• Навіны
  • Вайна
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Усяго патроху
  • Культура
бел / рус
  • Гісторыя
  • Мова
  • Кіно
  • Літаратура
  • Культура. Рознае
Гісторыя
Фота 1 з 3

helper.archonline.by

23.05.2017 / 19:45

У інтэрнэце з'явілася база для пошуку продкаў: 47 тысяч населеных пунктаў і больш за 300 тысяч прозвішчаў ці знайшлі вы сваіх родных?

Беларускі навукова-даследчы цэнтр электроннай дакументацыі (БелНДЦЭД) выклаў у адкрыты доступ пошукавую сістэму «Дапаможнік». Яна дапамагае зрабіць першыя крокі людзям, якія збіраюцца шукаць у архівах сваіх родных.

helper.archonline.by

У пошукавай сістэме тры графы для пошуку — «Паселішчы» (беларуская мова), «Паселішчы» (руская мова) і «Прозвішчы». Першыя дзве дазваляюць знайсці інфармацыю аб населеным пункце на беларускай і рускай мовах. Прычым у базе няма інфармацыі па Мінску і абласных цэнтрах. «Тое, што вы жывяце ў сталіцы, не мае ніякага значэння для генеалогіі, — каментуе кандыдат гістарычных навук Вячаслаў Насевіч, дырэктар БелНДЦЭД. — Вам важна знайсці, дзе жылі вашы дзядулі і прадзядулі. Таму мы давалі інфармацыю на ўзроўні райцэнтраў і вёсак. Іх выхадцы цяпер засяляюць гарады».

Напрыклад, мы хочам знайсці інфармацыю па вёсцы «Наваселкі». Калі населеных пунктаў з такой назвай больш за 12, тады сістэма просіць уключыць пашыраны пошук і выбіраць канкрэтны раён. Выбіраем Капыльскі — толькі ў ім адным вёсак пад назвай Наваселкі пяць. Аб кожным з іх можна даведацца, каму яны належалі ў XVIII-XIX стагоддзях (напрыклад, Радзівілам), які мелі статус (маёнтак), які адміністрацыйна-тэрытарыяльны статус мелі ўжо ў савецкі час (напрыклад, прыналежнасць да сельсавету), а таксама ўбачыць гэтыя населеныя пункты на карце.

Графа «Прозвішчы» дапамагае знайсці прозвішчы людзей з іх прывязкай да вызначанага населенага пункта. Як падкрэслівае Вячаслаў Насевіч, улічаныя прозвішчы людзей, якія ваявалі альбо былі рэпрэсаваныя ў 1920-1950-я гады. Гэта значыць, гаворка ідзе пра людзей, якія нарадзіліся ў канцы XIX — пачатку XX стагоддзя. Па словах гісторыка, самымі пажылымі людзьмі, якія патрапілі ў базу, могуць быць асобы, якія нарадзіліся каля 1850 года, якія былі рэпрэсаваныя ў 1920-х гадах (гэта значыць, у сталым узросце).

Удакладнім, што біяграфій і нават дат жыцця і смерці людзей карыстальнікі не знойдуць. Напрыклад, калі чалавек увядзе ў пошукавую сістэму сваё ўласнае прозвішча, то даведаецца, у якіх населеных пунктах сучаснай Беларусі жылі яго цёзкі. Па словах Вячаслава Насевіча, гэта дапаможа ў пачатку пошуку, а ўсе падрабязнасці карыстальнікі змогуць знайсці ў архівах.

Усяго ў базе прадстаўлена каля 300 тысяч запісаў. «Многія прозвішчы паўтараюцца ў розных населеных пунктах, — кажа Вячаслаў Насевіч. — Але мы не ставілі сабе задачу падлічыць колькасць унікальных прозвішчаў».

Удакладнім, што ўсе прозвішчы у базе прадстаўленыя толькі на беларускай мове. Прычына ў тым, што кнігі «Памяць», адкуль бралася інфармацыя, ствараліся менавіта на беларускай. «Калі перакладаць на рускую, можна ўсё пераблытаць», — тлумачыць суразмоўца.

Акрамя таго, калі вы ведаеце дакладнае прозвішча, трэба пісаць з вялікай літары. Калі частка прозвішча будзе напісаная з маленькай літары, сістэма будзе выдаваць варыянты прозвішчаў, у якіх гэтая частка прысутнічае (напрыклад, увёўшы «ўтушэнк», можна знайсці прозвішчы Еўтушэнка і Яўтушэнка).

