«Zabojcy kvietkavaha miesiaca» — epičny film Marcina Skarseze pra kryvavaje naradžeńnie Amieryki
20 kastryčnika na suśvietnyja kinaekrany vychodzić stužka Marcina Skarseze «Zabojcy kvietkavaha miesiaca». Jana raskazvaje pra žachlivyja zabojstvy pradstaŭnikoŭ indziejskaha plemieni asejdž u pačatku XX stahodździa. Karennyja amierykancy ŭ Akłachomie byli zabityja padstupnymi ludźmi, jakija chacieli atrymać ich hrošy i ziamlu, bahatuju na naftu.
18.10.2023 / 18:45
Ernest (Leanarda Dy Kaprya) akazvajecca ŭciahnutym u brudnyja intryhi svajho dziadźki Biła (Robiert De Nira) u filmie «Zabojcy kvietkavaha miesiaca». Fota: Apple TV / Everett Collection
Kryminalny tryler Marcina Skarseze («Irłandziec», «Bandy Ńju-Jorka») hruntujecca na navukova-papularnym biestsielery Devida Hrana «Zabojcy kvietkavaha miesiaca. Nafta. Hrošy. Kroŭ». Razam z suaŭtaram scenaryja Erykam Rotam Skarseze stvaryŭ epičnuju historyju, napoŭnienuju pavolnym ekzistencyjnym žacham, jaki litaralna paralizuje. U asnovie — apovied pra sieryjnyja zabojstvy, jakija nahadvajuć hienacyd i imitujuć jašče bolš maštabnaje źniščeńnie karennych amierykancaŭ u ZŠA. Urešcie, hety film — pra toje, pra što i ŭsie viesterny, i, mahčyma, usia historyja — pra žorstki zachop ziamli, resursaŭ i ŭłady. Taksama na pieršy płan vychodzić šlub, napoŭnieny hazłajtynham i chłuśnioj — svojeasablivaja historyja «atručanaha kachańnia».
Lili Hładstan z trahičnaj siłaj vykonvaje rolu Moli Bierkchart —karennaj amierykanki ź plemia asejdžaŭ, jakaja, jak i ŭsie jaje suplamieńniki, niečakana razbahacieła, bo va ŭjaŭna kamianistaj i bieśpierśpiektyŭnaj ziamli ŭ Akłachomie, na jakoj ułady dazvolili pasialicca asejdžam, akazalisia vielizarnyja zapasy nafty. Ale na indziejcaŭ pa-raniejšamu raspaŭsiudžvajecca rasisckaja ŭmova «apieki»: kab pretendavać na dachod i tracić jaho, ludziam z asejdžaŭ patrebny biełaskury «padpisant». I jość sioje-toje jašče: Moli i jaje siamja hłyboka zaniepakojenyja tajamničymi chvarobami, jakija zabivajuć asejdžaŭ adno za adnym.
U hetuju situacyju traplaje ślizki, pradažny čałaviek, jakoha zavuć Ernest (Leanarda Dy Kaprya), ambicyjny, ale ŭ toj ža čas rachmany i absalutna nieadekvatny čałaviek, durny i prahny. Jon viartajecca ŭ ZŠA paśla słužby na Pieršaj suśvietnaj vajnie i pryjazdžaje ŭ majontak svajho bahataha dziadźki, jaki pakryvaje hvałt i karupcyju.
Dziadźka Ernesta, žyviołavod-płutakrat Uiljam Chejli, jakoha hraje Robiert De Nira, — čałaviek z chraničnaj niezadavolenaściu žyćciom i biaskoncym pačućciom ułasnaj važnaści, jon hanarycca svaimi dobrymi adnosinami z narodam asejdžaŭ. Chejł najmaje Ernesta na niapeŭnuju pasadu svajho padnačalenaha, pamočnika pa brudnaj pracy, i zaachvočvaje jaho sustrakacca, a taksama ažanicca z Moli, što dało b jamu (i takim čynam Chejłu) pravy na naftu.
