«U kamiery padyšoŭ čałaviek i adrazu ŭziaŭ mianie za štany» — Lova Bi-2 pra dni ŭ tajskim SIZA
U Rasiei muzykam hurta «Bi-2» pahražaje kryminalny pieraśled praz antyvajennuju pazicyju. Za miažoj udzielniki hurta sutyknulisia sa skasavańniem kancertaŭ praź cisk rasiejskich dypłamataŭ. U studzieni hetaha hoda ŭ Tajłandzie hurt niekalki dzion trymali ŭ mihracyjnaj turmie i źbiralisia departavać u Rasiju, hetaha ŭdałosia paźbiehnuć dziakujučy namahańniam izrailskaha MZS i miedyjnamu rozhałasu.
19.03.2024 / 11:21
Fota: Biełsat
Biełsat parazmaŭlaŭ z salistam hurta Lovam Bi-2 (Jahoram Bortnikam) pra adnosiny z Z-artystami, «Apoŭdni suprać Pucina» i pieśni na biełaruskaj movie. «Vot Tak» padrychtavaŭ skaročanuju tekstavuju viersiju hetaha intervju.
«Śmiešna, što MZS Rasiei naohuł haniałasia za nami»
— Vas chacieli departavać z Tajłandu, u Dubai skasavali kancert, u Tureččynie — fiestyval. Što ŭvohule adbyvajecca, čamu tak uzialisia za «Bi-2»? Heta niejkaja ruka Kramla ŭsioabdymnaja?
— Pryčyna mienavita ŭ hetym. Paśla Tajłandu nam Michaił Chadarkoŭski pradstaviŭ svaich advakataŭ, jakija zajmajucca kankretna pytańniami biaśpieki, pierasoŭvańnia pa śviecie. Ciapier treba voś jašče adzin punkt vykonvać u žyćci: dzie lacieć, jakoj kampanijaj, u jakija krainy ty prylataješ. Heta, viadoma, dadaje hałaŭnoha bolu.
— A vy ź im siabrujecie, z Chadarkoŭskim?
— Nu, ciapier siabruju, tak. Siabrujem. Heta absalutna nie mif, što nam u Tajłandzie sapraŭdy MZS Rasiei… My spačatku dumali, što jany chočuć nam napaskudzić prosta. A potym usio vybudavałasia ŭžo ŭ niejkuju peŭnuju karcinu, jakaja mahła spracavać dla ich.
— Rasiejskija palityki napierad smakavali, što vas pasadziać u turmu.
— Heta dapamahło nam vielmi dobra, ščyra kažučy. Tamu što jany sami, usia hetaja kampaška, nie adroźnivajucca takim rozumam, jaki pavinien być ułaścivy ludziam, adkaznym za dziaržavu.
Heta, viadoma, vielmi śmiešna, što MZS Rasiei ŭvohule haniałasia za nami. Ja ŭvohule izrailcianin. Ułasna kažučy, kali mianie adtul pieršaha vyvieźli, i my z Tel-Aviva praciahvali pracu, to było ŭžo krychu lahčej.
My spačatku dumali, što heta prosta paskudstva [ad rasiejskich uładaŭ], i jano piarojdzie ŭ toje, što nam skažuć: «A ciapier, chłopcy, valicie!» My ž zapłacili štraf, adsiadzieli navat sodni ŭ palicejskim učastku za heta.
— Tady vy nie čakali, što patrapicie ŭ hetuju tajskuju turmu?
— U turmu my tak i nie patrapili. My patrapili ŭ SIZA. Heta była samaja takaja dziŭnaja častka. Heta SIZA imihracyjnaje, pryčym, naprykład, ludzi jość, jakija žyvuć tam 23 hady. Heta značyć, jana jak turma, ale tam možna, kali ŭ ciabie jość hrošy, zamović sabie «Makdonałds» i hetak dalej.
