Pa śviecie raspaŭsiudžvajecca virus, jaki pieraŭtvaraje žyviołaŭ u «zombi». Jość ryzyka pieradačy chvaroby ludziam
Apošnija hady vyjaŭlajecca bolš vypadkaŭ vielmi zaraznaj i śmiarotnaj chvaroby «aleniaŭ-zombi», jakaja robić mlekakormiačych ź siamiejstva alenievych padobnymi da žyvych mierćviakoŭ i ad jakoj nie isnuje lekaŭ. Navukoŭcy dapuskajuć, što zaražanyja žyvioły mohuć pieradać chvarobu ludziam i vyklikać katastrofu.
27.12.2023 / 11:59
Adzin z vypadkaŭ zaražeńnia alenia «zombi-chvarobaj» u ZŠA. Fota: Mark Hirsch / Contributor Getty Images
Navukoŭcy i čynoŭniki ŭ ZŠA zabili tryvohu z-za vyjaŭleńnia sotniaŭ vypadkaŭ chvaroby «aleniaŭ-zombi» ŭ nacyjanalnym parku «Jełaŭston», najbujniejšym pryrodnym zapaviedniku krainy, jaki štohod naviedvajuć miljony turystaŭ.
Pieršy vypadak chvaroby ŭ parku byŭ zafiksavany jašče ŭ listapadzie, kali navukoŭcy znajšli zaražany trup darosłaha samca alenia-muła. Paśla hetaha ŭłady štata Vajominh, dzie znachodzicca «Jełaŭston», i niekalkich susiednich štataŭ nastojliva rekamiendavali palaŭničym nie ŭžyvać miasa žyvioł, jakija vyhladajuć chvorymi, pieradaje vydańnie The Guardian.
Chvaroba «aleniaŭ-zombi», ci, pa-navukovamu, chvaroba chraničnaha źniasileńnia (Chronic Wasting Disease, CWD) — heta vielmi zaraznaje, śmiarotnaje i nievylečnaje zachvorvańnie, uzbudžalnikam jakoha źjaŭlajucca pryony (anamalnyja białki, jakija raźjadajuć mozh žyvych istot).
«Ličycca, što chvaroba raspaŭsiudžvajecca tolki siarod žyvioł siamiejstva alenievych, traplajučy da ich u mozh i pavolna źniščajučy jaho. U zaražanych žyvioł źnikaje strach pierad ludźmi, a taksama źjaŭlajucca «pusty pozirk», mlavaść, chudarlavaść, praźmiernaje ślinavydzialeńnie, dziŭnyja chaatyčnyja ruchi», — piša The Guardian sa spasyłkaj na navukoŭcaŭ.
Voś, jak heta vyhladaje. Videa źniata ŭ ZŠA letam minułaha hoda.
Akramia hetaha chvaroba źjaŭlajecca vielmi ŭstojlivaj da dezynfiekcyjnych srodkaŭ, radyjacyi i ekstremalna vysokich tempieratur.
Za apošnija hady patahien paśpieŭ raspaŭsiudzicca na 31 štat ZŠA, Kanadu, Narviehiju, Finlandyju, Šviecyju, Paŭdniovuju Kareju i Rasiju.
Z-za niemahčymaści lačeńnia CWD lubyja zaražanyja asobiny zabivajucca, a ich cieły spalvajucca. Pierad hetym zony raspaŭsiudžvańnia chvaroby apieratyŭna łakalizujucca, adnak nie zaŭsiody atrymlivajecca adsačyć vypadki zaražeńnia, bo simptomy časta vyjaŭlajucca tolki praz hod paśla traplańnia pryonaŭ u arhanizm žyvioł.
Pry hetym, jak adznačaje The Guardian sa spasyłkaj na navukoŭcaŭ, isnuje ryzyka pieradačy dadzienaha zachvorvańnia ad žyvioł da čałavieka, bo jaho masavaje raspaŭsiudžvańnie siarod žyvioł moža pryvieści da mutacyj patahiena.
Plus da ŭsiaho, u łabaratornych umovach CWD zmoh paśpiachova pieradacca hryzunam i niekatorym prymatam.
«Ale nichto nie havoryć, što pieradača zachvorvańnia ludziam abaviazkova adbudziecca. My havorym tolki pra patencyjał čahości padobnaha, i ludziam važna być hatovymi. Tym bolš, što ciapier z pryčyny raspaŭsiudžvańnia patahiena ŭ «Jełaŭstonie» ludzi buduć čaściej abmiarkoŭvać i sustrakać chvarobu ŭ pryrodzie, što zrobić staŭleńnie ŭładaŭ da hetaj prablemy bolš surjoznym i pilnym», — miarkujuć navukoŭcy.
Čytajcie taksama:
Dapamažycie čatyrom čałaviekam vyratavacca ad zombi-apakalipsisa, vyrašyŭšy hetuju viasiołuju zadaču
U Maryjanskaj upadzinie znojdzieny novy virus. Jon moža akazacca samym hłybakavodnym u śviecie