Čamu ES pavinien padtrymać biełarusaŭ? Były kiraŭnik źniešniepalityčnaha viedamstva ES i Cichanoŭskaja apublikavali artykuł
«Narod Biełarusi padzialaje tyja ž kaštoŭnaści, što i žychary Varšavy, Paryža i Bierlina».
01.12.2024 / 17:08
Žazer Barel i Śviatłana Cichanoŭskaja. Fota: European Commission
U dzień zaviaršeńnia terminu znachodžańnia Žazepa Barela na pasadzie Viarchoŭnaha pradstaŭnika ES pa zamiežnych spravach i palitycy biaśpieki, jon i Śviatłana Cichanoŭskaja apublikavali sumiesny artykuł u EUobserver nakont taho, što Jeŭropa robić i što musić rabić u dačynieńni Biełarusi.
«Biełaruś — jeŭrapiejskaja kraina. Jaje narod padzialaje tyja ž kaštoŭnaści, što i žychary Varšavy, Paryža i Bierlina, — svabodu, hodnaść i samavyznačeńnie»,
— kažacca ŭ artykule.
Zhadvajecca, što biełarusy ŭžo zrabili svoj vybar na karyść svabody i niezaležnaści — kali masava pratestavali ŭ 2020 hodzie.
«Adnak siońnia Biełaruś znachodzicca na rostaniach. Padtrymlivajučy Ukrainu, my nie pavinny zabyvać pra Biełaruś. Ci zastaniecca jana zacisnutaj u ciskach dyktatara, jaki absłuhoŭvaje impierskija ambicyi Rasii? Ci ž jana voźmie novy kurs na Jeŭropu i demakratyju?»
Heta pytańnie nie tolki budučyni Biełarusi, ale i budučyni samoj Jeŭropy, padkreślivajuć u artykule. «Demakratyčnaja Biełaruś stanie klučom da zabieśpiačeńnia doŭhaterminovaha miru i stabilnaści va Uschodniaj Jeŭropie».
U artykule zhadvajecca padtrymka ES biełaruskaha naroda i sankcyi, uviedzienyja suprać Łukašenki i inšych adkaznych za represii.
Kažacca, što ES vydzieliŭ bolš za 140 miljonaŭ jeŭra na padtrymku biełaruskaj hramadzianskaj supolnaści, niezaležnych ŚMI i pravaabaroncaŭ. Pa stanie na 2022 hod u ES pražyvała bolš za 400 000 hramadzian Biełarusi. Mnohija ź ich biehli ad represij.
Akramia taho, ES paabiacaŭ vyłučyć 3 miljardy jeŭraŭ na mirny pierachod da demakratyi ŭ budučyni.
U artykule kažacca, što ES nieabchodna padtrymlivać i ŭmacoŭvać hetuju dvajnuju palityku: izalavać režym i padtrymlivać biełaruski narod.
Pa-pieršaje, uzmacnić sankcyi suprać režymu Łukašenki. Pa-druhoje, padtrymlivać hramadzianskuju supolnaść (u tym liku pravaabaroncaŭ, niezaležnyja ŚMI) i demakratyčnyja siły Biełarusi.
«Jany majuć patrebu ŭ adrasnaj dapamozie — finansavaj, techničnaj, palityčnaj — kab padtrymlivać połymia svabody. My pavinny supraćstajać dezinfarmacyi, padtrymlivać siemji represavanych i ŭmacoŭvać inicyjatyvy, jakija spryjajuć umacavańniu nacyjanalnaj identyčnaści.
Sprobam Rasii ścierci identyčnaść, kulturu i movu Biełarusi nieabchodna supraćstajać. My taksama vitajem rašeńnie Jeŭrapiejskaha parłamienta padpisać pahadnieńnie ab supracoŭnictvie ź biełaruskimi demakratyčnymi siłami».
Pa-treciaje, ad ES prosiać zabiaśpiečyć mabilnaść dla prostych biełarusaŭ, kab byli dastupnyja vizy.
Pa-čaćviortaje, vyzvalić palityčnych źniavolenych.
«Niekatoryja ź ich znachodziacca ŭ krytyčnym stanie i pavinny być vyzvalenyja nieadkładna. My pavinny vykarystoŭvać usie dastupnyja instrumienty, uklučajučy sankcyi i dypłamatyčnyja namahańni, nie tolki dla vyzvaleńnia ŭsich palitviaźniaŭ, ale i dla poŭnaha spynieńnia represij», — pišacca ŭ artykule.
«Samaje hałoŭnaje, my pavinny pakazać biełaruskamu narodu dakładnaje bačańnie jeŭrapiejskaj budučyni. Biełarusy pavinny viedać, što adnojčy, kali jany buduć hatovyja, dźviery ES buduć adčynienyja i dla ich krainy».
Heta važna i dla Jeŭropy, bo demakratyčnaja Biełaruś dapamahła b zabiaśpiečyć mir i stabilnaść u rehijonie, asłabić upłyŭ Rasii na Uschodniuju Jeŭropu i pavysić biaśpieku Jeŭropy ŭ cełym.