Arastovič nazvaŭ najbolš vierahodny scenar pieramien u Biełarusi i toje, što da hetaha viadzie
U intervju jutub-kanału «Racyja» analityk i były daradca Ofisa prezidenta Ukrainy Alaksiej Arastovič parazvažaŭ pra los Łukašenki, pazicyju Zachadu i mahčymyja scenary budučych pieramien u Biełarusi.
31.10.2023 / 09:17
Alaksiej Arastovič spadziajecca na mirny šlach pieramien u Biełarusi. Skrynšot Racyja_Belarus / YouTube
Na pačatku intervju Alaksiej Arastovič adznačyŭ, što jon maje biełaruskija karani. U vioscy Sorahi Słuckaha rajona naradziŭsia jaho baćka. Tam jon «pravioŭ šmat času, kali byŭ małym». Apošni raz Arastovič byŭ u hetych miaścinach, kali jamu było hadoŭ 11-12.
Što moža vyratavać Łukašenku
Pa słovach Arastoviča, los Biełarusi zaležyć ad losu Łukašenki. A los Łukašenki niepasredna zaležyć ad losu Pucina. «Kali ŭ niejki dzień nie stanie Pucina, to ŭ Biełarusi zjavicca histaryčny šanc pajści šlacham svabody zamiest šlachu kantrolu, źviazanaha sa stracham, z teroram, z usim, što adbyvajecca».
Arastovič adznačaje, što Łukašenka vielmi ŭdała manieŭruje. Ab hetym śviedčyć toj fakt, što bolš za hod niama ŭdaraŭ ź biełaruskaj terytoryi.
«Jon handlujecca z Zachadam, bałansuje z Pucinym. Kamplimient Pucinu ŭ adnym intervju, u inšym — kamplimient ukraincam. I hetak dalej. Jon pastajanna bałansuje. Jon śpiecyjalist pa ŭtrymańni ŭłady praź sistemu bałansavańnia. I heta moža biaskonca praciahvacca. Pakul jamu budzie chapać fizičnaha zdaroŭja. I pakul zdaroŭja budzie chapać Pucinu».
Na pohlad Arastoviča, los Łukašenki zaležyć ad losu Pucina. Fota: Getty Images
Arastovič ličyć, što kali Pucin źniknie, to nichto nie zachoča apiekavacca Łukašenkam. I ŭ takim vypadku zjaŭlajecca šanc źmieny ŭłady ŭ Biełarusi i źmieny šlachu jaje raźvićcia. Heta moža adbycca dvuma šlachami.
Pieršy — kali Łukašenku chopić rozumu abviaścić palityčnuju amnistyju i pravieści adkrytuju vybarčuju kampaniju. U takim vypadku, navat kali Łukašenka pieramoža (ale Arastovič u hetym nie ŭpeŭnieny), to parłamient budzie apazicyjnym. I ŭ hetym vypadku «pačniecca narmalny palityčny praces».
Druhi šlach — heta šlach revalucyi, zakančeńnie spravy, jakaja była pačataja ŭ 2020-m. «Budzie jana mirnaj ci ŭzbrojenym paŭstańniem, budzie zaležać ad situacyi».
Pa słovach Arastoviča, na Łukašenku lažyć vialikaja histaryčnaja adkaznaść. «Suma tych złačynstvaŭ, jaki jon užo ździejśniŭ adnosna biełaruskaha naroda, represujučy ludziej jašče z pačatku 90-ch, dastatkovaja dla taho, kab zapisać jaho ŭ mižnarodnyja złačyncy. <…> Ale ŭ jaho zastajecca šanc. Jon jaho napałovu vykarystoŭvaje, kali nie daje Biełaruś uciahnuć u vajnu.
I ŭ jaho jość šanc na histaryčnuju amnistyju, kali jon paśla padzieńnia Pucina i źmieny ŭmoŭ pojdzie šlacham dobraachvotnaj pieradačy ŭłady praz naležnym čynam arhanizavanyja i naležnym čynam praviedzienyja ahulnanacyjanalnyja vybary — miascovyja, parłamienckija i prezidenckija.
