«Studentaŭ-płatnikaŭ u dziaržaŭnych VNU stanie bolš». Čamu ŭ Biełarusi zakryli adrazu dva pryvatnyja ŭniviersitety?
Ciaham miesiaca stała viadoma pra zakryćcio adrazu dźviuch pryvatnych VNU, jašče adna spyniła pryjom novych studentaŭ, ale abiacaje praciahnuć dziejnaść z 1 vieraśnia. Vykładčyki ź dziaržaŭnych univiersitetaŭ dzielacca svaim bačańniem situacyi.
01.07.2024 / 12:12
Univiersitet prava i sacyjalna-infarmacyjnych technałohij. Ilustracyjnaje fota: grodno.in
Dva zakrylisia, adzin spyniŭsia
Pieršym pra zakryćcio paviedamiŭ BIP — Univiersitet prava i sacyjalna-infarmacyjnych technałohij, jaki źjaŭlaŭsia adnym sa najstarejšych pryvatnych VNU krainy. Aproč hałoŭnaha adździaleńnia ŭ Minsku, BIP mieŭ dva filijały — u Hrodnie i Mahilovie.
Spyniaje dziejnaść i Instytut pradprymalnickaj dziejnaści. Ustanova pracavała z 1992 hoda.
Pryvatny Instytut parłamientaryzmu i pradprymalnictva z hetaha hoda nie budzie nabirać pieršakurśnikaŭ, inšyja studenty praciahnuć vučobu.
Čamu tak adbyvajecca?
Vykładčyk adnaho z bujnych dziaržaŭnych univiersitetaŭ krainy ličyć, što ŭ bližejšaj pierśpiektyvie ŭ Biełarusi nie zastaniecca pryvatnych VNU. Jon nazyvaje adrazu niekalki pryčyn.
«Pa-pieršaje, prynamsi ŭ niekatorych pryvatnych VNU mnohija studenty na zavočnym vučylisia, možna skazać, farmalna. Ludzi prosta płacili hrošy za navučańnie i ŭ vyniku praź niekalki hadoŭ atrymlivali dypłomy dziaržaŭnaha ŭzoru», — kaža vykładčyk.
Ź jaho słoŭ, abmiarkoŭvalisia varyjanty zrabić tak, kab pryvatnyja VNU praciahvali pracu, ale vydavali dypłomy ŭłasnaha ŭzoru.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Naturalna, što nichto na takoje nie pahadziŭsia, bo atrymańnie dypłomaŭ nie dziaržaŭnaha ŭzoru — reč biessensoŭnaja. Heta ŭžo byŭ by faktyčna nie dypłom, a niejki siertyfikat, jaki vydajuć paśla prachodžańnia kursaŭ».
Inšy składnik — palityčny, pakolki dziaržava zacikaŭlenaja, kab studenty vučylisia mienavita ŭ dziaržaŭnych ustanovach.
«Ciapier studentaŭ vučycca adčuvalna mienš, čym 5-10 hadoŭ tamu. Niekatoryja kafiedry vymušana abjadnoŭvajuć».
Adnoj z asnoŭnych pryčyn, čamu tak adbyvajecca, dacent ličyć emihracyju.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Vielmi šmat vypusknikoŭ škoł pastupajuć za miažu. U asnoŭnym u Jeŭropu, čaściej za ŭsio ŭ Polšču, ale chapaje i tych, chto pastupaje ŭ Rasiju. Niaredka abituryjenty padajuć dakumienty adrazu ŭ Biełarusi i za miažoj.
Tamu byvajuć vypadki, kali student prachodzić pa bałach, univiersitet raźličvaje, što jon budzie vučycca, ale jon nie prychodzić, bo pastupiŭ u zamiežnuju VNU. I heta čaściakom abituryjenty ź vielmi vysokimi bałami», — kaža surazmoŭca.
Tamu, na dumku vykładčyka, začyniŭšy pastupova pryvatnyja VNU, dziaržava vyrašaje adrazu niekalki prablem.
«Častka dziejnych studentaŭ pryvatnych univiersitetaŭ i śviežyja abituryjenty pojduć vučycca ŭ dziaržaŭnyja. Studentaŭ-płatnikaŭ takim čynam stanie bolš. Heta taksama musić pazityŭna adbicca na nahruzcy, bo maładym vykładčykam časam jaje nie chapaje praz małuju kolkaść studentaŭ. Da taho ž, valnadumstva ŭ niedziaržaŭnych VNU ŭsio adno zastavałasia krychu bolš. Tamu dziaržava tut ź jaje punktu hledžańnia tolki vyjhraje».
Što tyčycca začystak, to, miarkuje vykładčyk, usich, kaho chacieli zvolnić, užo zvolnili.
«Adzinaje, što ciapier nikoha asabliva nie trymajuć. Kali raniej niechta chacieŭ zvolnicca, to jaho adhavorvali, prasili zastacca. Ciapier tak nie robiać. Nie chočaš pracavać — kali łaska, zvalniajsia. A voś viarnucca amal niemahčyma», — kaža surazmoŭca.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Jamu viadomy šerah vypadkaŭ, kali vykładčyki, jakija syšli z pracy z tych ci inšych pryčyn, nie zmahli znoŭ uładkavacca.
«Ciapier usich kandydataŭ praviaraje słužba biaśpieki. Dyk voś nikoha z tych, chto raniej pracavaŭ i pažadaŭ viarnucca na pracu, nie pryniali, bo ich pasady nie ŭzhadnili».
«Paralelna zmahajucca z tym, kab dzieci nie pastupali za miažu»
Inšyja surazmoŭcy ź liku vykładčykaŭ nazyvajuć zakryćcio pryvatnych VNU ničym inšym, jak praciaham začystak u sistemie adukacyi.
«Pryvatnyja sadki i škoły ŭžo začyścili, ciapier nadyšła čarha ŭniviersitetaŭ, tamu ja tut nie baču ničoha dziŭnaha», — kaža vykładčyk.
Surazmoŭca taksama vykazvaje mierkavańnie, što los BIPa i IPD nieŭzabavie raździelać inšyja pryvatnyja VNU.
«U vykładčyckim asiarodździ papularnaje mierkavańnie, što VNU, jakija nie zakryjuć sioleta, spyniać pracu ŭ nastupnym hodzie».
Vykładčyk źviartaje ŭvahu, što apošnim časam biełaruskija VNU skaračajuć kolkaść miescaŭ dla płatnikaŭ, addajučy bolš pieravahi biudžetnikam.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Imavierna, takim čynam jany namahajucca zrabić tak, kab vypuskniki nie raźjazdžalisia z krainy, nie sychodzili ŭ biznes. Čałaviek, jaki vučycca na biudžecie, musić paśla adpracavać, kab nie płacić šalonyja hrošy VNU.
Paralelna ŭ nas aktyŭna zmahajucca z tym, kab dzieci nie pastupali za miažu. Viedaju, što kiraŭnictvam škoł i licejaŭ dastajecca, kali vialiki pracent vypusknikoŭ źjazdžajuć vučycca za miažu. Jość vypadki, kali bolš za pałovu vučniaŭ z kłasa źjechali».
Na nazirańniach surazmoŭcy, apošnim časam u biełaruskich VNU raście kolkaść studentaŭ-zamiežnikaŭ z takich krain, jak Kitaj i Turkmienistan.
Adna ź biełaruskich pryvatnych VNU pierajšła kitajcam