Ad babfaku da babfaku
19.11.2004 / 13:00
ź pierapynkam na hady nacyjanalnaha adradžeńnia.
Žanočaje carstva fiłfaku BDU zastajecca ahmianiom biełaruskaje kultury i hadavalnikam paetaŭ i palitykaŭ
Tryvała zamacavanaje ŭjaŭleńnie, što filalahičny — «žanočy» fakultet (hetaksama jak biblijatečny va Ŭniversytecie kultury nazyvajuć «babfak», zamianiajučy pieršy hałosny), z usimi adpaviednymi nastupstvami — histeryčnym kidańniem u avantury, adsutnaściu pradumanaj stratehičnaj prahramy raźvićcia j h.d. Jon i ciapier zastajecca pieravažna dziavočym: u siarednim chłopcaŭ u 10 razoŭ mienš, čym dziaŭčat. Krajnie redkija adchileńni ŭ bok pavieličeńnia kolkaści chłopcaŭ (1:8) ci ich źmianšeńnia (1:12). Adnak i na kursach chłopcy raźmierkavanyja nieraŭnamierna: byvajuć hrupy, dzie adzin chłopiec prypadaje na 23 dziaŭčyny (!).
Jašče ŭ 80-ch fiłfak karystaŭsia ŭstojlivaj reputacyjaj «bałota». Jakaja perspektyva ŭ vypusknicy fiłfaku? Pajechać u viosku, kab vykładać dzieciam movu j litaraturu… Chiba takoj ujaŭlaje karjeru vypusknica staličnaj VNU?
Rasiejskaje adździaleńnie vyhladała ŭ paraŭnańni ź biełaruskim bolš «prasunutym»: tolki tam studenty mahli abaraniacca pa zamiežnaj litaratury, dyj nabor na rasiejskaje byŭ bolšy. Kolišniaja vypusknica rasiejskaha adździaleńnia Natalla Kučmiel adznačyła z hetaj nahody: «Ciapier, dziakuj bohu, pierałamiłasia sytuacyja z daminavańniem rasiejščyny».
Pierałom adbyŭsia ŭ 1989 h. U «pierabudovu» na biełaruskaje adździaleńnie byŭ niečuvany datul napłyŭ abituryjentaŭ: adnych tolki medalistaŭ było blizu sotni na 125 miescaŭ. Adnačasova rezka vyrasła dola chłopcaŭ — jany išli siudy, bo chacieli zmahacca za biełaruščynu. Na biełaruskaje adździaleńnie stali hladzieć z pavahaj. Tym, chto pastupiŭ na fiłfak u 1991 h., užo dazvolili ź biełaruskaha adździaleńnia specyjalizavacca na vyvučeńni zamiežnaje litaratury.
Na miažy epoch
Da 1989 h. ułasna biełaruskaha adździaleńnia na fiłfaku BDU nie isnavała: byli rasiejskaje i rasiejska-biełaruskaje. Tłumačyłasia heta znoŭ-taki pieravažnaj balšynioj dziaŭčat na fakultecie. Maŭlaŭ, vyjduć dziaŭčaty zamuž, pajeduć kudy-niebudź daloka pa esesesery i nia zmohuć pracavać pa specyjalnaści: kamu na Dalokim Uschodzie spatrebicca biełaruskaja mova?
Poŭnaściu hety artykuł možna pračytać u papiarovaj i pdf-versii "Našaj Nivy"
Arkadź Šanski