Narešcie ažyvaje? Što adbyvajecca ŭ biełaruskaj ajcišcy paśla praciahłaha skaračeńnia
Na piku ŭ 2021 hodzie ŭ biełaruskaj IT-śfiery pracavali 108 tysiač śpiecyjalistaŭ. Pa vynikach 2023 hoda takich zastavałasia kala 88 tysiač, ale tendencyja na skaračeńnie rabotnikaŭ spyniłasia. Pry hetym ajciška pieraaryjentujecca na rasijski rynak.
22.08.2024 / 07:00
Ilustracyjny zdymak: «Naša Niva»
Biełaruskaja ajciška namacała dno
Halina «infarmacyja i suviaź» hublała pazicyi na praciahu ŭsiaho minułaha hoda i z drajviera biełaruskaj ekanomiki pieratvaryłasia ŭ halinu, jakaja tarmozić rost VUP.
Na piku na dolu IT-siektara prypadała 8% biełaruskaha VUP. Pa stanie na pieršaje paŭhodździe 2024 hoda jaho dola składaje kala 5%.
U 2022 hodzie ŭniosak u VUP ad IT skłaŭ minus 0,9%, u 2023 hodzie — minus 0,3%.
Tolki ŭ siaredzinie 2024 hoda IT atrymałasia vyjści ŭ «nul». Pavodle apošnich źviestak, uniosak u VUP ad siektara «infarmacyja i suviaź» pavialičyŭsia na 0,2%.
Vychad IT u plus ekśpiert BEROC Nastaśsia Łuzhina tłumačyć tym, što halina nie moža padać pastajanna, tamu praciahły pieryjad skaračeńnia źmianiŭsia rostam.
«Za apošnija niekalki hadoŭ adbyłosia ściskańnie haliny. Ciapier my nazirajem adnaŭleńnie na fonie nizkaj bazy. To-bok, heta nie raźvićcio, a niekatoraje palapšeńnie pakazčykaŭ u paraŭnańni z dnom papiaredniaha pieryjadu», — tłumačyć ekśpiert.
Rynak adaptavaŭsia
Na dumku ekanamista, zaviaršeńnie padzieńnia i prychod da adnaŭlenčaha rostu abumoŭleny ŭ pieršuju čarhu tym, što ekanomiki Biełarusi i Rasii ŭ cełym adčuvajuć siabie davoli niadrenna.
Ilustracyjny zdymak: «Naša Niva»
«Akramia taho, u IT-kampanij zastałasia častka klijentaŭ za miežami Biełarusi i Rasii, ź jakimi jany praciahvajuć pracavać. Tamu, chutčej za ŭsio, u bližejšy pieryjad rost zachavajecca, ale jon užo nie budzie takim aktyŭnym, jak heta było pry raźvićci haliny».
Ekśpiert adznačaje, što ŭnutry Biełarusi i Rasii taksama jość popyt na IT-pradukty. U tym liku dziakujučy tamu, što z Rasii pajšli mnohija zamiežnyja kampanii, ad čaho ŭzrasła patreba ŭ stvareńni ŭłasnaha praduktu.
«Plus treba ŭličvać, što za hetyja niekalki hadoŭ adbyłasia adaptacyja rynku da novych umoŭ. Kampanii, jakija chacieli syści ź Biełarusi ci jak minimum skaracić svaju prysutnaść, užo zrabili heta. Tyja, što zastalisia, zdoleli naładzić pracu ŭ novych umovach».
Ilustracyjny zdymak: «Naša Niva»
Pajšli ŭ plus pa kolkaści zaniatych
Što tyčycca pryrostu, to jon pakul vielmi ścipły nie tolki adnosna ŭniosku ŭ rost VUP, ale i adnosna kolkaści zaniatych.
Tak, naprykład, u mai 2024 hoda kolkaść pryniatych na pracu ŭ hetaj śfiery pieravysiła kolkaść zvolnienych usiaho na 148 čałaviek — 1182 suprać 1034.
Ale na fonie pakazčykaŭ papiarednich dvuch hadoŭ takija ličby pryrostu vyhladajuć pazityŭna. Naprykład, u mai 2023 hoda kolkaść zvolnienych z haliny amal udvaja pieravyšała kolkaść pracaŭładkavanych: 1513 i 797 adpaviedna.
U mai 2022 hoda situacyja vyhladała jašče horš. Zvolnienych było 3849, a pryniata novych — usiaho 987.
Ciapier u Minsku, naprykład, u top-5 vakansij uvachodzić prafiesija prahramista i raspracoŭščyka.
Ilustracyjny zdymak: «Naša Niva»
Pieraaryjentacyja na rasijski rynak
Rostu biełaruskaha IT-siektara taksama spryjaje prychod rasijskaha kapitału.
«Toj ža «Tińkoff» pašyraje ofisy ŭ Biełarusi. U dadatak da hetaha treba razumieć, što ŭ Rasii z-za vajny ciapier adčuvajecca niedachop pracoŭnych resursaŭ, u pryvatnaści, u IT, a popyt na IT pradukcyju vialiki, bo Rasii davodzicca raspracoŭvać ułasny soft naŭzamien zamiežnaha.
Dla hetaha rasijanie vykarystoŭvajuć dobryja stasunki ź Biełaruśsiu, tym bolš, što IT-siektar u Biełarusi zastajecca davoli dobra raźvitaj halinoj».
Tym nie mienš Łuzhina ličyć, što navat niahledziačy na pieraličanyja faktary, rost budzie ścipłym. Da paharšeńnia ŭmoŭ pracy IT-siektara ŭ Biełarusi ŭ apošnija hady dadajecca abmiežavańnie popytu na suśvietnym uzroŭni.