У маршрутку ўваходзіць маці з маленькай дачушкай.
— Вам два білеты ці дзіця на рукі возьмеце? — пытае кіроўца.
— На рукі, — адказвае маці, бо рэйс міжгародні, дарагаваты.
Студэнт з задняга сядзення таксама рады магчымасці ашчадзіць грошы.Ён паказвае на свайго сябрука і цікавіцца:
— А можна і я яго на рукі вазьму?
* * *
У салоне аўтобуса гарачыня — аж самлець можна. Але, як толькі крыху прачыняюць люк, аднекуль здалёк чуваць незадаволены голас бабкі — аматаркі заўсёднага і паўсюднага камфорту:
— Зачыніце! А то, бывае, прадзьме — а тады на бальнічны!
Хлуслівая скарга не знаходзіць падтрымкі. На ўвесь аўтобус гучыць суворы запыт:
— На пенсіі бальнічны?
Артыст
Праз пярэднія дзверы ў прыгарадны аўтобус увальваецца паддаты дзядзька, на адной назе — гумавы тапаць, на другой — стаптаны чаравік. Ён сядае на прыступку побач з вадзіцелем і адразу прыцягвае ўсеагульную ўвагу кампліментам самому сабе:
— Мне пяцьдзясят чатыры, а хіба скажаш?
— Не, маладзей гледзіцеся, — дзеля жарту падтаквае нехта, астатнія моўчкі пасміхаюцца з гэткае самаўпэўненасці.
Пасажыр усё больш пачувае сябе зоркай салона і пачынае гучна распавядаць пра сваю працоўную дзейнасць. Мусіць, ён ці то даглядчык на якой прыватнай ферме, ці то вартаўнік у заапарку:
— Шыншылаў каралеўскіх завезлі. Гэта ж, брат ты мой, якія трусы!.. А страусы? Ого! Яйка во такое во!.. Заходжу — дык яны, бляха, ногі свае выстаўляюць! У галаву каторы дзеўбане…
— Вы б каску адзявалі, — раіць пасажырка насупраць.
— А як жа? І каску адзяю і шынель, — дзеліцца страусіны начальнік прафесійнымі сакрэтамі.
— Ты, дзядзька, артыст, цябе б на Ютуб ці на сцэну,—прапануе здалёк гучны голас.
— А, што ж, не горш за Жванецкага быў бы! — пахваляецца артыст і дадае ўжо даволі самакрытычна: — Цырк паехаў, а я астаўся…
Пасля заўважае прывабную кабету насупраць і з ходу прапануе:
— А давайце пацалуемся!
— Не, на шчасце, не паспеем: мне ўжо выходзіць!
— Тады давайце спяём! — не губляецца ён і аптымістычна зацягвае: —І ніхто не узнает,гдзе магілка мая…
Не скончыўшы песні, на прыпынку раптам пазнае родныя мясціны і спешна выкульваецца з аўтобуса. На ўспамін пра сябе пакідае лужыну на прыступцы. Усяго нейкія пятнаццаць хвілін ехаў, а як шмат паспеў!
* * *
Мармуровая прахалода аўтавакзала. Самаробная рэклама з вітрыны шапіка спрабуе пераканаць: «Самыя танныя калготкі ў горадзе». Захапляюся гандлярскім спрытам, але веры не даю: ведаю, куды прыехала. Неяк узімку нават у тутэйшай прыбіральні ёлачную гірлянду купіць прапанавалі. Шпацыруючы, заўважаю рэкламу самых танных калготак у горадзе яшчэ на двух шапіках. Ну, што тут скажаш… Бабруйск, прывітанне!
* * *
«Эксклюзіў! Толькі для нашых кліентаў!»— інтрыгуе мясцовая рэклама. Працяг расчароўвае: «Сродак для мыцця посуду вытворчасці Карэя».
* * *
Абвестка на дзвярах вакзальнага буфета інфармуе: «У продажы вырабы «Мінскхлебапрадукт». Пенсіянерам — 3% зніжка».
Выгаднасць наступнай прапановы ўражвае яшчэ болей: «Пры куплі прадукцыі коштам больш як 6 рублёў — батон у падарунак!»
Адэса, мо й сталіца гумару, але Бабруйск не горшы.
Цёзка
Прыйшоў Іван неяк у госці да сябра. А там яшчэ адзін сабутэльнік сядзіць, толькі з іншай вёскі. Як добра ўрэзалі, дык Івана ахапіла любасць да гаспадаровага сабакі:
— Хачу я твайго Бульку пагладзіць.
Узняўся з зэдліка так, ледзьве стол не перакуліў.
— Пагладзь мяне — і я ж Булька! — нечакана прапанаваў трэці сабутэльнік. Не схлусіў, бо меў у родных мясцінах гэткую ж мянушку.
