Кнігі па-беларуску чытае або слухае 14% апытаных гараджан
17% не прачыталі ніводнай кнігі за апошні год.
19.12.2023 / 09:11
Ілюстрацыйнае фота
Кнігі па-ранейшаму карыстаюцца попытам у жыхароў Беларусі, сведчаць вынікі сацыялагічнага даследавання інстытута «Палітычная сфэра», якія 18 снежня ў Вільні прэзентаваў дырэктар гэтай установы Андрэй Казакевіч, паведамляе Радыё Свабода са спасылкай на «Позірк».
У анлайн-апытанні, праведзеным у жніўні 2023 года, узялі ўдзел 1002 паўналетнія жыхары гарадоў з насельніцтвам ад 5 тысяч чалавек.
Згодна з даследаваннем, дастаткова часта чытае кнігі ці праслухоўвае іх аўдыяверсіі 48% апытаных (кожны дзень — 15%, некалькі разоў на тыдзень — 21%, хаця б раз на тыдзень — 12%), перыядычна — 18% (хаця б раз на два тыдні — 7%, раз на месяц — 11%), вельмі рэдка — 33% (некалькі разоў на год — 16%, ніколі за апошні год — 17%).
Амаль палова апытаных (48%) паведаміла, што чытае ці праслухоўвае 1—5 кніг на год, 6—10 кніг — 15%, 11—15 — 9%, 16—20 — 6%, а пятая частка (22%) — больш за 20 кніг.
У друкаваным выглядзе кнігі чытае 69% апытаных, электронным — 49%, слухае аўдыякнігі 34% (на пытанне можна было даць некалькі адказаў).
Сучасную мастацкую літаратуру за апошні год чытала ці слухала 54% удзельнікаў апытання, класічную мастацкую літаратуру — 48%, навукова-папулярную літаратуру па гісторыі — 15%, навуковую і прафесійную літаратуру — 14%, навукова-папулярную літаратуру пра палітыку, грамадства — 12%, навукова-папулярную літаратуру па прыродазнаўчым і тэхнічным навукам, а таксама падручнікі — па 11%, іншую літаратуру — 19%.
На расійскай мове кнігі чытае ці слухае 99% апытаных, беларускай — толькі 14% (больш за астатніх — людзі ва ўзросце 18—24 гадоў і 55+), англійскай — 6%, іншых мовах — 1%.
На пытанне «Позірку», ці звязаны разрыў паміж спажыўцамі рускамоўнай і беларускамоўнай літаратуры з розніцай у колькасці кніг, якія выдаюцца на гэтых мовах, Казакевіч адказаў, што «з даследаваньня, на жаль, гэта не можам зафіксаваць».
«Думаю, тут цэлае кола праблем, — адзначыў ён. — На рынку дамінуе мастацкая літаратура — класычная і сучасная. Зразумела, што перакладаў на беларускую мову робіцца вельмі мала. У асноўным, калі ты хочаш чытаць класічную ці сучасную літаратуру, ты мусіш выкарыстоўваць альбо ангельскую, альбо ў беларускім кантэксце гэта атрымліваецца расейская [мова]».
Паводле сацыёлага Андрэя Казакевіч, гэтую праблему можна разглядаць не толькі як беларускую. У пэўных сэгмэнтах ангельская мова пачынае выціскаць нацыянальныя мовы, таму што прасцей знайсці кнігу новага ці моднага аўтара па-ангельску, а не чакаць, пакуль выйдзе пераклад. «У беларускім кантэксце ўсё яшчэ горш — пакуль выйдзе пераклад на беларускую мову (калі ўвогуле выйдзе), праходзяць гады, калі не дзесяцігоддзі», — дадаў дырэктар «Палітычнай сферы».