Астрафізікі ўпершыню выканалі ацэнку масы самай цяжкай чорнай дзіркі ў даступным для назірання Сусвеце. Яна аказалася ў 40 мільярдаў разоў цяжэйшай за Сонца. Артыкул з вынікамі даследавання змешчаны на сайце arXiv.org, піша ria.ru.
Астраномы рэгулярна адкрываюць у космасе чорныя дзіркі розных памераў і мас. Самай цяжкай з іх на сённяшні дзень з'яўляецца звышмасіўная чорная дзірка ў ядры галактыкі Holm 15A, цэнтральнага аб'екта скопішча галактык Abell 85 у сузор'і Кіта.
Нямецкім вучоным з Мюнхенскай абсерваторыі і Інстытута пазаземнай фізікі Макса Планка ўпершыню ўдалося здзейсніць прамую ацэнку масы гіганцкай чорнай дзіркі, грунтуючыся непасрэдна на назіраннях за рухамі зорак вакол ядра галактыкі.
Вымярэння праводзілася з дапамогай спектрографа MUSE тэлескопа VLT (Very Large Telescope). Гэта самы вялікі па агульнай плошчы люстэркаў тэлескоп на Зямлі, з'яўляецца часткай Еўрапейскай паўднёвай абсерваторыі і размешчаны ў Чылі.
Нягледзячы на тое, што Holm 15A мае велізарную бачную масу — каля 2 трыльёнаў сонечных мас, цэнтр галактыкі характарызуецца надзвычай нізкай і вельмі рассеянай павярхоўнай яркасцю, нашмат слабейшай, чым у іншых эліптычных галактыках. Пры гэтым па памеры цэнтральная дыфузная вобласць Holm 15A супастаўная з памерамі Вялікага Магеланавага Воблака.
«Светлавы профіль ў ядры галактыкі таксама вельмі пляскаты, — адзначаецца ў прэс-рэлізе. — Большасць зорак з цэнтра павінна быць выдалена ў выніку папярэдніх узаемадзеянняў і зліццяў».
Навукоўцы зацікавіліся гэтым фактам, які паказвае, што чорная дзірка, якая знаходзіцца ў цэнтры галактыкі, валодае вельмі вялікай масай. Праведзеныя вымярэнні паказалі, што яе маса складае 40 мільярдаў сонечных мас.На сённяшні дзень гэта самая цяжкая вядомая чорная дзірка ў бліжэйшай да нас вобласці Сусвету.
Скопішча галактык Abell 85, якое складаецца з больш як 500 асобных галактык, знаходзіцца на адлегласці ў 700 мільёнаў светлавых гадоў ад Зямлі, што ўдвая больш, чым адлегласць, на якой раней вымяраліся масы чорных дзірак.
Такія масіўныя эліптычныя галактыкі, як Holm 15A, утвараюцца пры зліцці дзвюх і больш дробных галактык. У выніку гравітацыйных узаемадзеянняў паміж імі з цэнтра новай галактыкі зоркі выкідаюцца на радыяльныя арбіты, і ў яе ядры ўзнікае чорная дзірка. З кожным новым зліццём чорная дзірка набірае масу, а цэнтр галактыкі губляе зоркі.