Jana ŭ hetym płanie nie takaja sapraŭdnaja turma. Kali zajšli ŭ pakoj, ja ŭbačyŭ kolkaść narodu, pieršaja dumka była, što treba siabie niejak prajavić. Bo adrazu padyšoŭ čałaviek, jaki pasprabavaŭ uziać mianie za štany. Ja jaho adsunuŭ, kažu: «U čym prablema?» I jon tak adrazu supakoiŭsia, kaža: «Prabač, mnie treba było ciabie abšukać».
Zapalnički — heta samaja chadavaja valuta, samaja kaštoŭnaja. Zapalnički, značyć, zabirajuć, nažy, kali jany ŭ ciabie jość. Ale ty ŭžo tudy prybyvaješ paśla takoj kolkaści pravierak. Heta taki śviet, u jakim mietraŭ sto dvaccać [kvadratnych]. I stałaja kolkaść ludziej, jakija tam znachodziacca, u rajonie vaśmidziesiaci čałaviek.
— Ale kali vy tam znachodzilisia, u vas byli niejkija zmročnyja dumki, što vas mohuć departavać u Rasieju?
— Na toj momant času nie, bo ŭ niejki momant u nas zabrali telefony. Voś u toj momant, kali jany papiaredzili, što zabirajuć telefony, my z [Iharam] Rubinštejnam źviazalisia i prapracavali. Ja svaju ideju prapanavaŭ, a jon užo dalej svaim rozumam heta ŭsio sploŭ.
Samaje hałoŭnaje dla nas było, kab hetuju historyju nie pazicyjanavać jak prablemu z hurtom «Bi-2», a prosta raspavieści pra aburalny fakt, jaki adbyvajecca. Toje, što siłavyja viedamstvy Tajłanda znachodziacca pad karupcyjnym ci niejkim jašče abcasam administracyi prezidenta Rasiei Uładzimira Pucina.
Fota: Biełsat
Pieršy raz, kali pryjechaŭ konsuł izrailski, jon na nas spačatku pahladzieŭ: typu jašče adny čarhovyja izrailcianie — jany tudy jeździać šmat — tam niešta ŭčynili, nu zaraz vyciahnu. I potym stała zrazumieła, što heta ŭsio našmat ciažej. My adrazu praktyčna viedali, što heta ŭsio padkopy, pakolki tajłandcy ŭ hetym płanie vielmi havarkija.
Kali vyjšli artykuły, što my zapłacili štraf, i ŭsio heta nibyta skončyłasia, nasamreč heta byŭ tolki pačatak. U mianie była mahčymaść źviazacca ź Iharam [Rubinštejnam], u hety momant my stali atrymlivać užo infarmacyju, <…> što treba budzie nietradycyjnym niejkim mietadam heta ŭsio vyrašać.
Ułasna kažučy, my prosta ŭčynili štorm. Nacisk my pastavili na anhielskamoŭnuju presu i nie tolki. Izrailskija haziety dublujucca i na anhielskaj, i na iŭrycie.
Vialikaja padziaka majoj krainie — Izrailu — za toje, što ŭ svoj taki ciažki čas, kali… Usim viadoma, što 7 kastryčnika «Chamas» napaŭ na Izrail, jašče kolkaść zakładnikaŭ vializnaja tam znachodzicca dahetul. I voś u hety ciažki čas paralelna niejak zajmalisia hetaj prablemaj. To bok, nami.
Kaniešnie, Maryja Zacharava z hetaj nahody vielmi mocna rasčaravała. Apošnija reštki niejkaj pavahi da jaje źniščyła prosta. Jana na samaje balučaje miesca [nacisnuła]: u vas tam zakładniki ŭ Siektary Haza, a vy tut chreńniu zajmajeciesia, niejkim hurtom «Bi-2», jaki nikomu nie patrebny.
Kali ja pryjechaŭ u Tel-Aviŭ, mianie asabliva imknulisia nie pryśviačać [u praces vyzvaleńnia astatnich], tamu što my ŭ pieršy čas narabili ŭsiakich hłupstvaŭ z usimi hetymi vyrašałami [u Tajłandzie]. My tam zmarnavali šmat hrošaj, jakija potym byli nam vielmi patrebnyja. Nu ničoha, samaje hałoŭnaje, što heta dobra skončyłasia.
