Беларускія падлеткі ўпершыню спрабуюць курыць цыгарэты ў сярэднім у 13,5 года, марыхуану і курыльныя сумесі — амаль у 17 гадоў. Слабаалкагольныя напоі яны каштуюць у 14,5 года, моцныя — амаль у 15 гадоў.Такія звесткі прыводзяцца ў апублікаваным даследаванні ўзроўню спажывання псіхаактыўных рэчываў (ПАР), якое праводзіла Акадэмія паслядыпломнай адукацыі ў межах выканання ПРААН грантаў Глабальнага фонду.
Даследаванне праводзілася ў Беларусі са снежня 2011 года па май 2012 года сярод навучэнцаў сярэдніх школ і ССНУ ва ўзросце 16—17 гадоў. Усяго было апытана 3.327 чалавек.
да 15% — у месцах адпачынку (дыскатэка, клуб). У 10 гадоў і раней спрабавалі курыць 104 удзельнікі апытання, ужываць слабы алкаголь — 70, моцныя спіртныя напоі — 16.Да 45% рэспандэнтаў упершыню паспрабавалі курыць і ўжываць алкаголь на вуліцы, да 20% — дома,
Адказы на пытанне пра вопыт ужывання ПАР паказваюць, што калі-небудзь курылі цыгарэты 53% рэспандэнтаў, ужывалі слабаалкагольныя напоі — 70,6%, моцныя напоі — 47%, "лёгкія" наркотыкі — 5,9%, "цяжкія" наркотыкі — 1%, таксічныя рэчывы — 2,5%.
Сярод ужываных навучэнцамі алкагольных напояў на першым месцы стаіць піва — 62,2%, далей ідуць віно і шампанскае — 61,5%,джын-тонік і падобныя напоі — 53,3%, моцныя алкагольныя напоі — 39,5%, пладова-ягадныя віны — 32%.
Большасць рэспандэнтаў лічаць, што набыццё цыгарэт, алкагольных напояў і таксічных рэчываў не ўяўляе складанасці. Крыху менш як 20% лічаць таксама цалкам даступнымі наркатычныя рэчывы.
Курэнне лічаць недапушчальным 28,3% навучэнцаў, ужыванне алкаголю — 30,8%, наркотыкаў — 79%.
Узровень уласнай інфармаванасці пра наступствы ўжывання ПАР ацэньваецца рэспандэнтамі высока і складае ў сярэднім 93%.
Паколькі ўжыванне ПАР з'яўляецца фактарам рызыкі інфікавання ВІЧ, рэспандэнтам было таксама зададзена пытанне пра шляхі перадачы ВІЧ-інфекцыі. Прыблізна чвэрць рэспандэнтаў не ўказалі парэнтэральны шлях перадачы ВІЧ (пры ўнутрывенным увядзенні наркотыкаў). 19,5% рэспандэнтаў лічаць, што ВІЧ можа перадавацца пры ўкусах камароў, 9,5% — пры карыстанні агульным ручніком ці посудам, 11% — праз дыханне, кашаль і чханне.