Kali jon heta zrobić, to ja navat dumaju, što biełaruski narod zdatny jamu prabačyć albo źmienšyć stupień vinavataści. Jon jašče moža zastacca histaryčnaj fihuraj, jakaja znajšła ŭ sabie siły zabiaśpiečyć mirnuju pieradaču ŭłady. Kali nie, to jon zastaniecca ŭ historyi jak tyran, jaki ździekavaŭsia sa svajho naroda i skončyŭ pryblizna tak, jak Čaŭšesku».
Čamu budučynia Biełarusi važna dla Jeŭropy
U lubym vypadku Arastovič nie sumniavajecca, što Biełaruś pojdzie šlacham svabody, bo jana «histaryčna vielmi mocna źviazana ź inšymi krainami Uschodniaj Jeŭropy, jakija zaŭsiody supraćstajali imknieńniu da dyktatury, aŭtarytarnych režymaŭ». «Patencyjał, jaki Biełaruś vyjaviła ŭ 2020-m hodzie, byŭ vielmi žorstka zadušany, ale zastaŭsia dośvied. Jon pakazvaje, što paśla pieršaha zasvojenaha ŭroka nichto ŭžo druhi šanc nie addaść».
Pa słovach Arastoviča, Ukraina, krainy Bałtyi i Polšča buduć zacikaŭleny ŭ pieramozie svabody ŭ Biełarusi. «Bo Lublinski trochkutnik bieź Biełarusi nie pracuje. Prajekt intehracyi Uschodniaj Jeŭropy «Intermaryum» [«Mižmorje»] bieź Biełarusi nie pracuje. Biełaruś — heta krajevuholny kamień usioj hetaj kanstrukcyi Uschodniaj Jeŭropy jak samastojnaha hulca mižnarodnaj palityki».
Arastovič adznačaje, što padčas jaho znachodžańnia na forumie «Intermaryum» u Rumynii kazali, što bieź Biełarusi hety prajekt nie atrymlivajecca.
Jaki varyjant pieradačy ŭłady najbolš vierahodny
Arastovič bolš schilajecca da mirnaha varyjantu raźvićcia padziej u Biełarusi:
«Mižnarodny cisk na ŭsich tych hienierałaŭ-stalinistaŭ u Biełarusi, jakija skončyli adpaviednyja vučebnyja ŭstanovy ŭ Maskvie i daŭno tam pieravierbavanyja, budzie nastolki mocny, što, mahčyma, možna budzie abyścisia biez «Chajmarsaŭ». Jany dobraachvotna pojduć na tranzit. Bo biez Pucina jany vielmi ŭraźlivyja. Im niama kudy fizična dziavacca».
Arastovič dumaje, što mižnarodnaja supolnaść prapanuje «kandovym hienierałam, jakija trymajuć sistemu» nastupnaje: «abo vy zapuskajecie praces, i ŭ vas zjaŭlajecca šanc na mirnuju staraść i piensiju, albo z vami buduć razmaŭlać zusim inakš. A paśla taho, jak Pucina nie stanie ci źmienicca ŭłada ŭ Rasii, im nie budzie na kaho spadziavacca».
Pazicyja Zachadu pa Biełarusi
Arastovič ličyć, što Zachad niehałosna pracuje z Łukašenkam:
«Kali b ź im nie pracavali, kali b jaho nie słuchali, kali b jamu nie abiacali niejkich prefierencyj za toje, što jon nie sastupaje, to Biełaruś była b uciahnutaja ŭ vajnu suprać Ukrainy albo byli b bolš maštabnyja pravakacyi suprać Polščy i Litvy. Hałoŭnaja zadača zastajecca toj ža — nie dać uciahnuć biełaruskuju armiju, narod u vajnu».
Takaja situacyja vielmi składanaja, bo na fonie kryzisu Biełaruś ekanamična zaležnaja ad Rasii, i Łukašenka pavinien u niečym sastupać.
