«Raźviali jak školnicu»: horkaja historyja pra toje, jak nielha kuplać mašynu
Pakul jość zališnie davierlivyja pakupniki transpartnych srodkaŭ, žuliki nikudy nie padzienucca, pra što śviedčyć historyja Anastasii, jakuju jana raskazała abw.by.
24.10.2024 / 10:02
Poŭny razvod
«Pastarajusia koratka apisać situacyju, jakaja sa mnoj adbyłasia mienš za miesiac tamu.
Ja ŭpieršyniu kuplała sabie mašynu. Znajšła abjavu ab prodažy aŭto niepasredna ad ułaśnika, jak było skazana. Pryjechała na ahlad, paznajomiłasia z uładalnikam (tak jon pradstaviŭsia). Mianie pierakanali, što mašyna na chadu, absalutna likvidnaja, nijakich prablem i paškodžańniaŭ niama, tolki drobnyja niedachopy. Tamu my adrazu damovilisia ab ździełcy.
Pry nastupnaj sustrečy było ŭžo troje mužčyn: kamisijanier, uładalnik — im apynuŭsia nie toj chłopiec, ź jakim ja sustrakałasia jak z ułaśnikam aŭtamabila, i jašče adzin, chto jon, ja nie viedaju.
Mnie dali damovu, u jakoj było skazana, što apłata idzie na rachunak jurydyčnaj asoby i robicca bieznajaŭnym płaciažom paśla afarmleńnia i pastanoŭki na ŭlik novym uładalnikam (heta značyć mnoj). Choć da hetaha my abhavaryli apłatu hatoŭkaj — i ja ich, ułasna, pryviezła z saboj. Ale ja nie nadała hetamu značeńnia i padpisała damovu (darečy, mianie ŭvieś čas adciahvali, pakul ja jaje čytała). Pry hetym raźličycca mianie paprasili ŭsio ž hatoŭkaj. Ja tak i zrabiła. Ale nijakaj raśpiski, na žal, nie ŭziała.
Adznaču, što na papiaredniaj sustrečy ja pakidała pieradapłatu za mašynu — najaŭnymi i z raśpiskaj. Tak što paśla padpisańnia damovy i raźliku ja atrymała klučy, my pacisnuli adzin adnamu ruki i raźjechalisia.
Kali paśla pakupki ja źviarnułasia na STA, tam mnie skazali, što mašyna naohuł nieprydatnaja dla ekspłuatacyi — jeździć na joj prosta zabaroniena… A kali pravić, to ramont abydziecca ŭdvaja daražej za mašynu.
Kaniešnie, u mianie byŭ šok. Ja pačała daviedvacca, što možna zrabić. Pakolki damova zaklučana ź jurydyčnaj asobaj, pa zakonie ab pravach spažyŭca ja mahu źviarnucca da pradaŭca z patrabavańniem razarvać ździełku. Ja tak i zrabiła.
Ale prablema ŭ tym, što ŭ mianie niama paćviardžeńnia raźliku za mašynu. Pa zakonie jurydyčnaja asoba nie maje prava prymać apłatu hatoŭkaj. Akramia taho, u dahavory ŭkazana suma, jakaja ŭ 2 razy mienšaja za tuju, što ja zapłaciła. Voś i atrymlivajecca, što pa zakonie ja mahu źviarnucca ŭ sud i ź vialikaj vierahodnaściu vyjhrać spravu, ale nijakich dokazaŭ u mianie faktyčna niama. Kali pradaviec (jurydyčnaja asoba) budzie śćviardžać, što apłaty nie było, ja nie zmahu dakazać advarotnaje. Mnie daviadziecca i mašynu paśla skasavańnia damovy addać, i hrošy stracić.
U nadziei vyrašyć situacyju mirna ja adpraviła dasudovuju pretenziju paznačanaj u damovie jurydyčnaj asobie. Ale hety list «stukajecca» pa dvuch adrasach užo niekalki dzion — jany jaho prosta nie zabirajuć. I ja dumaju, moj list taki nie adziny.
Uvohule, ja pryznaju, što mianie raźviali jak školnicu. Ja vidavočna narvałasia na banalnych pierakupaŭ. Ale źmirycca z hetym ciažka».
Što kažuć ekśpierty
Skazać, što Anastasija zrabiła vialikuju pamyłku, a dakładniej, čaradu vialikich pamyłak, — heta ničoha nie skazać.
