Cichanoŭskaja raskazała, jak biełarusy mohuć paŭpłyvać na rašeńni litoŭskich čynoŭnikaŭ adnosna abmiežavańniaŭ
23 žniŭnia Śviatłana Cichanoŭskaja naviedała litoŭski Siejm, dzie abmierkavała sa śpikierkaj Viktoryjaj Čmilicie-Nilsen umovy i abmiežavańni dla biełarusaŭ, jakija žyvuć u Litvie. Pra vyniki sustrečy demakratyčnaja lidarka paviedamiła «Našaj Nivie».
23.08.2023 / 13:43
Pieršapačatkova, jak raskazvaje Cichanoŭskaja, jana padziakavała Litvie za padtrymku, jakuju jana akazvaje biełarusam, vymušanym paźbiahać represij. Razam z kalehami palityk raskazała ab situacyi ŭ Biełarusi, ab represijach, jakija doŭžacca, ab tym, u jakich umovach trymajuć palitviaźniaŭ, a taksama ab pracy demakratyčnych sił.
Asnoŭnaj temaj razmovy ŭ Siejmie byŭ zakon, vyniesieny na abmierkavańnie ŭ parłamiencie. Pavodle jaho, biełarusy, jakija naviedvajuć Litvu i pierajazdžajuć tudy žyć, mohuć trapić pad tyja ž abmiežavańni, što i rasijanie.
«My danieśli našu pazicyju, što ni ŭ jakim vypadku nielha ŭ adnym zakonie kazać pra biełarusaŭ i rasijan, kab nie vyhladała, što dla rasijan i biełarusaŭ robiać adno i toje ž, — kamientuje Cichanoŭskaja.
— U nas absalutna rozny kantekst i roznaje staŭleńnie da vajny. Biełarusy znachodziacca ŭ žudasnaj situacyi, kali, nie majučy krainy za saboj, my sprabujem abaranić prava biełarusaŭ na samavyznačeńnie. Jakija b ni byli represii, biełarusy ŭnutry krainy ŭsio roŭna nie zdajucca, vystupajuć suprać režymu Łukašenki i za ŭkraincaŭ i płaciać za heta vysokuju canu. Našy dobraachvotniki hinuć va Ukrainie, ludziej u Biełarusi sadžajuć za danaty ŭkrainskaj armii.
Ciapier hety zakon vyhladaje tak, što ŭ adnym abzacy tam i biełarusy, i rasijanie. Kali jon budzie pryniaty ŭ takim vyhladzie, heta budzie vyhadna tolki rasijskaj i łukašenkaŭskaj prapahandzie. Apošni čas my nazirajem, što ich zadača — sutyknuć iłbami litoŭcaŭ i biełarusaŭ, robiacca ŭkidy pra lićvinizm.
My bačym taksama, što abmiežavańni, jakija abmiarkoŭvajucca, mohuć vyklikać niehatyŭnuju reakcyju z boku samich biełarusaŭ, i hetaha ni ŭ jakim razie nielha dapuścić. Biełarusy pavažajuć niezaležnaść Litvy i cełasnaść jaje miežaŭ, i hetyja ŭkidy tolki na ruku režymu».
Palityk adznačaje, što ŭ Biełarusi lićvinizm nie abmiarkoŭvajuć, 99% ludziej uvohule nie viedajuć, što heta takoje, ale jaho abmiarkoŭvajuć u Litvie. Na dumku Cichanoŭskaj, heta robicca, kab sapsavać staŭleńnie da biełarusaŭ, — heta ciapier vielmi patrebna łukašenkaŭskamu režymu, bo Litva mocna padtrymlivaje biełarusaŭ. Mahčyma, nastupnaj chvalaj budzie padobnaja historyja, naprykład, u Polščy, dzie biełaruskich uciekačoŭ taksama aktyŭna padtrymlivajuć.
Ci čujuć biełarusaŭ litoŭskija čynoŭniki? Tak, upeŭnienaja Cichanoŭskaja, ale nam varta być bolš aktyŭnymi: «U Siejmie nas čujuć, bo my pryjšli i raskazali [pra siabie], ale vialikaje pytańnie — jak paŭpłyvać na mierkavańnie hramadzian Litvy. Tamu my musim być aktyŭnymi: chto moža, pastajanna pavinien vychodzić u ŚMI, arhanizoŭvać, naprykład, dyskusii i debaty ź litoŭskimi influensierami.
Abapirajučysia na lićvinizm, jaki ciapier žujecca, možna arhanizavać histaryčnuju kanfierencyju, kab my jaŭna vykazali svaje mesedžy i raz i nazaŭsiody spynili złoŭžyvańni nacyjanalistyčnymi źjavami.
To-bok biełarusaŭ musić być bolej. Nam kažuć, maŭlaŭ, vas nie bačna, niama vašych ściahoŭ, vy vychodzicie raz na paŭhoda na niejkija akcyi. Dzie vy, vy praciahvajecie baraćbu? Tak, u kabinietach nas čujuć, bo my danosim pazicyju. Ale samaje hałoŭnaje — heta ludzi, jany ŭpłyvajuć na rašeńni, jakija prymajuć čynoŭniki».
Jak źmianiłasia situacyja na miažy paśla zakryćcia Litvoj dvuch punktaŭ propusku