Moli (Lili Hładstan) pačynaje ščaśliva žyć u šlubie z Ernestam (Dy Kaprya), ale ŭ jaje žyćci adbyvajecca rezki i žudasny pavarot. Fota: Mielinda Śju Hordan
I voś pačynajecca asudžany šlub Ernesta i Moli, uskładnieny žudasnymi strachami chvoraj maci Moli, a taksama dyjabietam samoj Moli — jon dziŭnym čynam paharšajecca z-za lekaŭ. Ich rasstaraŭsia dla jaje Chejli, pry hetym Ernest uvieś čas manierna biaduje z nahody paharšeńnia jaje zdaroŭja.
Kali situacyja stanovicca zanadta składanaj, kab fiederalnyja ŭłady mahli jaje ihnaravać, Vašynhton nakiroŭvaje dziela vyśviatleńnia abstavinaŭ supracoŭnika Biuro rasśledavańniaŭ (paźniej heta FBR). Skarseze pakazvaje palityku: zapoźnienaje źjaŭleńnie biuro źviazana z tym, kab «razrulić» składanuju situacyju, u jakoj apynulisia biełyja ludzi i niepaźbiežna bahatyja asejdžy, a taksama — uzmacnić fiederalny kantrol nad novym štatam Akłachoma.
U vykanańni Hładstan i Dy Kaprya adnosiny pamiž Moli i Ernestam vyklikajuć ahidu: Ernest pa-svojmu ščyry ŭ svaich pačućciach da žonki, ale ŭ toj ža čas jany jość častkaj schiemy, pabudavanaj na niadobrasumlennaści i hvałcie. Sapraŭdnyja adnosiny Ernesta — heta adnosiny ź jaho dziadźkam, «da jakoha jon chutka pačynaje być padobny, jak sabaka da svajho haspadara: bolš maładaja viersija achviary-złydnia z tymi ž poŭnymi strachu i varožaści vačyma i tym ža drapiežnym rotam z apuščanymi vuhałkami», — piša Piter Bredšou ŭ ahladzie dla The Guardian.
Kiravańnie Chejli, takoje adkryta kłapatlivaje i čułaje da asejdžaŭ, na samaj spravie maje vynikam šyrokuju depresiju siarod ludziej, ałkahalizm, biezzakońnie, śmiarotnyja chvaroby i zabojstvy. Hładstan stvaraje dla Moli vobraz niedaskanałaj i schilnaj da samabičavańnia asoby, jakaja adčuvaje niekatory soram za toje, što supracoŭničała sa svaim pryhniatalnikam. Pry hetym jana maje spakoj i hodnaść i ŭzvyšajecca nad navakolnaj halečaj, ale hety spakoj abumoŭleny ŭ tym liku chvarobaj, što robić jaje nie takoj aktyŭnaj. Moli viedaje, što Ernest nikoli nie byŭ dobrym čałaviekam, ale jon usio adno začaravaŭ i spakusiŭ jaje.
«Za try z pałovaj hadziny na ekranie razhorniecca razhalinavanaja i składanaja pavucina chłuśni, nad jakoj vy budziecie doŭha dumać paśla zaviaršeńnia citraŭ», — reziumuje Džoni Aleksinski ŭ ahladzie dla New York Post.
Skarseze, jaki ŭ 80 hadoŭ — na piku karjery, u niadaŭnim intervju vystupiŭ u abaronu praciahłaści svajho filma. «Ludzi skardziacca, što heta try hadziny, ale niaŭžo heta tak strašna? Davajcie vykažam kiniematohrafu trochi pavahi», — zaklikaŭ režysior.
Čytajcie taksama:
Leanarda Dy Kaprya nazvaŭ samuju haniebnuju rolu ŭ svajoj karjery
79-hadovy Robiert De Nira staŭ baćkam siomy raz
Fiestyval «Paŭnočnaje źziańnie» projdzie z 13 da 26 listapada