«Дапаможнік» — прыклад надзвычай доўгатэрміновага праекта. Праца над ім пачалася 19 гадоў таму. У 1998 годзе быў створаны Цэнтр электроннай дакументацыі. Перад установай была пастаўленая задача — забяспечыць электронны доступ да архіўных рэсурсаў. Па словах Вячесла Насевіча, БелНДЦЭД працаваў над некалькімі праектамі, звязанымі з населенымі пунктамі.

У 1998-2000 гадах на сайце «Архівы Беларусі» быў створаны раздзел «Генеалогія». Там прысутнічала інфармацыя аб наяўнасці ў беларускіх архівах дакументаў, па якіх можна аднавіць свой радавод. Паралельна з 1998-га па 2007 год ішла праца над праектам «Губерня». Супрацоўнікі цэнтра стваралі электронны атлас — уводзілі ў базу даных усе населеныя пункты, якія адлюстраваныя ў даведніках дасавецкага і савецкага часу (у 1970-я гады выдаваліся «Слоўнікі назваў населеных пунктаў», створаныя даследчыкам Я. Рапановічам), а затым лакалізавалі зніклыя паселішчы па старых картах. Праца над даведнікам «Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне Рэспублікі Беларусь (1981-2010 гг.)», выдадзеным у 2012 годзе, дазволіла адсачыць змены адміністрацыйнай прыналежнасці.

Апошнія некалькі гадоў супрацоўнікі Цэнтра пераводзілі ў электронны выгляд даныя з кніг «Памяць», якія былі выдадзеныя ў кожным з раёнаў Беларусі. У іх апублікаваныя спісы ахвяр сталінскіх рэпрэсій і ўдзельнікаў Другой сусветнай вайны (у тым ліку загінулых).

Апошнім этапам стала стварэнне ўласна пошукавай сістэмы, якая дазволіла суаднесці звесткі з базы (людзей і населеныя пункты).

Як падкрэслівае Вячаслаў Насевіч, у далейшым у «Дапаможнік» можна будзе ўносіць удакладненні і дапаўненні.

Клас
Панылы сорам
Ха-ха
Ого
Сумна
Абуральна

Дзяніс Марціновіч, tut.by

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй ананімна і канфідэнцыйна? Пішы ў наш Тэлеграм

