«Ведаем мы вашы інтэрнэты». Актывіст паставіў на польска-беларускай мяжы плакат з інфармацыяй аб рэпрэсіях у Беларусі
Беларускі актывіст Сяргей Стальмакоў правёў адзіночны пікет на польска-беларускай мяжы. З польскага боку, прыкладна за 30 метраў ад шлагбаума, 19 кастрычніка ён устанавіў плакат з інфармацыяй аб палітычных справах у Беларусі. Такую акцыю ён патлумачыў жаданнем паінфармаваць беларусаў аб тым, што адбываецца ў краіне, піша Most.
21.10.2024 / 14:09
Сяргей Стальмакоў. Фота: архіў героя
«Папярэджанне. Вы заязджаеце ў Рэспубліку Беларусь, дзе за 3 летнія месяцы гэтага года трапілі пад палітычныя рэпрэсіі 468 чалавек», — напісана на плакаце на рускай і англійскай мовах.
Па польскім заканадаўстве ўзгадненне адзіночных пікетаў адбываецца па паведамляльным прынцыпе. Сяргей расказвае, што загадзя накіраваў заяву з указаннем даты і месца пікету ў мясцовую адміністрацыю — ужонд.
Актывіст кажа, што адной з ягоных мэт было зразумець, ці валодаюць беларусы дакладнай інфармацыяй пра маштабы палітычнага пераследу. Аказалася, для многіх гэта інфармацыя ў навінку.
— Брэстаўчанка інтэлігентнага выгляду паглядзела на плакат, падышла і кажа: «Гэта вось столькі людзей з 2020 года?» Я кажу: «Вы ўважліва пачытайце. Гэта толькі за тры летнія месяцы». У яе, вядома, вочы… — расказвае Сяргей.
Паводле яго слоў, многія беларусы, якія ў той дзень вярталіся дадому з Польшчы, звярталі ўвагу на плакат, абмяркоўвалі яго паміж сабой, прыгадвалі сталінскія рэпрэсіі. Некаторыя фатаграфавалі.
— Я ім казаў: «Глядзіце, больш асцярожна з гэтымі здымкамі. Пры праверцы [тэлефона] за гэта вам у Беларусі могуць прыляцець непрыемнасці, — распавядае ён.
«Ведаем мы вашыя інтэрнэты»
Аднак былі і турысты, якія ставіліся да пікету негатыўна. Сяргей называе іх людзьмі «з электарату «Бацька — наш герой, бацька, мы з табой». Яны не верылі ў аб'ектыўнасць гэтай інфармацыі і спрабавалі яе аспрэчваць:
— Адна жанчына на Audi гаварыла правакацыйна: «А вы што, асабіста палічылі ўсіх людзей? Адкуль у вас даныя? Ведаем мы вашыя інтэрнэты», — узгадвае актывіст. — [Такія людзі ўпэўненыя, што] класна жывецца ў Беларусі. Але чамусьці па тэлевізар, пральную машыну і пыласос едуць у Польшчу. Не ўзнікае супярэчнасці.
Праблем з паліцыяй з-за акцыі не было. Паліцыянты падыходзілі да Сяргея, пыталіся, ці ўзгоднены пікет і колькі ён працягнецца. І нават цікавіліся, ці не крыўдзяць яго. У выпадку канфліктаў раілі звяртацца да іх. Аднак гэтага не спатрэбілася.
Сяргей лічыць, што такога роду лікбез турыстам патрэбны.
— Абсалютна ўпэўнены, што любыя акцыі па бесстароннім інфармаванні неабходныя. Таму што інфармацыі ўнутры краіны ў іх няма, — тлумачыць Сяргей. Паводле яго падлікаў, за час акцыі яму ўдалося прыцягнуць увагу некалькіх соцень чалавек да тэмы рэпрэсій.