Jak vyhladajuć dziońniki Jazepa Drazdoviča
Dziońniki mastaka Jazepa Drazdoviča, jahony astranamičny traktat «Niabiesnyja biehi» i šmat inšych rarytetaŭ možna ŭbačyć na vystavie «Samarodak ziamli biełaruskaj», arhanizavanaj u čytalnaj zale redkich knih i rukapisaŭ Centralnaj navukovaj biblijateki imia Jakuba Kołasa Nacyjanalnaj akademii navuk, piša hazieta «Źviazda».
22.10.2023 / 18:45
Vystava pryśviečanaja 135-hodździu z dnia naradžeńnia hetaj lehiendarnaj, roznabakovaj asoby, jakuju paraŭnoŭvajuć ź Leanarda da Vinčy. Jość mahčymaść upieršyniu pabačyć niekatoryja artefakty z fondu Jazepa Drazdoviča, naprykład, namalavany im partret jaho maci — cikava, što abličča nahadvaje saturnian z karcin mastaka, pryśviečanych žyćciu na inšych płanietach.
U ekspazicyi — šmat dakumientaŭ z rukapisnaha archivu Drazdoviča, jaki ŭ 1960-ja byŭ nabyty ŭ jahonaj siastry. Siarod inšaha možna ŭbačyć pastanovu Minskaha dvaranskaha deputackaha schodu ab pryznańni dvaranskaj hodnaści rodu Drazdovičaŭ, paśviedčańnie ab naradžeńni, aŭtabijahrafii, hienieałahičnuju tablicu rodu Drazdovičaŭ, składzienuju mastakom. Ci voś kranalny dakumient — prapanova mastaka, dasłanaja ŭ Muziej Janki Kupały, nabyć kalekcyju jahonych karcin «na temu Hieorhij (Juryj) Francišak Skaryna ŭ 5-ci karcinach». Karciny, nakolki viadoma, nabytyja nie byli.
Raskrytaja i piśmieńnickaja ipastaś Drazdoviča. Možna pabačyć rukapisy ramana «Haradolskaja pušča», paemy «Tryzna minuŭščyny», 2-j častki apovieści «Varjat biez varjactva», čarnaviki vieršaŭ. Voś, naprykład, uvosień 1936 hoda Drazdovič zanatoŭvaje:
«Ja chudožnik mastak biedakoŭ,
Ja pracoŭnaha ludu mastak,
Ja nie znaju panoŭ ni pankoŭ,
Pa pryrodzie svajoj ja prastak».
Litaraturnyja i publicystyčnyja tvory Drazdoviča — krynica niezvyčajnych słoŭcaŭ i vyrazaŭ. Voś, naprykład, zahałovak dla čarhovaha traktata: «Charakteryzacyja darečnaści i adrečnaści ludziej». Niezdarma jon byŭ falkłarystam i etnohrafam. Siarod ekspanataŭ — sšytki z zapisami narodnych piesień, prykazak, prymavak Pinščyny i Dzisienščyny, leksičnyja materyjały da słoŭnika «Biełaruska-rasiejskaj terminałohii pa anatomii i fizijałohii cieła čałavieka». Možna pabačyć siniuju skrynku, zroblenuju Drazdovičam admysłova dla składańnia kartak sa słovami.
«Kaśmičny» i adnačasova biełarusacentryčny maštab myśleńnia mastaka adčuvajecca va ŭsim, voś, naprykład, sšytak «Dzie my i chto my». Biasiedy ab utvareńni śvietu. Niebaznaŭstva. 1937 h.». Sšytak prykrašany aŭtapartretam Drazdoviča ŭ profil, na fonie čornaha kruha, jaki padobny ci da płaniety, ci da iluminatara kaśmičnaha karabla. Aŭtar razvažaje pra žyćcio na Miesiacy i Marsie, pra znosiny z marsijanami, pra płanietu Saturn, apisvaje, jak buduć vyhladać paloty na Miesiac (čamuści jon bačyŭ astranaŭtaŭ budučaha ŭ čornych kurtkach, šerych štanach i čornych bieretach).
Niezvyčajnaje ŭražańnie pakidajuć i staronki dziońnikaŭ Drazdoviča, na jakich jon apisvaje svaje «samnambuličnyja padarožžy» pa inšych płanietach u supravadžeńni malunkaŭ. Svaje pracy typu «Proischoždienije samoviertiaŝichsia płaniet» Drazdovič adsyłaŭ u Akademiju navuk, ale ich amal nie čytali, ličačy za dyletanctva. Takim čynam utvaryłasia častka fondu Drazdoviča, dasiul małavyvučanaja.
U ekspazicyi šmat malunkaŭ. Naprykład, znakamity aŭtapartret Jazepa Drazdoviča, na jakim jon adlustravaŭ siabie «čałaviekam ery biełaruskaha džentlmienstva»: dychtoŭny bieły kaścium, kijok, padciahnutaja pastava… Takim jaho taksama zapomnili sučaśniki. Jość bahataja epistalarnaja spadčyna, u raździele «Słova pra Ja. Drazdoviča» jość materyjały, pryśviečanyja žyćciu i tvorčaj dziejnaści mastaka.
Čytajcie taksama:
U Nacyjanalnym mastackim pracuje vystava, pryśviečanaja Drazdoviču
U Hłybokim źjaviŭsia murał pa matyvach pracy Jazepa Drazdoviča
Švedar pryncesy Dyjany z čornaj aviečkaj pradali za miljon dalaraŭ