Kolki palitviaźniaŭ ciapier u humanitarnym śpisie i chto heta?
Pradstaŭnica Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta pa sacyjalnaj palitycy Volha Harbunova raspaviała «Našaj Nivie», što ciapier z humanitarnym śpisam palitviaźniaŭ i jak pa im pracujuć.
27.05.2024 / 15:34
Volha Harbunova, pradstaŭnica Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta pa sacyjalnaj palitycy, pobač sa Śviatłanaj Cichanoŭskaj. Fota: Ofis Śviatłany Cichanoŭskaj
Pavodle Volhi Harbunovaj, u humanitarnym śpisie palitviaźniaŭ ciapier znachodzicca bolš za 255 čałaviek.
Hety śpis składajecca z uraźlivych sacyjalnych hrup palitviaźniaŭ, jakim bolš za ŭsich niebiaśpiečna znachodzicca za kratami. Jon stvarajecca vyklučna dla mižnarodnaj supolnaści i pracy z tymi krainami-sajuźnicami demakratyčnaj Biełarusi, jakija hatovyja vystupić pasiarednikami pa vyzvaleńni palitviaźniaŭ u śpisie.
Uraźlivyja hrupy biełarusaŭ u śpisie vyznačajucca pa nastupnych kryterach:
- Ludzi ź invalidnaściu.
- Ludzi, u jakich ciažki fizičny stan, chvaroby, chraničnyja zachvorvańni i inšyja ekstrannyja miedycynskija vypadki, jakija nie zaŭsiody padpadajuć pad krytery pryznańnia invalidnaści ŭ Biełarusi (naprykład, ankałohija).
- Šmatdzietnyja baćki (troje i bolš dziaciej).
- Adzinokija baćki, čyje dzieci apynulisia ŭ prytułkach ci ŭ apiekunoŭ.
- Vieterany vajny (naprykład, vajny ŭ Afhanistanie).
- Pradstaŭniki ŁHBTK+, jakija z bolšaj vierahodnaściu mohuć padviarhacca ŭ turmie psichałahičnamu, seksualizavanamu i fizičnamu hvałtu.
- Niepaŭnahadovyja i ludzi 60+.
«Pa našaj infarmacyi, samamu małodšamu palitviaźniu na dadzieny momant tolki 15 hadoŭ, a samamu darosłamu — 76.
Jość taksama palitviaźni piensijnaha ŭzrostu, jakim dali terminy pa 20 hadoŭ. I ŭ takoj situacyi my razumiejem, što heta ŭžo pažyćciovy termin, uličvajučy siaredniuju praciahłaść žyćcia ŭ mužčyn i žančyn u Biełarusi.
Heta značyć, my hladzim na takija kryteryi, jakija ŭklučajuć u siabie nie tolki ekstrannuju situacyju, źviazanuju sa zdaroŭjem i nieabchodnaściu terminovaj miedycynskaj dapamohi, ale i voś takija ciažkija žyćciovyja abstaviny, jakija prosta ŭ razy paharšajuć znachodžańnie ŭ kałonijach i ŭ turmach, pavialičvajuć pakuty nie tolki samich palitviaźniaŭ, ale i tych ludziej, jakija ad ich zaležać», — raskazała Volha Harbunova karespandentu «Našaj Nivy».
Volha Harbunova padčas Kanhresu pa pytańniach biełaruskich palitźniavolenych u Prazie. Pobač ź joj na fota znachodziacca Taćciana Chomič (siastra palitźniavolenaj Maryi Kaleśnikavaj), Franak Viačorka (daradca Śviatłany Cichanoŭskaj) i niekalki češskich deputatak. Fota: «Naša Niva»
Volha Harbunova taksama adznačyła, što siarod 255 palitviaźniaŭ u humanitarnym śpisie jość 32 čałavieki z ekstranym miedycynskim zapytam, jakim terminova nieabchodna apynucca na voli i atrymać jakasnuju dapamohu.