«Kali pačałasia vajna, my jašče pa iniercyi vystupali»
— U Rasiei tolki što prajšli vybary. Moža, niechta z kamandy «Bi-2» hałasavaŭ? Ci varta ŭvohule iści na hetyja vybary?
— Jak vam skazać? Heta vybary prezidenta Pucina z Pucina. To bok jak možna da hetaha stavicca surjozna? Ale mnie spadabałasia adna ideja: u takija časy vielmi ciažka razabracca, jaki resurs u apazicyi. I ideja z tym, kab sabracca apoŭdni, nie abaviazkova navat hałasavać, u pryncypie. Heta moža dazvolić zrazumieć, što ty nie adzin. Heta chacia b niejki pieršy krok dla taho, kab vyznačycca, chto tut uvohule pobač z nami.
Kali pačałasia vajna, my jašče pa iniercyi vystupali. U nas abaviazki byli: ludzi kupili kvitki, my vystupali. I pakul u nas nie zdaryłasia historyja z Omskam, my adyhrali kancertaŭ čatyry-piać.
— Heta kali vam prapanavali vystupić u kancertnaj zali, dzie byŭ płakat «Za prezidenta»?
— Tak. I tamu, kali vajna pačałasia, my byli ŭpeŭnienyja, što ŭsie, chto prychodzić da nas na kancert, padzialajuć [našyja pohlady]. Heta značyć, jany tamu pryjšli. Tym bolš my prahramu ŭsiu zrabili tematyčna pabudavanuju. U nas zaŭsiody prysutničała aleharyčnaje niešta, vajna. U mianie vielmi šmat piesień pra Ijerusalim, i tam taksama vajna, jakuju treba skončyć. I tamu heta ŭsio vielmi lehła i na sučasny čas.
— Kali vy vykazalisia suprać vajny publična, vy ŭśviedamlali, što stracicie i što nabudziecie z-za hetaha?
— Kaniečnie. Nu, ja nie budavaŭ nijakich iluzijaŭ, naturalna. Ja voś u płanie taho, što pišuć: «Voś, było ŭsio dobra, pakul vy nie paleźli ŭ palityku». Heta nie palityka. U mianie palityčnaja pazicyja: ja, pa-pieršaje, nie mahu nijak upłyvać jak hramadzianin Izrailu na palityku ŭ Rasiei, ułasna kažučy. Nie mahu ja być zdradnikam, jak nas zataŭravali. Voś.
— Ci bolš vy vyjhrali, kali publična zajavili ab svajoj pazicyi?
— Ja nie viedaju. Heta ž nie futboł. Tut situacyjna prosta treba było pasłuchać svajo serca. Prosta my vykazalisia. Ja vykazaŭsia. Potym mianie advakaty paprasili: «Kali łaska, prybiary». Maŭlaŭ, my tam jašče tam niejak pavinny paśpieć źjechać. Ale heta ŭsio zafiksavałasia ŭ roznych miedyja.
Ułasna kažučy, ja bačyŭ tečku na nas u FSB. Jana voś takaja. (Pakazvaje rukoj niekalki santymietraŭ taŭščyni — Red.)
— FSB? A jak heta było?
— Tam byli sustrečy, tak.
— Tym nie mienš vy razam zapisali pieršy supolny chit — «Moj rok-n-rołł». I była historyja, što jana jaho vykonvała i nie spyniła, kali vy zapatrabavali. Jana navat vas pasłała niekudy tam u Izrail.
— Ja mahu, viadoma, całkam adnavić, kudy jana nas pasłała i jakim čynam. Ale dumaju, što nie budziem biantežyć ludziej. U jaje z hałavoj prablemy pačalisia jašče zadaŭha da poŭnamaštabnaj vajny. Kaniešnie, heta ŭžo było paśla Danbasu i Krymu. Ja nie viedaju, ale voś joj heta, vidać, spadabałasia, usia hetaja ramantyka. Ja mahu rastłumačyć heta ŭsio prosta čałaviečym hłupstvam, mnie nie chočacca nijakich epitetaŭ kryŭdnych nazyvać.