Чытайце яшчэ
Кава з гісторыкам: Барацьба магнацкіх груповак у ВКЛ — відэалекцыя
У Сафійскім саборы адкрылася выстава пра старажытны полацкі гандаль
У новай кнізе пра Курапаты Якубовіча вінавацяць у подкупе Сяргеенкі
«Хтосьці павінен». У 18 гадоў ён трапіў у Асвенцім. У 24 гады — у камуністычную турму. Выжыў і стаў міністрам
Палітыка і грамадства
ГУБАЗіК пахваліўся затрыманнем двух адмінаў тэлеграм-чатаў. Распавядаем, хто яны
У Полацку плануюць абнавіць кальцавую развязку. Вось два варыянты, як яна можа выглядаць
На волю выйшаў Лявон Халатран
Пасольства ЗША ў Кіеве крэатыўна распавяло ў сацсетках пра беспрэцэдэнтную дапамогу Украіне
У Еўропе і Амерыцы зафіксаваныя 92 выпадкі захворвання на воспу малпаў
Як у розных краінах свету адзначылі Дзень беларускага палітвязня ФОТЫ
Беларуская Бастылія. Галівудскі рэжысёр стварыў мазаіку з фатаграфій беларускіх палітвязняў
Усяго патроху
Рэцэпт на выхадныя. Шведскія фрыкадэлькі ў вяршковым соусе — знакамітая страва скандынаўскай кухні
Даехаць з Мінска ў Батумі: пяць варыянтаў — ад танных да камфортных
Вось 7 простых лайфхакаў, дзякуючы якім ваша сантэхніка будзе блішчэць кожны дзень
Рэцэпт на выхадныя. Шакаладны мус з аліўкавым алеем — далікатная страва для вячэры з гасцямі
​​На поўдні Германіі кошкам забаранілі гуляць на вуліцы пад пагрозай штрафу
«Сведкамі» на вяселлі ў Баранавічах сталі аўчаркі 
Мурашкі ў хаце? Дапаможа агурок
Спорт
Адмова ад беларускасці, рымейк драмы 20-гадовай даўніны, эфектны «камбэк». Чым быў адметны фінал Кубка Беларусі па футболе
Арцём Мілеўскі патлумачыў, што ў кіеўскую тэрабарону не пайшоў з-за прыроднага пацыфізму
Прэзідэнт МАК: Абмежаванні супраць расійскіх і беларускіх спартсменаў — меры па абароне сумленнасці спаборніцтваў
Фаны перамаглі ў вулічнай бойцы, гульцы — на полі! Нямецкі «Франкфурт» разам з неверагоднымі заўзятарамі заваяваў золата футбольнай Лігі Еўропы
Шчанюк Дзмітрыя Баскава і чыстыя сядзенні на стадыёне. Што дзяржрэсурсы пішуць пра беларускі спорт
ФІБА забараніла зборным Беларусі і Расіі ўдзельнічаць ва ўсіх сваіх турнірах
«Арлы» супраць «Джэрс»: чаго чакаць ад сённяшняга фіналу Лігі Еўропы
Здарэнні
Учора ўвечары ў Ратамцы пад электрычкай загінула маладая сям’я
У аварыі пад Плешчаніцамі загінула сямейная пара
Пад Мазыром двое мужчын выцягнулі з вады ласянят ВІДЭА
На МКАД мужчына памёр за рулём аўтамабіля
У Ельскім раёне каля ўкраінскай мяжы загінуў лось
У Мінску дзякуючы відавочцам падазраванага ў забойстве затрымалі за 6 хвілін
У Магілёве кіроўца пераключыла ўвагу на дзіця і з'ехала проста ў вадаём ФОТА
Карысная інфа
Гэтай ноччу чакаюцца замаразкі
У заходніх раёнах краіны будзе моцны вецер
Будзьце асцярожныя: сёння навальніцы і вятрыска
У ноч на пятніцу чакаюцца замаразкі 
Здароўе
На мяжы ўзмацнілі санітарны кантроль з-за воспы малпаў
У свеце працягвае шырыцца новы гепатыт невядомага паходжання: якія сімптомы не варта ігнараваць? 
Гэты просты прадмет можа падняць ваш фітнэс на новы ўзровень. Вось некалькі ідэй
Палеадыета: ці сапраўды карысная адна з самых папулярных дыетаў сучаснасці
Мова
Мова наша. Чаму Тыкток лепшы за Цікток?
Мова наша. Ці скланяецца жаночае прозвішча Сапега?
Забралі любімую працу — у адказ пачала размаўляць па-беларуску. Журналістка Таццяна Мацвеева расказала, як перайшла на родную мову
«Беларускую мову не трэба рабіць сэксі — яна ўжо такая». Парады ад тых, хто пачаў размаўляць па-беларуску 
Аўто
Па законе можна, а па факце — не. Чаму ў Беларусь немагчыма ўвезці электрамабіль без сплаты мыта?
Кіроўцаў абавяжуць уключаць блізкае святло фараў днём з 25 мая па 5 чэрвеня