Arastovič zaŭvažaje, što jak ni ciažka čuć heta biełarusam, asabliva tym, chto paciarpieŭ ad palityčnych represij (pa słovach analityka, jaho stryječny dziadźka Alaksandr Arastovič taksama paciarpieŭ ad palityčnych represij Łukašenki), nielha spyniać niehałosnaje supracoŭnictva Zachadu z Łukašenkam. Bo ŭ advarotnym vypadku moža być horšy scenaryj:
«Vajna — heta, na žal, zaŭsiody vybar pamiž drennym i vielmi drennym. I rabić drennaje, kab nie było vielmi drenna. Tamu zadača ciapier — utrymać Biełaruś i stvaryć umovy mirnaj pieradačy ŭłady Biełarusi i razvarot krainy na šlach svabody, jaki biełaruski narod pačaŭ, ale nie zmoh darabić».
Čym tłumačycca pazicyja ŭkrainskich palitykaŭ adnosna Biełarusi
Na pohlad Arastoviča, razhladać Biełaruś jak krainu-ahresara było pravilna ŭ pieršyja «sto, maksimum dźvieście dzion vajny, kali była vialikaja emacyjnaja napampoŭka, kazacki drajv, vymahańnie ad śvietu dapamohi, staŭka na ŭkrainskuju zaŭziataść».
Ale potym, jak ličyć analityk, nieabchodna było pravodzić inšuju palityku. «A my zastalisia ŭ toj ža samaj paradyhmie razdavańnia klejmaŭ.
Vy — ahresary, vy — niahodniki, a vy — zabojcy, a vy — hultai, nie chočacie nam dapamahčy i hetak dalej. Takaja palityka vielmi drenna pracuje.
Jana drenna pracuje ź biełarusami. Bo klajmić dziaržavu ahresaram… A jak ža biełaruski supraciŭ, partyzany, jakija padryvali rejki, jak tyja ŭsie ludzi, jakija ciapier siadziać u turmach, a biełaruskaja apazicyja?»
Analityk dapuskaje, što kali palityki havorać pra dziaržavu-ahresara, to majuć na ŭvazie, što «Łukašenka ździajśniaje efiektyŭny kantrol nad biełaruskaju siłavoju, dziaržaŭnaju mašynaju». «Treba zaŭždy padkreślivać rolu biełaruskaha naroda i biełaruskaha supracivu. Kali heta nie robicca, to heta ź ich boku vialikaja pamyłka».
Kali mohuć pačacca pracesy źmien u Biełarusi
Arastovič miarkuje, što na šlachu da svabody ŭ Biełarusi «zašmat čornych lebiedziaŭ»:
«My navat nie majem ujaŭleńnia, jak raźviažacca kryzis na Blizkim Uschodzie <…> Adno možna skazać — dla taho, kab źmianiłasia ŭłada ŭ Biełarusi, pavinna źmianicca ŭłada ŭ Maskvie. A ŭ tym, što heta rana ci pozna adbudziecca, ja na sto adsotkaŭ upeŭnieny. Kali — skazać niemahčyma. Naša zadača ciapier nie dać uciahnuć Biełaruś u vajnu i źbierahać patencyjał ludziej, jaki zmohuć vystupić hienieratarami źmien».
I heta zadańni, jakija treba vykonvać niezaležna ad taho, kali nastupić čas źmianiać dolu Biełarusi. Analityk adznačaje, što «my źmianiajem jaje zaraz, pracujučy kožny dzień. My pastupova, pa milimietry vyciahvajem Biełaruś na šlach svabody».
Jon zhadvaje słovy Hiehiela ab tym, što ŭ peŭny momant kolkasnyja pakazčyki pierachodziać u jakasnyja: «Źmieny nakoplivajucca pastupova, a realizujucca skačkapadobna. Spačatku nieprykmietnaja praca, kali, jak zdajecca, ničoha nie adbyvajecca. Potym nakoplivajecca krytyčny patencyjał, chłop, i novaja faza raźvićcia».
Čytajcie jašče:
Zialenski ci Arastovič? Kamu najbolš daviarajuć ukraincy? Źjaviŭsia novy rejtynh
Alaksiej Arastovič pryjšoŭ na strym z zaleplenym vokam FOTAFAKT
Arastovič raskazaŭ, jak na pačatku vajny zachodnija palityki čakali ad Ukrainy kampramisu