Jość vielmi šmat ludziej, jakija, dziakuj Bohu, nie našyja siabry. Voś u svaich siabrach i navat u tavaryšach u mianie takoha niama rasčaravańnia. Viartajučysia ŭvohule da ŭsioj hetaj historyi, jana pra adsutnaść ideałohii. <…> A tut prosta ŭsio pra hrošy i pra ŭpłyŭ.
I jość niejkija ramantyki, jakim durać mazhi, jany traplajuć u hetaje zamknionaje koła. Moža, heta zaležyć ad niejkich kompleksaŭ čałaviečych. U Juli hladzieć baluča, jak jana z dačkoj… Ja nie vinavaču jaje ni ŭ čym, prosta jość niejkija faktary, jakija spryjajuć tamu, kab pieratvaracca ŭ takich pačvar. Toje ž samaje z Vadzikam Samojłavym, ź jakim u nas byli vydatnyja adnosiny, ale potym jon staŭ čamuści z ekrana strymaŭ vučyć mianie žyć. Mnie heta śmiešna, viadoma.
«Dla mianie kancerty — heta pieraadoleńnie samoha siabie»
— Ci byli rasiejskija artysty, jakija padtrymali vas voś u hety momant?
— Tak. Kali my viarnulisia, Ziemfira [padtrymała]. Ułasna kažučy, tyja, chto, napeŭna, ciapier u emihracyi. Tamu što ŭsie astatnija… Kali ty žyvieš doŭha ŭ krainie ŭ stanie stresu, pačynaje mianiacca pastupova psichika. Heta jak kali pasadzili ciabie ŭ turmu, jakim by ty ni byŭ čałaviekam, usio roŭna budzie peŭny adbitak.
Tamu ja ŭžo pačaŭ časam atrymlivać niejkija vielmi śmiešnyja intervju ad svaich siabroŭ. Ja nikoli raniej nie byŭ apazicyjanieram. Ja kažu, što ŭ nas na hrebień chvali hetaha dysidenctva vyniesła prosta našaja antyvajennaja pazicyja. Heta značyć, my nikoli nie spračalisia publična, chto lepš — Navalny ci chtości jašče. I tamu mnie zaraz śmiešna, kali mnie ludzi, jakija ŭ minułym byli aktyŭnymi ŭdzielnikami ŭsiakich hetych [ruchaŭ], pačynajuć pisać: «Pierastań pra heta kazać, heta vielmi niebiaśpiečna».
A voś kali adbyłosia hetaje vyzvaleńnie, kali pačynaješ kazać užo biez usialakich miežaŭ i ramak toje, što dumaješ — svajo asabistaje mierkavańnie, svaju lutaść — paśla hetaha stanovicca jak paśla kancerta. Vielmi svabodna na dušy. Ty vyzvalaješsia, ty pieraadolvaješ siabie. Dla mianie kancerty — heta pieraadoleńnie samoha siabie.
Ja intraviert. U mianie takoje dziŭnaje spałučeńnie ŭ maim žyćci atrymałasia, što ŭ mianie, u intravierta, prafiesija vychodzić na scenu i być u centry takoj uvahi i jašče niejak uzajemadziejničać z publikaj.
— Kali kazać uvohule pra hurt «Bi-2», jaki ŭtvaryŭsia ŭ Biełarusi, doŭhi čas žyŭ u Rasiei, zatym u Aŭstralii i ŭ Izraili, i ciapier častkova ŭ Ispanii. Vy siabie pazicyjanujecie jak biełaruski, rasiejski hurt ci vy prosta kasmapality?