«Hetyja 32 kiejsy ŭjaŭlajuć saboj ludziej, u jakich vielmi ciažkija chvaroby, im patrebnyja apieracyi, transpłantacyja orhanaŭ, im treba vielmi terminova trapić u cyvilnuju balnicu, paćvierdzić dyjahnazy, atrymać narmalnuju dyjahnostyku i lačeńnie. Naprykład, jość Ksienija Łuckina, u jakoj na praciahu 4 hadoŭ raście puchlina hałaŭnoha mozhu, ale joj u kałonii prosta kožny viečar dajuć abiazboł.
U humanitarnym śpisie jość i dzieci. My taksama ŭklučali asob, jakija byli niepaŭnahadovymi na momant zatrymańnia, albo na momant ździajśnieńnia tak zvanaha «złačynstva» pa abvinavačvańni, jak, naprykład heta było z palitźniavolenaj Anitaj Bakunovič, jakuju pieršy i druhi razy zatrymlivali paŭnaletniaj, a t.n. «złačynstva» jana ździejśniła, kali joj było 17 hadoŭ.
Ale ja dumaju, što ŭ ekstranyja śpisy dzieci taksama pavinny być uklučanyja. My viedajem, što pa apošniaj spravie, kali zatrymali padletkaŭ, byli taksama i niepaŭnahadovyja dzieci, jakija ciapier znachodziacca ŭ SIZA.
Biezumoŭna, my budziem abmiarkoŭvać sa svajoj pracoŭnaj hrupaj, kab dadavać dziaciej jašče i ŭ ekstrany śpis», — padkreśliła Harbunova.
Volha Harbunova na mitynhu z nahody Mižnarodnaha dnia salidarnaści ź biełaruskimi palitviaźniami, Vilnia, 2023 hod. Fota: «Naša Niva»
Harbunova dadała, što humanitarny śpis — heta ŭmoŭnaść, bo jon mianiajecca kožny dzień, kali raspačynajucca novyja palityčnyja spravy albo kali ludzi vychodziać na volu, užo adbyŭšy pakarańnie.
«Tyja arhumienty, jakija ŭ zvyčajnaj kryminalnaj spravie pryvodziać da źmiakčeńnia pakarańnia, u palityčnych artykułach nie pracujuć.
Tamu my hety śpis rychtavali vyklučna dla mižnarodnaj advakacyi i našych krain-sajuźnic, jakija hatovyja vystupić pasiarednikami. Cikavaść da humanitarnaha śpisu siarod ich vialikaja. Šmat krain užo zapytali jaho i abiacajuć akazvać sadziejničańnie», — zajaviła Harbunova.
Ale, pa jaje słovach, składana skazać, što ad hetaha jość niejki vynik. Nieviadoma, chto z krainaŭ źviarnuŭsia da Łukašenki i jak jany buduć dalej pracavać z hetym śpisam.
«Maja asabistaja aściaroha, kab hety śpis nie byŭ palityzavany i nie byŭ vykarystany, jak instrumient pavyšeńnia cisku na pradstaŭnikoŭ režymu.
Ja b vielmi chacieła, kab da hetaha humanitarnaha śpisu stavilisia jak da vyklučna humanitarnaha pytańnia. Adzinaja meta, dziela jakoj my skłali śpis — heta vyzvaleńnie ŭsich tych ludziej, jakija prosta mohuć nie dažyć da vyzvaleńnia. Im treba akazać dapamohu prosta zaraz.
My spadziajemsia na realnyja vyniki, što ludzi choć niejkimi hrupami pačnuć vychodzić i atrymlivać dapamohu, a nie pamirać u turmie», — padahulniła Harbunova.
Kala pasolstva Biełarusi ŭ Vilni apahanieny miemaryjał achviaram łukašenkaŭskaha režymu
Što raskazvała siabram dziaŭčyna, jakuju abvinavacili ŭ pravakacyjach suprać Kaleśnikavaj