«Sapraŭdny hienij»: što viadoma pra Mikałaja Durava, suzasnavalnika Telegram
Niahledziačy na ŭdzieł u mižnarodnych biznes-prajektach, jon nie pakinuŭ navuku, jakoj zajmaŭsia ŭsio žyćcio. Žyvučy ŭ Rasii, jon krytykavaŭ akupacyju Danbasa i Kryma i karupcyju.
30.08.2024 / 07:29
Starejšy brat Paŭła Durava adyhraŭ klučavuju rolu ŭ zapusku sacsietki «Vkontaktie» i stvareńni miesiendžara Telegram. Jon byŭ aŭtaram kancepta ŭłasnaj kryptavaluty i błakčejn-płatformy miesiendžara.
Niahledziačy na ŭdzieł u mižnarodnych biznes-prajektach, jon nie pakinuŭ navuku, jakoj zajmaŭsia ŭsio žyćcio. Žyvučy ŭ Rasii, jon krytykavaŭ akupacyju Danbasa i Kryma i karupcyju.
Bi-bi-si raźbirałasia, što viadoma pra Mikałaja Durava — staršaha navukovaha supracoŭnika matematyčnaha instytuta Akademii navuk, jaki akazaŭsia ŭ francuzskim vyšuku.
Pytańni čystaj matematyki
Mikałaj na čatyry hady starejšy za Paŭła. Jany naradzilisia ŭ siamji pieciarburhskaha fiłołaha-kłasika Valeryja Durava, ale starejšy brat z rańniaha dziacinstva vyjaŭlaŭ vydatnyja zdolnaści da matematyki. Školnikam jon pieramahaŭ u mižnarodnych alimpijadach pa matematycy, a ŭ 2000-ch stanaviŭsia čempijonam śvietu pa spartyŭnym prahramavańni ŭ kamandzie Sankt-Pieciarburhskaha ŭniviersiteta.
U adnoj z alimpijad, dzie pieramahła kamanda Durava, udzielničaŭ Leanid Vołkaŭ, paplečnik Alaksieja Navalnaha, abvieščany ŭ Rasii «zamiežnym ahientam».
«Ruki preč ad Koli Durava, vy čaho naohuł. Jon hienij, samy sapraŭdny, a nie złačyniec», — napisaŭ jon paśla navin pra toje, što Mikałaj byŭ abvieščany ŭ francuzski vyšuk.
U 24 hady Mikałaj Duraŭ abaraniŭ dysiertacyju pa matematycy i adpraviŭsia ŭ Matematyčny instytut Maksa Płanka ŭ niamieckim Bonie.
«Mikałaj byŭ całkam pahružanym u svajo čałaviekam, dalokim ad hrašovych, karjernych i inšych takich imknieńniaŭ. Kali jamu davodziłasia vystupać na publicy, jon, pahojdvajučysia z nahi na nahu i hledziačy ŭ stol, koratka abmaloŭvaŭ sens svaich pošukaŭ i chutčej adpraŭlaŭsia da doški, dzie adčuvaŭ siabie bolš upeŭniena, majučy pierad vačyma formuły», — pisaŭ u knizie «Kod Durava» žurnalist Mikałaj Konanaŭ.
Mahnit dla talentaŭ
Mienavita padčas znachodžańnia Mikałaja ŭ Bonie jamu patelefanavaŭ Pavieł i zajaviŭ, što zajmajecca novym prajektam, piša Konanaŭ. U adroźnieńnie ad starejšaha brata, Pavieł nie chacieŭ vybirać pamiž «fizikami i lirykami»: jon vučyŭsia na fiłałahičnym fakultecie, ale surjozna zajmaŭsia prahramavańniem i dyzajnam. Paralelna z vučobaj va ŭniviersitecie jon zapuściŭ durov.com, sajt dla kantaktaŭ studentaŭ-fiłołahaŭ, i spbgu.ru, forum studentaŭ Pieciarburhskaha ŭniviersiteta.
Kali Pavieł pačaŭ pracu nad VK.com, Mikałaj spačatku dapamahaŭ jamu paradami z Hiermanii, a zatym, viarnuŭšysia ŭ Pieciarburh, staŭ udzielničać u raspracoŭcy sajta i z časam zaniaŭ pasadu techničnaha dyrektara sacsietki, jakaja atrymała viadomaść jak VK. Jon taksama pryciahnuŭ u jaje svaich znajomych, viadučych pieciarburhskich prahramistaŭ.
«Mikałaj Duraŭ byŭ mahnitam, jaki pryciahvaŭ u hety prajekt talenavitych raspracoŭščykaŭ, — skazaŭ Konanaŭ. — Andrej Łapacin, trenier zbornaj Rasii pa prahramavańni, byŭ adnym z klučavych ludziej».
