У нядзелю споўнілася роўна дваццаць год, як памёр Алесь Адамовіч, вялікі беларускі пісьменьнік ХХ стагодзьдзя.
Актывісты некалькіх беларускіх арганізацый Масквы сёньня ўсклалі кветкі да памятнае шыльды ў ягоны гонар. У аўторак плянуецца прысьвяціць Адамовічу занятак маскоўскай «Мовы ці кавы», таксама плянуецца правесьці вечар ягонае памяці.
Акрамя таго, што ён быў выбітным літаратарам, Адамовіч актыўна выступаў з крытыкай таталітарнага савецкага рэжыму, раскрываў праўду пра Чарнобыль.
Уласна, ягоная актыўная дзейнасьць вакол Чарнобыля і выклікала ціск на Адамовіча з боку ўладаў БССР, у выніку якога ён вымушаны быў зьехаць у Маскву.
Здабыўшы славу пісьменьніка, Адамовіч выкарыстоўваў свой аўтарытэт для таго, каб падымаць важныя для грамадзтва тэмы.
Жывучы ў Маскве, Адамовіч захоўваў сувязі зь Беларусьсю, быў сярод кіраўнікоў Маскоўскага Таварыства Беларускай Культуры імя Ф. Скарыны, падтрымліваў кантакты зь Беларускім Народным Фронтам, падпісаў ліст з прапановай зрабіць «Ваяцкі марш» дзяржаўным гімнам Беларусі.
Пры гэтым ён не стараніўся і маскоўскага грамадзка-палітычнага жыцьця: быў народным дэпутатам СССР, актыўна падтрымліваў дэмантаж камуністычнага рэжыму ў 1991 годзе, выступаў у абарону дэмакратыі падчас маскоўскіх беспарадкаў у 1993 годзе.
Адамовіч злучаў Беларусь і Расею, быў мостам паміж нашымі краінамі — пры гэтым будучы нацыянальна сьвядомым беларусам і ня будучы сталіністам або славянафільскім шавіністам. Гэта вельмі рэдкае спалучэньне якасьцяў — нагэтулькі рэдкае, наколькі і неабходнае нам для будаўніцтва нармальных, раўнапраўных і канструктаўных беларуска-расейскіх дачыненьняў.
* * *
Пара фільмаў пра Алеся Адамовіча:
«Встречный иск», фільм Юрыя Хашчавацкага (1989)
«Кардыяграма» — пасьмяротны фільм-партрэт, рэжысэр Міхаіл Жданоўскі (1997)
