…Пачуўшы па тэлефоне, што я ў Полацку, Уладзімер Арлоў параіў:
— Абавязкова паглядзі помнік Баламуту.
Каб не сарамаціцца, я не стаў удакладняць, хто такі Баламут, а пачаў варушыць «архівам», намагаючыся дадумацца, хто ж з полацкіх дзеячоў заслужыў такую мянушку. І згадалася мне чытанае на сайце «Нашай Нівы» — што ў Полацку паставілі помнік князю Андрэю… ну, вядома ж, Полацкаму.
Я нават трохі пакрыўдзіўся за князя Андрэя, сына Альгерда і Марыі Віцебскай. Не такі ён ужо і баламут. Проста, не яго планіда была сесці на сталец у Вільні.
Пра сваё жаданне паглядзець помнік Андрэю Альгердавічу я сказаў аднаму полацкаму грэка‑каталіку.
— Паглядзіце, паглядзіце… — загадкава прамовіў той.
І вось полацкі таварыш па партыі вязе мяне па Ніжнепакроўскай, вырульвае на вуліцу Энгельса — і ў двары нейкае ўстановы мы бачым помнік.
Разглядаць гэты твор ні мае спадарожнікі, ні я не захацелі.
Калі я вярнуўся ў Барысаглебскі манастыр, дзе спыніўся разам з пілігрымамі, полацкі грэка‑каталік спытаўся:
— І якія ўражанні?
— Калі б гэтаму чалавеку замест мяча скульптар даў у руку дубіну, я падумаў бы, што перада мною — разбойнік з вялікай дарогі.
Грэка‑каталік заўсміхаўся:
— Палачане кажуць, што яму трэба было даць у рукі пісталет.
…У людзей ёсць нейкі ідэальны вобраз князя — суверэна, ваяра. Тое, што зляпіў невядомы мне аўтар і што, кажуць, адлілі на ліцейным заводзе ў Полацку, вобразу такога князя не адпавядае.
Даўшы — без грамадскага абмеркавання — дазвол паставіць гэты помнік, полацкая ўлада прадэманстравала сваё ўяўленне пра ідэал дзяржаўнага мужа і свой эстэтычны густ.
Добра хоць тое, што «айцы горада» не выставілі гэтае сарамаццё на адной з гарадскіх плошчаў.
