Увесь апошні год Расія вядзе сапраўдную інфармацыйную вайну супраць Украіны. Прапаганда закранае і Беларусь. Прычым усё часцей непасрэдна. Сёння на федэральных тэлеканалах можна пачуць выказванні пра тое, што ў Мінску выпростваюць плечы нацыяналісты. Беларускія тэлеканалы ўсё гэта пускаюць у эфір.
На гэтым тыдні тэлеканал АНТ паказаў выпуск расійскай праграмы «Время идет», дзе гаворка ішла пра тое, як аб'яднаць рускі свет і падтрымаць рускіх, якія пасля распаду СССР апынуліся ў Казахстане, Украіне, Беларусі і іншых постсавецкіх краінах.
Як Беларусь адкажа на расейскую прапаганду?
Вядучыя і госці ў студыі былі заклапочаныя тым, што ў Беларусі «нацыяналізм выпроствае плечы». У якасці аргументу паказалі кадры з Дня волі, дзе ўдзельнікі акцыі скандуюць «Хто не скача, той маскаль», а таксама помнік Сувораву з плакатам «Вораг Беларусі».
«Чаму Расія не ўкладвае грошы, каб такія таблічкі ставілі ля помнікаў Каліноўскаму?» — абурыўся адзін з удзельнікаў праграмы.
Таксама прагучалі ідэі аб тым, што людзям, якія лічаць сябе рускімі трэба выдаць расійскія пашпарты, а моладзь прыцягваць у Расію адукацыйнымі праграмамі.
Прэс-сакратар тэлеканала АНТ, які рэтрансляваў праграму ў Беларусі, заявіла, што да запуску ў эфір перадачу прагледзелі, але ніякай крамолы там не знайшлі.
«Кантэнт «Першага» расійскага тэлеканала нас цалкам задавальняе, — адзначыла Юлія Дубоўская. — Там жа прымалі ўдзел госці з Беларусі. Яны выказалі пункт гледжання нашай краіны».
Адным з беларускіх гасцей праграмы быў лідар Ліберальна-дэмакратычнай партыі Сяргей Гайдукевіч.
«Трэба разумець, што Беларусь ніколі не адмовіцца ад свайго суверэнітэту. Мы з расіянамі браты. Але лічым, што нават браты павінны жыць у розных кватэрах, а не на агульнай кухні», — заявіў ён у эфіры.
Намеснік старшыні партыі Алег Гайдукевіч, які таксама ўдзельнічаў у запісе перадачы, у каментары для Naviny.by адзначыў, што на фоне падзей ва Украіне на расійскім тэлебачанні актывізаваліся маргінальныя палітыкі. Хоць сярод гасцей праграмы «Время идет» былі і дэпутаты Дзярждумы. Член КПРФ Леанід Калашнікаў, да прыкладу, заявіў, што прапагандысцкія ролікі накшталт «Я рускі акупант» трэба здымаць за бюджэтныя грошы.
«На агрэсіўную расійскую прапаганду трэба адказваць беларускай прапагандай — узважанай, спакойнай, — кажа Алег Гайдукевіч. — Усе засцярогі аб тым, што ў Беларусі актывізаваліся нацыяналісты, не маюць падставаў».
Ці трэба забараніць расійскія каналы ў Беларусі?
На думку Алега Гайдукевіча, няма сэнсу блакаваць расійскія тэлеканалы. «Трэба дазволіць ўсе СМІ — і расійскія, і амерыканскія, і еўрапейскія. А глядач сам разбярэцца, чаму верыць, а чаму не», — адзначае Алег Гайдукевіч.
Медыяэксперт Паўлюк Быкоўскі лічыць, што забарона на трансляцыю тэлеканалаў мела сэнс у часы, калі не быў распаўсюджаны інтэрнэт.
«Цяпер любая забарона можа мець адваротны эфект — карыстальнікі будуць больш актыўна шукаць спасылкі на забароненыя перадачы, — кажа ён. — У Беларусі трэба ствараць больш ўласнага якаснага кантэнту, каб гледачы глядзелі наша тэлебачанне. Сёння ж самыя рэйтынгавыя праграмы — расійскага вытворчасці».
Эксперт тлумачыць гэта тым, што ў Беларусі тэлебачаннем кіруюць чыноўнікі, якія далёкія ад разумення медыярынку і творчага працэсу. Акрамя таго, бюджэт расійскіх тэлеканалаў нашмат больш, чым у беларускіх.
«Прапаганда расійскіх тэлеканалаў разлічана, перш за ўсё, на людзей старэйшага пакалення, якія былі выхаваны на ідэях пра аб'яднанне рускіх земляў з цэнтрам у Маскве, таму яны ахвотна прымаюць сённяшнія развагі пра тое, што Украіна павінна быць у падначаленні Расіі», — адзначае Быкоўскі.
Прапаганда на расійскім тэлебачанні турбуе і палітычныя структуры ў Беларусі. Партыя БНФ накіравала ліст кіраўніцтву Белтэлерадыёкампаніі, якая кіруе тэлеканалам «НТВ-Беларусь».
Старшыня БТ Генадзь Давыдзька адказаў, што кампанія імкнецца «максімальна змякчыць прапагандысцкую рыторыку» расійскага вяшчання. Пры гэтым, паводле слоў Давыдзькі, у Беларусі ніколі не будуць блакаваць расійскія тэлеканалы, як гэта было зроблена ва Украіне.
«Мы зараз жывем у часы такога інфармацыйнай прасторы, што забараняць што-небудзь бессэнсоўна, бо ўсё можна паглядзець у інтэрнэце», - заявіў ён.
Рэдактар «СБ Беларусь сегодня» Павел Якубовіч лічыць, што прыйшоў час «больш рэзка казаць пра ўплыў расійскага тэлебачання на тэлегледачоў».
«Я сябе перасільваю, каб паглядзець перадачы Салаўёва. Ён пастаянна выпускае Жырыноўскага ў эфір, які ўвесь час транслюе нагнятанне самых дзікунскіх, адыёзных фашысцкіх ідэй. Ён сее нянавісць, заклікае спапяліць Украіну, — заявіў Якубовіч у эфіры праграмы «Клуб рэдактараў» на канале «Беларусь 1». — Мы не можам да гэтага спакойна ставіцца, бо расійскае тэлебачанне ў нас займае ледзь не вядучае месца ў рэйтынгах прагляду».
У свой час у Беларусі быў забаронены да паказу дакументальны цыкл «Хросны бацька», накіраваны супраць Аляксандра Лукашэнкі. На «НТВ-Беларусь» фільм выразалі з эфіру без усялякіх дыскусій. А некаторыя незалежныя СМІ, якія пісалі пра гэта, атрымлівалі папярэджанні ад Мінінфарма.
Зараз сюжэты пра «кіеўскую хунту» і «вялікі рускі свет» штодня выходзяць у эфіры беларускіх тэлеканалаў. Мабыць, пакуль гэта задавальняе ўлады.
