Гавары правільна: адносіны, стаўленне, дачыненні 9

Як рэдактар, ведаю, што гэта адна з найчасцейшых памылак, выкліканых уплывам расейскай мовы. Па-беларуску адносіны да кагосьці, погляд на штосьці, разуменне чагосьці называюцца «стаўленне». І адпаведны дзеяслоў: «ставіцца». Я добра стаўлюся да ідэй кансерватызму. Маё стаўленне да ўчынкаў новага калегі негатыўнае. Якое тваё стаўленне да Ганулі?

А вось характар паводзін, абыходжання між людзьмі, сувязь між працэсамі, залежнасць з’яваў называецца «адносіны». У значэнні «сувязь» гэтае слова мае яшчэ сінонім «дачыненне». Слова адносіны мае яшчэ сінонім «стасункі». Ён ужываецца як у значэнні «адносіны» ва ўсіх сэнсах, так і ў значэнні ад дзеяслова «стасавацца, стасаваць» — г.зн. «быць у адпаведнасці, адпавядаць». Ёсць і словы «ўзаеміны», «узаемадачыненні». Адносіны Беларусі і Расіі не роўныя. Ва ўсіх адносінах ён чалавек выдатны. Коля спыніў дачыненні з Гануляй. Якое гэта мае дачыненне да мяне?

Той самы сэнсавы падзел ёсць у большасці іншых еўрапейскіх моваў. Па-ангельску: relations (relationship, regard) / attitude, па-французскуrelations (relation) / attitude.

Не блытайце словаў стаўленне і адносіны / дачыненні, стасункі, узаеміны, ставіцца і адносіцца.

Коля спыніў дачыненні з Гануляй. Але: якое тваё стаўленне да Ганулі?

Сяргей Гезгала

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй ананімна і канфідэнцыйна? Пішыце рэдактару «Нашай Нівы» ў ТГ