На прыгранічных АЗС паднялі цану на дызель, каб зарабіць на замежных фурах. Але пралічыліся 
На памежных АЗС прадаваць дызпаліва будуць у 1,5 разу даражэй
Эканоміка
Контрсанкцыі Мінска па аўтаперавозках з Еўрасаюза вылазяць бокам у Казахстане
Зноў даражэе паліва на 2 капейкі
Ад 29 тысяч даляраў. Як выглядаюць і колькі каштуюць самыя танныя кватэры Мінска
«Першыя месяцы заробак можа быць 300-400 даляраў». Як стаць айцішнікам у 2022 годзе
Меркаванні
Кінарэжысёр Звягінцаў: Для мяне Пуцін — здраднік Радзімы
«Хочуць прышчапіць страх на дзесяцігоддзі». Чаму ў Беларусі не спыняюцца рэпрэсіі
«Яны не людзі, а бандэраўцы». Вось як расійская прапаганда рабіла з Украіны недадзяржаву
«Можна гвалтам прымусіць Улада Бумагу гнаць праўладны кантэнт». Чаму ў Лукашэнкі не ўдасца з піянерамі
Гісторыя
Кава з гісторыкам: Барацьба магнацкіх груповак у ВКЛ — відэалекцыя
У Сафійскім саборы адкрылася выстава пра старажытны полацкі гандаль
У новай кнізе пра Курапаты Якубовіча вінавацяць у подкупе Сяргеенкі
Як мяняўся фармат і сэнс святкавання 9 Мая ў розныя гады — згадваем з гісторыкам Фрыдманам
«Хтосьці павінен». У 18 гадоў ён трапіў у Асвенцім. У 24 гады — у камуністычную турму. Выжыў і стаў міністрам
«На вайне не хварэлі доўга — альбо паміралі, альбо папраўляліся»
Чэшскі Рай. Ад замка да замка: захапляльны маршрут для пешага падарожжа па славянскім паграніччы
Культура
«Чорнае люстэрка» вяртаецца: Netflix працуе над працягам
Нацыянальны музей запрашае на экскурсію «Залаты век беларускага іканапісу»
На Youtube выклалі першыя шэсць выпускаў з легендарным Паца-Вацам
«Нейра Дзюбель» пракаментаваў прыезд АМАПа ў клуб «Графіці»
Што паглядзець. «Лесвіца» — захапляльная судовая драма з Колінам Фёртам
З'явіўся ў продажы раман Сашы Філіпенкі «Крэмулятар»
Мова наша. Чаму Тыкток лепшы за Цікток?
Навука і тэхналогіі
Як зрабіць так, каб батарэі ў тэлефоне хапала на даўжэй
У тым ліку практыкаванні. Беларусы стварылі мабільную праграму для вырашэння мужчынскіх праблем
Навукоўцы ўпершыню знялі чорную дзірку ў цэнтры нашай галактыкі
TikTok становіцца глабальнай сацсеткай нумар адзін. І гэта праблема
Беларускія праграмісты з дапамогай дапоўненай рэальнасці паказалі, як выглядаюць разбураныя расіянамі ўкраінскія гарады
«Цэзар»: Украіна атрымае партыю высокадакладных дальнабойных самаходак
Японцы прыдумалі палачкі для ежы, якія мяняюць яе смак і так прыносяць вялікую карысць здароўю
Каханне і сэкс
«У маім асяроддзі шмат людзей, у якіх элементарна няма сэксу месяцамі, а то і гадамі»
Статыстыка: сем'і радзей распадаюцца ў тых парах, якія да шлюбу не жылі разам
Абдымацца раніцай карысна для здароўя. Цяпер гэта пацвердзілі і навукоўцы
«Мы разам. Мы дома». Хто такая Алена Зяленская — першая лэдзі Украіны
Саша Івулін стаў самым сэксуальным мужчынам Беларусі — 2022
Самы сэксуальны беларус — 2022. Галасаванне
Топ-30 самых сэксуальных беларускіх мужчын ад «Нашай Нівы»
Свет
Шайгу патлумачыў запаволенне наступу Расіі ва Украіне эвакуацыяй мірных жыхароў 
Дарадца мэра: Пад заваламі шматпавярховіка ў Марыупалі выявілі 200 цел
У Крамлі пракаментавалі адстаўку дарадцы ў Жэневе, які заявіў, што яму сорамна «за сваю краіну»
Украінскі разведчык: У жніўні будзе пераломны момант вайны
Патрушаў: Праўда на нашым баку, усе мэты ва Украіне будуць выкананыя, нацызм трэба выкараніць на 100%
Расія з'яўляецца ключавым фундатарам ультраправых у Еўропе. Гаворка пра сотні мільёнаў даляраў
Ідуць перамовы аб стварэнні кааліцыі для аховы «абароненага калідора» з Адэсы да Басфора — The Times
Галоўнае
Шайгу патлумачыў запаволенне наступу Расіі ва Украіне эвакуацыяй мірных жыхароў 
Палітвязень Мікіта Емяльянаў зноў у карцары. На гэты раз — 30 сутак запар