Pieršaje, što pavinna było naściarožyć, — roznyja ŭładalniki mašyny. Niedavier da pierakupaŭ u nasielnictva skłaŭsia na mientalnym uzroŭni, tamu ich typovy pryjom — pakazvać u abjavie, što mašynu pradaje mienavita ŭłaśnik. Ale pravieryć heta nieskładana — dastatkova źvieryć techpašpart i pašpart «uładalnika». Kali vas sprabujuć padmanuć na pačatkovaj stadyi pakupki mašyny, užo varta zadumacca.
Druhaja sustreča z pradaŭcom pavinna była naściarožyć jašče bolš. Čamu tam źjaviłasia adrazu try piersanažy, pry hetym ułaśnika siarod ich znoŭ nie było?
Nastupny promach pavieryć na słova apisańniu techničnaha stanu mašyny. «Na chadu i absalutna likvidnaja» — heta, viadoma, mocnyja arhumienty na karyść vybaru aŭtamabila … Čamu Anastasija nie pajechała na STA, kab pravieryć aŭtamabil, da pakupki? Ź jakich mierkavańniaŭ vyrašyła zrabić heta ŭžo paśla?
Dalej — bolš. Punkt u dahavory, što apłata idzie na rachunak jurydyčnaj asoby i pravodzicca bieznajaŭnym płaciažom «paśla afarmleńnia i pastanoŭki na ŭlik novym uładalnikam» vyklikaje asablivaje ździŭleńnie. Nu jak možna ŭ heta pavieryć? Heta ŭsio roŭna što ŭziać bułku chleba ŭ kramie, a raźličycca za jaje potym, kali źjasi. Paśla pastanoŭki na ŭlik pakupnik stanovicca ŭładalnikam transpartnaha srodku, ab čym havorycca ŭ art. 224 č. 2 Hramadzianskaha kodeksa.
Asobnaja razmova — hatoŭka. Anastasija vydatna viedała, što kupla mašyny za najaŭnyja hrošy, kali pradaŭcom vystupaje jurydyčnaja asoba (kamisijnaja aŭtakrama abo IP), zabaroniena zakonam. I heta mienavita tak.
Ukaz № 504 «Ab mierach pa ŭparadkavańniu ździełak pa adčužeńniu transpartnych srodkaŭ» havoryć: praviadzieńnie jurydyčnymi asobami, indyvidualnymi pradprymalnikami raźlikaŭ ź fizičnymi asobami, u tym liku pa dahavory kamisii, a taksama fizičnymi asobami raźlikaŭ ź jurydyčnymi asobami, indyvidualnymi pradprymalnikami za transpartnyja srodki, jakija adčužajucca, dapuskajecca tolki ŭ bieznajaŭnaj formie.
Pa fakcie na rukach u Nasty tolki dziŭnaja, jurydyčna niasłušna składzienaja damova i raśpiska ab pieradapłacie, jakaja naŭrad ci niejak dapamoža ŭ sudzie. I tak, suma ŭ damovie choć i paznačana, ale ŭ značna mienšym pamiery, čym pakupnik zapłaciŭ najaŭnymi. Heta vializny minus z punktu hledžańnia acenki pierśpiektyŭ. Nu i adsutnaść płaciežnych dakumientaŭ.
Razhlad hramadzianskaj spravy ŭ sudzie — heta nie «špacyr» pa sudovych kabinietach, heta składany praces, dzie kožny jaho bok (pazoŭnik i adkazčyk) pavinny samastojna dakazvać fakty, na jakija spasyłajucca. A kali jość supiarečnaści, to sud zychodzić z taho, što napisana ŭ dakumientach. Naprykład, u dahavory paznačana, što raźlik pavinien adbyvacca paśla pastanoŭki aŭto na ŭlik. Tady dzie ž paćviardžeńnie hetaha raźliku?
Jaki ŭ Nasty vybar? Ramantavać mašynu, addaŭšy za heta ŭdvaja bolš koštu samoj mašyny, ci pasprabavać sudzicca. Pryčym u druhim vypadku biez dapamohi jurystaŭ nie abyścisia. Uličvajučy košt ich pasłuh i słabyja pierśpiektyvy ŭ sudzie, nieviadoma, što ŭ vyniku vyjdzie daražej. I heta jašče treba pašukać, z kim sudzicca: adras, pakazany ŭ damovie, moža apynucca fiktyŭnym, a firma banalnym «funtam».
Zychodziačy z usiaho vyšejskazanaha, vymušanyja kanstatavać, što paradavać Anastasiju niama čym. Svaimi ž rukami jana praktyčna źniščyła svaje pierśpiektyvy vyjhrać hetuju spravu ŭ sudzie.