— Kasmapality, tak. Biez usialakaha cynizmu. Ja nie baču ŭ hetym ničoha dziŭnaha, tamu što ŭsie hetyja aznačeńni — radzima, patryjatyzm — heta ž mietafary, alehoryja. U rešcie rešt, što heta takoje? Heta miesca tvajho žycharstva. U mianie, naprykład, uspaminy ab im nie abudžajuć niejkich supiernastalhičnych pieražyvańniaŭ. A siabry, stasunki, čas, praviedzieny ŭ teatralnaj studyi, — toje, što zapomniłasia.
«Žančyny bolš empatyčnyja»
— Darečy, pierad kancertam u Vilni vy sustrelisia sa Śviatłanaj Cichanoŭskaj. Čyja heta była inicyjatyva?
— Tut treba ŭziać paŭzu. [Śmiajecca.] Dzie Ihar Rubinštejn? Davajcie skažam tak, što prosta zdaryŭsia taki fakt, što jana pryjšła na naš kancert. My byli vielmi zadavolenyja. Viadoma, jana zajšła da nas u hrymiorku. Mnie było prosta pa prykole jaje nazyvać spadarynia prezident.
Ja prosta znajomy jašče z [prezidentkaj Małdovy] Majaj Sandu, mnie taksama padabajecca. Ja naohuł liču, što, musić, idealnaja forma kiravańnia — heta matryjarchat.
Zrazumieła, što patrebnaja niekatoraja padrychtoŭka. Ale, uvohule, zaraz čas nadychodzić taki, kali empatyja maje vialikaje značeńnie. I, viadoma, žančyny ŭ hetym płanie bolš empatyčnyja.
— Pra što vy paśpieli jašče parazmaŭlać? Heta była niejkaja nievialikaja razmova?
— My razmaŭlali ab roznych rečach, takich, viedajecie, jakija emacyjnyja. I prosta vykazvali adzin adnamu niejkuju tam pašanu. Paśla my navat padzialilisia płanami, kali jana vierniecca ŭžo ŭ jakaści ŭžo paŭnapraŭnaj prezidentki. My damovilisia, što zrobim vialiki kancert. U nas sarvaŭsia kancert jakraz napiaredadni prezidenckich vybaraŭ [u Biełarusi ŭ 2020 hodzie] i nastupnych padziejaŭ.
Tamu my chočam prosta ŭziać, naprykład, adbabachać [u svabodnaj Biełarusi] vialiki taki kancert biaspłatny.
— Na vaš pohlad, ci jość nadzieja ŭ ahladnaj budučyni na pieramieny da lepšaha ŭ Rasiei i Biełarusi?
— U mianie nakont Biełarusi ŭsio ž taki bolš aptymistyčnyja prahnozy. Nakont Rasiei nie viedaju. To bok, heta ŭsio skončycca kryvava, drenna, hramadzianskaja vajna. Ja ciapier nie kažu jak palitołah, heta moj analiz z boku i maje viedy ab tym, jak prachodzili hety šlach usie krainy-tyranii. I tut siužet praktyčna adzin i toj ža.
Fota: OSC
— Ci zaśpiavaje «Bi-2» pa-biełarusku?
— Siońnia Šuryk voś pajechaŭ zapisvać pieśniu na biełaruskaj movie z hurtom «Mołčat Doma».
A ŭ mianie jość zaraz prahrama-maksimum: ja chaču sioleta skončyć albom. Vypuścić, moža, nie atrymajecca, tam užo inšaja razmova. Ale skončyć jaho ŭ hetym. U nas kali zachodzić razmova pra našaje niejkaje praroctva, heta śmiešnaja tema, ale ja surjozna da hetaha nie staŭlusia… Ale, voś u nas byli dva albomy, jakija, niekatorym zdavalisia niedarečnymi. A potym voś pačalisia hetyja padziei. Dyk voś, novy albom, ja vam skažu, budzie vielmi dynamičny i aptymistyčny.
Čytajcie taksama:
«Bi-2» zapościli fota ź Cichanoŭskaj i paabiacali vystupić u Minsku paśla pieramohi
Lova z «Bi-2» raskazaŭ pra chvoruju maci ŭ Biełarusi i apošni pryjezd na radzimu