У Крамлі пракаментавалі адстаўку дарадцы ў Жэневе, які заявіў, што яму сорамна «за сваю краіну»
Кісінджэр: Украіна мусіць стаць нейтральнай дзяржавай і адмовіцца ад часткі тэрыторыяў
«Калі рок, то Бешанковічы». У сацсетках абмяркоўваюць, у гонар якога беларускага горада можна назваць гурт
«Стаў вырошчваць дыні і афрыканскія агуркі». Паразмаўлялі з беларусамі, якія з-за вайны з’ехалі ў вёску
Крыніцы: Амбасадар Ізраіля раней часу пакідае Беларусь, таму што ў яго трое дзяцей, а ў Мінску закрылася адзіная англамоўная школа
Усяго патроху
«Помста за смеласць». Што вядома пра адваката Данілевіча, якога забралі ў КДБ?
Затрыманы адвакат Віталь Брагінец
Украінцы пабудавалі лінію абароны на мяжы з Беларуссю ФОТЫ
Шайгу прапанаваў кананізаваць Суворава, РПЦ пачала разгляд
Фота / Відэа
Як полк беларускіх добраахвотнікаў «Пагоня» трэніруецца на стрэльбішчы пад Варшавай ФОТА
Як у розных краінах свету адзначылі Дзень беларускага палітвязня ФОТЫ
Апытанка
Самае чытанае
Медуза: Масква хацела б далучыць «ДНР», «ЛНР», Херсон і Беларусь адначасова
«У маім асяроддзі шмат людзей, у якіх элементарна няма сэксу месяцамі, а то і гадамі»
«Учарашнія незразумелыя паводзіны ў Кіеве прэзідэнта Дуды». Лукашэнка на сустрэчы з Пуціным абслугоўваў расійскую прапаганду па поўнай
За каментарыі затрымалі трэнера па гандболе. Распавядаем, хто ён
У якой позе мы спім? Гэта мае вялізнае значэнне
Самае лайканае
YouTube масава вычышчае прарасійскія каналы, што падтрымліваюць вайну
У якой позе мы спім? Гэта мае вялізнае значэнне
У Дагестане школьніца на апошнім званку выгукнула: «Не вайне! Пуцін чорт!» Што было пасля?
«Можна гвалтам прымусіць Улада Бумагу гнаць праўладны кантэнт». Чаму ў Лукашэнкі не ўдасца з піянерамі
Расійскі дыпламат падаў у адстаўку і раскрытыкаваў Лаўрова
Гарачыя тэмы
Медуза: Масква хацела б далучыць «ДНР», «ЛНР», Херсон і Беларусь адначасова
За каментарыі затрымалі трэнера па гандболе. Распавядаем, хто ён
«Хочуць прышчапіць страх на дзесяцігоддзі». Чаму ў Беларусі не спыняюцца рэпрэсіі
На прыгранічных АЗС паднялі цану на дызель, каб зарабіць на замежных фурах. Але пралічыліся 
Ці сапраўды танна жыць у Грузіі? Расказваюць беларусы
ГУБАЗ затрымаў маладога настаўніка гісторыі
удакладнена
«Ляціць, трымціць, невымоўна ззяе на чорнай коўдры родных нябёс мая самотная і нямая, мая адзіная зорка-лёс». Турэмны верш Кацярыны Андрэевай
Украінец, якога вывезлі з Гастомеля ў Беларусь, расказаў, як іх апрацоўвалі ў санаторыі «Чонкі», у тым ліку прадстаўнікі Чырвонага Крыжа
Чаму ў Беларусі забаранілі антыўтопію «1984»? Вы не паверыце ў самую імаверную версію 
PDF версія
Каляндар
Каб скарыстацца календаром, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера
пн аў ср чц пт сб нд
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31
Версія для смартфонаў
Навіны Вайна Эканоміка Грамадства Усяго патроху Культура Нашы партнёры
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Здарэнні
  • Свет
  • Спорт
  • Аўто
  • Меркаванні
  • Ад рэдакцыі
  • Вайна
  • Тэсты
  • Здароўе
  • Нерухомасць
  • Моды
  • Ежа
  • Інтэрнэт і СМІ
  • Навука і тэхналогіі
  • Надвор'е
  • Каханне і сэкс
  • Гісторыя
  • Мова
  • Кіно
  • Літаратура
  • Культура. Рознае
Кантакты
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне платных матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных рускамоўных версій матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных беларускамоўных версій матэрыялаў дазваляецца пры ўмове наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на Nashaniva.com у першым абзацы.
Дызайн сайту — арт-студыя PRAS
Уверх