На першы погляд, Лукашэнка зараз на грэбені трыумфу. У інтэрв'ю Рэйтэр, фрагменты якога пераказваюць у аўторак беларускія агенцтвы, ён назваў брусельскіх чыноўнікаў галавацяпамі, абвінаваціў заходнікаў у тым, што яны ператварылі эканоміку ў казіно, і выдаў сакрэт, што некаторыя апазіцыянеры просяцца на працу ва ўрад.
Сапраўды, дыпламатычны прарыў у Еўропу хоць і зацягнуўся на шмат гадоў, але даўся, лічы, малой крывёю. Пашэнціла: леташняя вайна на Каўказе, боязь непрадказальнай Расіі прымусілі Брусель паспешліва ляпіць праект «Усходняга партнёрства». Дэ-факта — прымаць канцэпцыю «прагматычнага дыялогу», што даўно накідаў Мінск.
Без Беларусі ідэя «Усходняга партнёрства» лопаецца як мыльная бурбалка. Некаторыя палітолагі мяркуюць, што менавіта пад Беларусь праграма і прымалася, бо што да іншых краін улучанай ў яе постсавецкай шасцёркі, то там у Еўразвязу ёсць іншыя падвязкі.
Ну як тут не пакпіць з еўрапейцаў? Што, маўляў, селі ў галёш, галавацяпы, са сваёй дубовай палітыкай ізаляцыі ды падвойных стандартаў? Дапялі нарэшце, што такі моцны арэшак вам не па зубах?
І калі раней Лукашэнка не саступаў патрабаванням Еўропы, то зараз, на хвалі трыумфу, здаецца, тым болей няма сэнсу даваць слабіну, вытанцоўваць. Палітолаг Валер Карбалевіч з гэтым, аднак, не зусім згодны.
Безумоўна, адзначае ён, варта было чакаць, што з прарыву ў Еўропу беларускі кіраўнік выцісне максімум піяру. Але не усё так адназначна.
«Раней у Лукашэнкі не было тормазу, а цяпер нейкі тормаз — у выглядзе думкі, а што ж на гэта скажа Захад, — з’явіўся, — мяркуе эксперт. — Ён жа хоча з’ездзіць і яшчэ куды-небудзь у Еўропу, акрамя Рыма». Таму наверсе лепей будуць узважваць, ці варта, напрыклад, брутальна разганяць нейкую акцыю, лічыць Карбалевіч.
Аднак у Прагу беларускі афіцыйны кіраўнік не ляціць — пра гэта нарэшце абвешчана афіцыйна. І гэта тая лыжка дзёгцю, што атручвае мядовы смак дыпламатычнага трыумфу.
Шэраг аналітыкаў робяць выснову, што тут на карысць варыянту «не ляцець» спрацавала не столькі засцярога абструкцыі ў чэшскай сталіцы, колькі рука Масквы. У тым сэнсе, што яна магла б стаць меней шчодрай. Ва ўсякім разе, маскоўскія палітолагі празрыста намякалі, што Крэмль можа закруціць кранік, калі флірт Лукашэнкі з Еўропай зойдзе далёка. З пытання аб прысутнасці/непрысутнасці на ўстаноўчым саміце ў Празе Масква, калі хочаце, паспрабавала зрабіць для слізкаватага партнёра тэст.
Зрэшты, на думку таго ж Валера Карбалевіча, маскоўскія таварышы, бадай, блефуюць. Аналітык зазначае: наадварот, апошнім часам Крэмль стаў болей шчодры. Тут і крэдыты, і адносна лагодныя ўмовы паставак газу, і пашырэнне доступу беларускіх прадпрыемстваў да расійскага дзяржзаказу…
«Зараз у Лукашэнкі пашыраецца абсяг для манеўру. І Масква, магчыма, думае найперш не пра тое, каб закруціць кранік, а пра тое, як перакупіць хаўрусніка», — кажа эксперт.
І сапраўды, у інтэрв’ю Рэйтэр Лукашэнка паўшчуваў Крэмль: «Я думаю, што Расійскай Федэрацыі трэба было займаць болей узважаную ды акуратную пазіцыю ў дачыненні да эканомікі Беларусі. Калі ў нас благія стасункі ў эканоміцы, то не трэба разлічваць, што ў палітыцы, абароне ды іншых пытаннях у нас будуць стасункі лепшыя». Карацей, хочаце мець адзіную сістэму СПА і ўсё такое — грошы на бочку!
Але было б неабачліва толькі раздаваць плюхі. Натуральна, беларускі кіраўнік мусіць манеўраваць. І таму ў інтэрв'ю Рэйтэр
Масква чарговы раз пачула рэфрэн пра адсутнасць антырасійскай подбіўкі ва «Усходнім парнёрстве». Іначай кажучы: не бойцеся, я свой! Еўразвязу ж заяўлена, што лібералізацыя магчымая, калі яна не дэстабілізуе абстаноўку ў краіне. Карацей, па чайнай лыжцы.
