Vieršy ŭnikalnaj paetki XX stahodździa vydaduć pa-biełarusku
Vydaviectva Gutenberg Publisher anansuje na 17 lutaha vychad vybranych vieršaŭ niamieckamoŭnaj paetki, habrejki Mašy Kaleka (Mascha Kaléko) u pierakładach Ihara Krebsa, piša Bellit.info. Vydańnie budzie na dźviuch movach: pobač ź niamieckimi aryhinałami — pierakłady na biełaruskuju movu.
30.01.2024 / 17:55
U siaredzinie XX stahodździa paetyčny hołas Mašy Kaleka byŭ adnym z najhučniejšych niamieckich antyvajennych i antyfašysckich hałasoŭ, jaki vykryvaŭ złačynstvy i bieskampramisna zaklikaŭ pakarać vinavatych:
Nas vučać: vorahaŭ lubić — pa-bosku,
My ž nienavidzim ich — pa-čałaviečy.
Hołda Małka Aŭfen, mienavita takoje imia nasiła ad naradžeńnia paetka, naradziłasia 7 červienia 1907 hodu ŭ Chšanavie (ciapier Polšča). Z pačatkam Pieršaj suśvietnaj vajny razam z baćkami i siastroj jana emihruje ŭ Hiermaniju — spačatku ŭ Frankfurt, potym u Marburh i Bierlin. Z 1929 hoda drukavała vieršy ŭ hazietach Vossische Zeitung i Berliner Tageblatt. Atrymała viadomaść, była zaŭsiodnicaj Romanisches Café, dzie sustrakałasia z Erycham Kiestnieram i Kurtam Tucholskim.
U 1933 hodzie ŭ vydaviectvie Rowohlt vyjšaŭ jaje pieršy paetyčny zbornik Lyrisches Stenogrammheft («Liryčny zbornik stenahram»), jon nieŭzabavie byŭ padvierhnuty nacysckaj cenzury, jak i jejnaja druhaja kniha Das kleine Lesebuch für Große («Maleńkaja čytanka dla darosłych»), jakaja vyjšła ŭ 1935 hodzie.
U 1938 hodzie paetka pakinuła nacysckuju Hiermaniju. U hetym samym hodzie raspaŭsia jaje šlub ź fiłołaham Saŭłam Aaronam Kaleka, i jana emihravała sa svaim druhim mužam Šemia Vinavieram i synam Styvienam u ZŠA. Da 1962 hoda zastajecca sa svajoj siamjoj u Amierycy, potym źjazdžaje na pastajannaje miesca žycharstva ŭ Izrail. Tolki tam Šemia spadziavaŭsia realizavać spravu svajho žyćcia: jon prafiesijny kampazitar kłasičnaj muzyki.
U 1968 hodzie ŭ Ńju-Jorku pamior adziny syn Mašy Kaleka Styvien, va ŭzroście 30-ci hadoŭ. A praź piać hadoŭ, u 1973 hodzie, paśla praciahłaj chvaroby nie stała i muža Šemia. Tuha pa radzimie, ciažar emihracyi, biazradasnaja dola na čužynie cisnuli na Mašu da samaj śmierci. Novaha doma jana tak nidzie i nie znajšła, «radzimaj abraŭšy luboŭ». Sama paetka spačyła ŭ 1976 hodzie ŭ Ciurychu.
Raniej na biełaruskuju movu asobnyja tvory paetki pierakładaŭ Uładzimir Papkovič.
Čytajcie taksama:
«Sałodkaja Darusia». Vyjšła novaja kniha vydaviectva «Pflaŭmbaŭm»
Siarhiej Šupa pierakłaŭ znakavy raman litoŭskaha piśmieńnika
Vyjšła kniha «Uvodziny ŭ fiłasofiju» źniavolenaha Uładzimira Mackieviča