Čałaviek u roli Boha

27.08.2004 / 13:00

Mahčymaść rabić śmierć šakuje ludziej mienš, čym mahčymaść rabić novaje žyćcio

Dyskusija vakoł kłanavańnia čałavieka tryvaje šmat hadoŭ. Plonam jaje siarod inšaha stała adroźnivańnie terapeŭtyčnaha i repradukcyjnaha kłanavańnia čałaviečych embryjonaŭ. Pieršaje — kłanavańnie embryjonaŭ dla navukovych daśledavańniaŭ u terapeŭtyčnych metach. Druhoje stavić na mecie stvareńnie novaj čałaviečaj istoty z paŭtoranym hienomam, naradžeńnie dziciaci — dakładnaj hienetyčnaj kopii čałavieka, jaki žyvie ci navat užo pamior.

U sioletnim žniŭni hrupa daśledčykaŭ z universytetu Ńjukasłu atrymała pieršuju ŭ Eŭropie licenziju na kłanavańnie čałaviečych embryjonaŭ. Hety dazvoł staŭ mahčymy mienavita dziakujučy adroźnivańniu repradukcyjnaha i terapeŭtyčnaha kłanavańnia, adlustravanamu ŭ brytanskim zakanadaŭstvie. Brytanski Zakon ab čałaviečaj embryjalohii zabaraniaje repradukcyjnaje kłanavańnie i praduhledžvaje da 10 hadoŭ pazbaŭleńnia voli dla mahčymych parušalnikaŭ zabarony. Adnak dadatak da zakonu, pryniaty ŭ 2001 hodzie, dazvalaje labaratornyja daśledavańni z vykarystańniem kłanavanych embryjonaŭ, jakija pavinny źniščacca pa zakančeńni eksperymentaŭ.

Žyćcio daŭžynioju dva tydni

Kłanavanyja embryjony patrebnyja dla atrymańnia tak zvanych stvałavych kletak, jakija mohuć raźvivacca ŭ kletki lubych tkanak čałaviečaha cieła. Praktyčnaja meta daśledavańniaŭ brytanskich navukoŭcaŭ — raspracoŭka novych metadaŭ lačeńnia chvarob Alchiejmera, Parkinsona, dyjabetu. Technalohija, jakuju vykarystoŭvaje hrupa navukoŭcaŭ ź Ńjukasłu, nazyvajecca zamienaj kletkavaha jadra: jadro donarskaj jajcakletki zamianiajuć jadrom kletki čałavieka (naprykład, kletki skury), čyj hienetyčny kod kłanujecca. U vyniku štučnaj stymulacyi jajcakletka pačynaje dzialicca i raści, jak zvyčajny embryjon. Kłanavanyja embryjony buduć žyć nia bolš jak 14 dzion.

Zabarona repradukcyjnaha kłanavańnia maje šaniec nabyć status tabu, prynamsi ŭ toj častcy śvietu, dzie ŭzrovień raźvićcia navuki dazvalaje pravodzić takija eksperymenty. Tak, zabarona repradukcyjnaha kłanavańnia praduhledžvałasia ŭ abodvuch prajektach rezalucyj pra kłanavańnie, jakija prapanoŭvalisia da pryniaćcia ŭ AAN. Nivodny prajekt nia byŭ pryniaty, bo niama zhody ŭ staŭleńni da terapeŭtyčnaha kłanavańnia.

Poŭnaściu hety artykuł možna pračytać u papiarovaj i pdf-versii "Našaj Nivy"

Aleś Piatkievič