Расійскія хімікі і супрацоўнікі амерыканскай кампаніі Immune Pharmaceuticals адкрылі злучэнне серы, вуглевадародаў і азоту, здольнае знішчаць ракавыя клеткі, устойлівыя да дзеяння іншых відаў хіміятэрапіі. Пра гэта гаворыцца ў артыкуле, апублікаванай у часопісе European Journal of Medicinal Chemistry.
«Выбар класа злучэнняў не выпадковы. Справа ў тым, што многія амінаізатыязолы дэманструюць шырокі спектр фармакалагічнай і біялагічнай актыўнасці. Таму мы выказалі здагадку, што злучэнні гэтага класа з належнымі хімічнымі групамі могуць праяўляць супрацьракавую актыўнасць», — распавядае Аляксандр Кісялёў з Маскоўскага фізтэха ў Даўгапрудным, чые словы прыводзіць прэс-служба МФТІ.
Хіміятэрапія, пры дапамозе якой дактары знішчаюць пухліны, працуе двума шляхамі — або пашкоджваючы ДНК ракавых клетак, прымушаючы іх самаліквідавацца, або перашкаджаючы іх росту і дзяленню. Другі спосаб сёння становіцца ўсё больш папулярным, бо ён не прыводзіць да з'яўлення яшчэ больш агрэсіўных відаў ракавых клетак з-за развіцця новых мутацый у іх геноме.
Прэпараты гэтага тыпу, так званыя антымітотыкі, разбураюць тубулін — адзін з базавых бялкоў клетак, крытычна важны для дзялення.
Падобныя рэчывы былі атрыманыя як сінтэтычным шляхам, так і знойдзены ў тканках трапічных раслін. Акрамя таго, нядаўна навукоўцы з МФТІ знайшлі «нарыхтоўкі» для антымітотыкаў у пятрушцы і кропе.
Будова малекулы, якая знішчае «непераможны» рак
У сваёй рабоце навукоўцы апісалі новы метад сінтэзу малекул, які дазваляе досыць хутка і танна атрымліваць супрацьракавыя лекі. Выкарыстоўваючы гэтую методыку, хімікі з Расіі і іх замежныя калегі сабралі тры дзясяткі варыянтаў падобных прэпаратаў, эфектыўнасць якіх яны праверылі, паспрабаваўшы знішчыць культуры ракавых клетак і зародкі марскіх вожыкаў.
Як паказалі эксперыменты, даданне да падобнай малекулы двух новых вуглевадародных «кольцаў», якія ўтрымліваюць у сабе атамы кіслароду і серы, прыкметна павысіла яе актыўнасць і «навучыла» яе спыняць працэсы дзялення нават у тых ракавых клетках, на якія не дзейнічае звычайная хіміятэрапія.
Дзесяць іншых рэчываў таксама прадэманстравалі высокі ўзровень актыўнасці і могуць выкарыстоўвацца для барацьбы з ракам.
У далейшым навукоўцы збіраюцца вывучыць тое, як пабудаванае гэта рэчыва і як яно злучаецца з мікратрубачкамі ўнутры клетак, якія дзеляцца, і разбурае іх. Такія веды дапамогуць палепшыць ўласцівасці лекаў і дазволяць стварыць іх аналагі, якія адрозніваюцца ад іх па структуры і «баявых» характарыстыках.