Гісторыя кахання
(з размовы дзвюх пляткарак)
— Ці чула ты? Выпівалі яны неяк разам. То яна і пытае: «Ты мяне любіш?» — «Люблю», — кажа.— «Тады дакажы — адсячы сабе палец!»
— І што?
— Адсек! Пасля яшчэ прыраўнаваў яе неяк, дык вешацца бегаў.
— Во дурны! У псіхушку ж на ўчот маглі паставіць. І чым жа ўсё скончылася?
— Ды пасадзілі іх. На дачу ўлезлі. Дык ён жа толькі бензапілу ўзяў, а тая ж, сука…
* * *
— Ну, што ж ты агарод не садзіш? У двары крапіва, быльнёг, дзяды каля плота. Хоць скасіў бы!— ушчувае суседка дачніка-апівоху.
— Не магу. Нашто мне тыя грады? Я прыроду люблю, — тлумачыць сусед.
Якое свята — такія і свінні
У прапаленай грубцы пыхкае чыгунок з бабкаю. За акном на чорным галлі дзе-нідзе маленькімі сонейкамі познія яблыкі свецяцца. Усё як тады, у маленстве. Дарослы сын прыйшоў наведаць бацькоў.
«Ну во, хутка і сёмага»,— зірнуўшы ў каляндар згадала маці. «Трэба палічыць па графіку, як я працаваць буду», — азваўся бацька. Праседзеўшы колькі хвілін у глыбокім задуменні, палічыў. Аж двойчы для пэўнасці. Вынік не надта ўсцешыў: «Выходны — а шкада…» Яно й зразумела — па святах двайны тарыф, а каму грошы лішнія? «Раней на акцябарскія свіней білі», — прамовіў сын, апанаваны журботна-лірычным настроем. Па хаце паплыла настальгічная ціша. «А што, можам і цяпер чыкнуць!» — з маладой зухаватасцю выгукнуў бацька. Сын збянтэжана зірнуў на бацьку, у хлеўчуку ўжо гадоў пяць як нічога не рохкала: «Ты пра што кажаш, бацька? Якую свінню біць будзем?» — «Ды, мусіць, тваю, сынок, марскую!»
* * *
Пацыент з загіпсаванаю рукою прыйшоў да хірурга. Строгі доктар, агледзеўшы руку, пачуў пах перагару і загадаў медсястры:
— А гэтаму выпішыце бальнічны з чырвонаю паласой!
Пацыент, злосна пасміхнуўшыся, ні на грам не спужаўся:
— Можаш і чэрап з косткамі на ім намаляваць! Я пенсіянер.
* * *
Прыйшла бабка на прыём да тэрапеўта.
— На што жаліцеся? — пытаецца доктар
— Ды галава баліць, — кажа бабка і адразу чуе карысную параду:
— Ну, раз баліць — дык ідзіце ў калідор ды пасядзіце трохі. Там свяжэй.
Матулін клопат
— Ну, як там твой сынок у школе?
— Ды нічога, толькі кажуць ўсё, што па нямецкай балы нізкія. А дзе ён на ёй размаўляць будзе? Не трэба мне яго нямецкая. Мне трэба, каб ён адвучыўся хутчэй і зарабляць пайшоў.
— А мой жа ўчора на школьны аўтобус праспаў. Я то на яго насварылася, а сама сабе думаю: «А калі і праспаў, дык што? Рабочаму важнейшыя не веды, а здароўе».
Хто багацейшы?
У школе настаўніца наказвае вучням, каб бацькі пажарныя апавяшчальнікі ў кожны пакой купілі.
— Яны ж дарагія! — абураецца дзяўчо з другой парты. — Больш як сямнаццаць рублёў.
— Мы шматдзетныя — і то купілі! — прыводзіць сваю сям’ю ў прыклад настаўніца.
— Дык вас жа кормяць бясплатна два разы на дзень, а мы самі плацім, — нагадвае вучаніца. Маці яе гадуе адна.
* * *
«Яны растуць, а мы старэем», — са светлаю журбою гаворыць дваццаціпяцігадовы бацька, гледзячы на трохгадовую дачку.
***
Таццяна Барысік
Нар. 1977. Скончыла факультэт дашкольнага выхавання Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта (1999). Працавала ў школах Бабруйскага і Магілёўскага раёнаў. Цяпер жыве ў Магілёве. Сябра Саюза беларускіх пісьменнікаў. Аўтар самвыдатаўскага зборніка паэзіі «Гаркну ў бліскучы мацюгальнік» (Асіповічы, 2003), зборніка апавяданняў «Жанчына і леапард» (2014). Сталая аўтарка «НН». Лаўрэатка 2-й прэміі Ежы Гедройца — 2015.
