Владимир Некляев. Диктант. Ко Дню учителя

Владимир Некляев опубликовал в своем фейсбуке поэму.

05.10.2024 / 14:11

Мне дзесяць. Жнівень. Жоўтыя снапы. 
Кручу ў гумне іржавую сячкарню. 
Буркоча дзед: «От зараз дам па карку…» 
Прыходзіць дзядзька: «Менш на дзве капы 
У гэтым годзе…» 
Дзед яму: «Сухмень…»

Над токам пыл. 
Гаркава нос казыча. 

— Газету сёння ў паштара пазычыў. 
— Старая?

— Не шчэ. За ўчарашні дзень.

— Пра што там?

— Ат… Пра што за ўсё часцей… 

Такі спакойны, роўны дзядзькаў голас. 

— Памёр вось Колас. 
— Хто памёр?
— Ды Колас. 

Сячкарня «жыг» — і пальцы да касцей. 

Гвалт. Цёткі. Гвалт. 
— Да доктара! 

Вязуць. 
Падскокваюць па бруку дробна колы. 

— А божухна! Усю руку змалола!..

— Жанілка ёсць — то пенсію дадуць… 

Бінты. Пахмурны доктар. На акне — 
Замест фіранкі — на цвіках газета. 

…Глядзеў, нібы са школьнага партрэта, 

I штосьці адбывалася ўва мне… 

Пасля я сніў:

Дыктант. Апошні ўрок. 
Настаўнік новы. «Хто?.. Які?..» 
«Сярдзіты!»

— Дзе сшытак твой?

— Забыўся дома сшытак.

— Знарок забыўся?

(Не зманіць.)

— Знарок.

— Гультай?

— Гультай.

— Але на шчырасць здатны.

Святлее поле чыстага лістка…

Я ведаю, што напішу выдатна!

Ды не магу… Баліць, баліць рука!

З віною ў твар настаўніку гляджу. 
Знаёмы вельмі… Той, што на партрэце! 
Не… Як жа так? Яго няма на свеце! 
Дыктуе ён: «Сухмень. Няма дажджу.
У гэтым годзе менш на дзве капы 
Нажалі жыта…» 

I дыктант знаёмы!

«Мне дзесяць. Жнівень. Жоўтыя снапы». 

Настаўнік усміхаецца: «Вядома…» 

«Пра што там?»

«Ат… Пра што за ўсё часцей…»

Як добра ведаць, што было, што будзе! 

«А суддзі хто?..» 
Чакай, якія суддзі? 

…Сячкарня «жыг» — і пальцы да касцей. 

Прачнуўся.

Ранак. Радыё.

(Памёр!)

«За даўнасцю гадоў…» Дыханне маці… 

«Я словы пераблытаў у дыктанце!» 

— Тэмпература… Мокры, як бабёр… 

Гвалт. Цёткі. Гвалт. 

— Да доктара! 

Вязуць.

Падскокваюць па бруку дробна колы. Ё
Касцёл. Бальніца.

— Мне за мост, у школу,

Дыктант…

— Напішуць.

— Жыта жаць…

— Сажнуць. 

Вавёркай сонца скача на сасне.

Бінты. Пахмурны доктар. Марганцоўка. 
— Ну, ачуняеш —
будзе, брат, лупцоўка! 

— …Я сплю?

— Не спіш.

— Вы ў сне са мной?

— Не ў сне.

— Дыктуйце.

— Што?

— Няма дажджу. Сухмень. 

— Палае ўвесь.

— Магчыма, сепсіс… 
— Доктар!
«Я напішу выдатна…» 
— Добра, добра…
«Я напішу…»

— Адно ўсё… 

— Трэці дзень… 

Партрэт выходзіць з класа, на акне 
Гарыць сячкарня, курчыцца газета,
Паштар вавёркай скача на сасне… 
«Я напішу…» 
— А ён усё пра гэта. 

…I раптам так, нібы пасля дажджу: 

Грыбы па лесе, верасень, кастрыца, 

Як не давалі — і далі напіцца… 

На лаве ў лазні з паштаром сяджу, 

Расказваю, як ён скакаў вавёркай,— 

Паштар рагоча…

Добра паштару, 
Што я жывы, сяджу з ім, гавару… 
Харошая між намі йдзе гаворка. 
Ды клічуць…

Чыста. Маладзік над хатай. 
Зноў сон…

Зноў той…

Нібы заклаў душу! 
I помню ўсё: не дапісаў дыктанта. 
I ўсё надзею маю: дапішу.

Nashaniva.com