць сілы пры вялікіх фізічных нагрузках.
Крапіва
Маладая крапіва. Фота: Wikimedia Commons
Хіба што найбольш вядомая страва з крапівы — суп.
Сабраная ў маі расліна — самая каштоўная. У ёй у дзесяць разоў болей жалеза і медзі, чым у капусце.
Крапіва ўтрымлівае ў два разы болей вітаміну С, чым парэчка, і ў чатыры разы болей, чым лімон.
Па ўтрыманні караціну яна пераўзыходзіць моркву, а вітаміну К — шпінат.
Расліна багатая на бялок, арганічныя кіслоты, дубільныя рэчывы, эфірныя алеі, цукар.
З дапамогай крапівы можна аднавіць утрыманне кальцыю ў арганізме. Збіраюць верхавіны расліны.
Перад тым як есці, крапіву ашпарваюць кіпнем ці апускаюць у вар на імгненне.
У сушаным выглядзе крапіву дадаюць у выпечку, салаты, і іншыя стравы. Ёю можна пасыпаць адварную бульбу.
З крапівой асцярожным трэба быць тым, у каго праблемы з тромбамі, бо гэтая расліна накоплівае вітамін К, які загушчае кроў.
Маркоўнік цмяналісты
Маркоўнік цмяналісты. Фота: Wikimedia Commons
Гэта пахучая трава з мяккім смакам і тонкім водарам анісу.
Расліна багатая на марганец, кальцый і калій. Яна зʼяўляецца крыніцай жалеза і цынку, што можа спрыяць прадухіленню анеміі.
Маркоўнік выкарыстоўваюць у свежым выглядзе ў якасці прыправы для соусаў, супоў, сырой гародніны, амлетаў, мяса на грылі. Расліна добра пасуе для салатаў. У вараныя стравы трэба дадаваць у самы апошні момант, у канцы варкі. Маркоўнік выкарыстоўваецца ў французскай і італьянскай кухні.
Трыпутнік
Трыпутнік. Фота: Wikimedia Commons
Гэтая расліна, як крапіва, конскае шчаўе і лебяда, даўно ўжываецца ў ежу. Яе таксама трэба збіраць толькі калі лісце маладое. Трыпутнік дадаюць у хлеб, выпечку, зялёныя кактэйлі. Маладое лісце добра спалучаецца са шчаўем, асабліва ў супах з маладой зеляніны. Трыпутнік можна дадаваць у амлеты ці гатаваць з цыбуляй і бульбай. Карысным будзе і насенне трыпутніку. Яно дапамагае ачысціць кішэчнік.
Спадзяваемся, нашы парады дапамогуць вам зрабіць веснавое меню больш разнастайным і карысным.
Чытайце яшчэ:
Вучоныя даказалі, што расліны ўмеюць размаўляць
Чарамша — скарбніца вітамінаў. Вось што з яе можна гатаваць і як вырошчваць
Чуфа: гэты земляны арэх выдатна расце ў беларускіх умовах. Пасадзіце, і вам спадабаецца