Braty pakinuli VK ŭ 2014 hodzie, i ŭ tym ža hodzie chołdynh Mail.ru Ališera Usmanava atrymaŭ poŭny kantrol nad karparacyjaj.
Ale Mikałaj Duraŭ jašče niekalki hadoŭ praciahvaŭ vieści staronku ŭ sacsietcy, dzie ŭ jakaści juzerpika pastaviŭ fota ŭkrainskaha revalucyjaniera-anarchista Niestara Machno.
Čaściej za ŭsio jon dzialiŭsia navukova-papularnymi artykułami, ale taksama rehularna kamientavaŭ palityčnyja padziei.
Jon pisaŭ pra akupacyju Kryma i Danbasa rasijskimi vojskami i «tatalnuju karumpavanaść dziaržstruktur», a taksama falsifikacyi na vybarach.
Miarkujučy z sacsietki, jon čytaŭ apazicyjnych palitykaŭ i błohieraŭ, jakich u Rasii ciapier ličać za zamiežnych ahientaŭ abo ekstremistaŭ, ad Alaksieja Navalnaha da Aleha Kašyna i Arkadzia Babčanki.
Miljardy inviestycyj i teoryja ličbaŭ
Da momantu sychodu z VK braty Duravy ŭžo pracavali nad zapuskam ułasnaha miesiendžara. Jak i raniej u vypadku z VK, za raspracoŭku adkazvaŭ Mikałaj Duraŭ i jaho kamanda pieciarburhskich hienijaŭ ad prahramavańnia. Pavieł byŭ tvaram kampanii, jaje lidaram, a taksama ŭdzielničaŭ u raspracoŭcy dyzajnu interfiejsaŭ dla karystalnikaŭ.
«Mikałaj Duraŭ staŭ techničnym dyrektaram Telegram, heta značyć hałoŭnym čałaviekam, jaki pracavaŭ nad pratakołam pieradačy źviestak, jaki raspracoŭvaŭ usie techničnyja pastanovy dla taho, kab bieśpierabojna pracavaŭ hety Telegram, i ŭ im chutka chadzili paviedamleńni», — adznačaje Mikałaj Konanaŭ.
Nastupnym prajektam bratoŭ stała raspracoŭka ŭłasnaj decentralizavanaj sietki Telegram Open Network (TON), a na jaje asnovie — kryptavaluty Gram. Hety prajekt vyras ź cikavaści Mikałaja Durava da błakčejn-sistemaŭ, havaryłasia ŭ dakumientach pieršasnaj prapanovy tokienaŭ ad Telegram.
Im udałosia pryciahnuć 1,7 młrd dalaraŭ ad inviestaraŭ, siarod jakich byŭ i Raman Abramovič. Ale kamisija pa kaštoŭnych papierach ZŠA zabłakavała vypusk kryptavaluty. Telegram pryjšłosia vypłacić štraf, viarnuć hrošy inviestaram i dystancyjavacca ad TON.
Niahledziačy na heta, miesiendžar praciahnuŭ pastupova intehravać u siabie jaje elemienty, uklučajučy kryptakašalok, braŭzer i ŭłasny mahazin dadatkaŭ. Niekatoryja z hetych funkcyj nie dastupnyja karystalnikam u ZŠA z-za strohaj rehulacyi kryptavalut u hetaj krainie.
Ale śviet błakčejna nie vycieśniŭ z žyćcia Mikałaja Durova teoryju likaŭ i absalutnuju hieamietryju. Jon praciahvaje ličycca staršym navukovym supracoŭnikam matematyčnaha instytuta Rasijskaj akademii navuk i publikuje navukovyja pracy na temy sistem źličeńnia, induktyŭnych i kainduktyŭnych kanstrukcyj u matematycy, rehularnych prastor i rehularnych adlustravańniaŭ.
Vydańnie Politico śćviardžaje, što Francyja jašče ŭ sakaviku vydała ordar na aryšt nie tolki Paŭła, ale i Mikałaja Durava. Pavieł Duraŭ pravioŭ čaćviora sutak pad aryštam u Paryžy, paśla čaho jamu pradjavili abvinavačvańni pa šaści punktach.
Častkova abvinavačvańni źviazanyja z tym, što ŭ Telegram adsutničaje maderacyja patencyjna kryminalnaha kantentu, a kiraŭnictva kampanii nie vydaje piersanalnyja danyja karystalnikaŭ pa zapycie pravaachoŭnych orhanaŭ, pakul dziaržavy nie daduć śviedčańni, što juzar maje dačynieńnie da terarystyčnaj arhanizacyi.
Mikałaj Duraŭ pa-raniejšamu žyvie ŭ Pieciarburhu i zajmajecca navukaj. Jak miarkujecca, u Durava-starejšaha jość i inšyja hramadzianstvy, akramia rasiejskaha.