Ювелірны брэнд Belaruskicry прэзентаваў калекцыю абярэгаў
«Гэтыя сімвалы некалі дарылі надзею нашым бабулям».
Брэнд Belaruskicry, знаёмы па кулонах з абрысамі Беларусі, прэзентаваў калекцыю аксесуараў-абярэгаў «Сучасная вечнасць». Упрыгожванні зроблены па ўзоры беларускага нацыянальнага арнаменту і ўтойваюць глыбокі сэнс. Заснавальніца маркі, Аляксандра Куркова, распавяла, якія таямніцы хаваюць звыклыя нам сімвалы.
«Даўным-даўно нашы бабулі вышывалі ўзоры на рукавах і каўнярах — гэтыя месцы яны выбіралі не проста так, — пачынае свой аповед Аляксандра. — Яны верылі, што, упрыгожваючы рукі і шыю арнаментам, змогуць зберагчы сябе ад дрэннага. Так і нашыя флагманскія прадукты, бранзалеты і кулоны, закліканыя засцерагаць сваіх уладальнікаў».
«Ёсць рамантыка ў тым, што кожнае пакаленне думае пра нешта свае»
Калекцыя «Сучасная вечнасць» натхнёная старажытнымі арнаментамі, якія ўпрыгожвалі нацыянальнае адзенне на працягу многіх пакаленняў. Дызайнеры доўга падбіралі патрэбныя для ўпрыгожванняў элементы: праглядалі вышыўкі розных рэгіёнаў, раіліся з навукоўцамі, старанна правяралі сэнсы — і раптам прыйшлі да нечаканых высноў:
«Некалькі месяцаў мы размаўлялі з этнографамі, чыталі дзясяткі падручнікаў па нацыянальнай вышыўцы, сустракаліся з сучаснымі майстрыхамі — каб зразумець, што адзінага цвёрдага значэння ў беларускім арнаменце не існуе. Ёсць толькі агульны пасыл і намер майстрыхі, якая яго стварае».
«Некалькі месяцаў мы размаўлялі з этнографамі, чыталі дзясяткі падручнікаў па нацыянальнай вышыўцы, сустракаліся з сучаснымі майстрыхамі — каб зразумець, што адзінага цвёрдага значэння ў беларускім арнаменце не існуе. Ёсць толькі агульны пасыл і намер майстрыхі, якая яго стварае».
Гэтае адкрыццё ўскладніла працу над праектам. Аказалася, што значэнні некаторых сімвалаў адрозніваюцца не толькі ў залежнасці ад рэгіёна, але і ад трактоўкі кожнай асобнай вышывальшчыцы. Не абышлося без кур'ёзу: адзін з першапачаткова абраных для распрацоўкі элементаў, акрамя іншага, азначаў «лапа кучаравая» і «сляпы верабей».
Да таго ж, некаторыя з сэнсаў, якія раней зашыфроўваліся ў арнаментах, зараз падаюцца далёкімі і незразумелымі. Аляксандра тлумачыць: «Шмат гадоў таму жанчыны, калі вышывалі сімвалы, думалі, як не захварэць або каб ваўкі жывёлу не пагрызлі. А вось пра «багацце» ў сучасным разуменні яны марылі вельмі рэдка. Мне падаецца, у гэтым ёсць свая рамантыка: што кожнае пакаленне думае пра нешта сваё».
Так, з шасці абраных элементаў арнаменту ў калекцыю ўвайшлі ўсяго два: «плыт», які майстрыцы вышывалі, каб засцерагчы сябе і сваю сям'ю ад злых духаў і дрэнных навін, і «знічка», або «зорка шчасця», якая сімвалізуе здзяйсненне жаданняў.
Да таго ж, некаторыя з сэнсаў, якія раней зашыфроўваліся ў арнаментах, зараз падаюцца далёкімі і незразумелымі. Аляксандра тлумачыць: «Шмат гадоў таму жанчыны, калі вышывалі сімвалы, думалі, як не захварэць або каб ваўкі жывёлу не пагрызлі. А вось пра «багацце» ў сучасным разуменні яны марылі вельмі рэдка. Мне падаецца, у гэтым ёсць свая рамантыка: што кожнае пакаленне думае пра нешта сваё».
Так, з шасці абраных элементаў арнаменту ў калекцыю ўвайшлі ўсяго два: «плыт», які майстрыцы вышывалі, каб засцерагчы сябе і сваю сям'ю ад злых духаў і дрэнных навін, і «знічка», або «зорка шчасця», якая сімвалізуе здзяйсненне жаданняў.
Пра апошні элемент Аляксандра распавядае асобна. Дзяўчына прыйшла да высновы, што нашы бабулі былі прагматычнымі: часцей за ўсё ў вышыўцы яны адлюстроўвалі не нейкія эфемерныя пасылы, а звычайныя жыццёвыя спадзяванні і клопаты — аб побыце, сям'і і замужжы. Ствараючы чарговы ўзор, яны загадвалі жаданне: укладвалі ў яго свае штодзённыя мары і патаемныя думкі. Заснавальніца Belaruskicry захацела падзяліцца гэтай магчымасцю і са сваімі кліентамі:
«Мы ўзялі «знічку», бо чалавек часцей за ўсё загадвае жаданне, менавіта калі глядзіць на яе. Нам падалося гэта вельмі сімвалічным.
«Мы ўзялі «знічку», бо чалавек часцей за ўсё загадвае жаданне, менавіта калі глядзіць на яе. Нам падалося гэта вельмі сімвалічным.
Не толькі белы, чырвоны і чорны
Колеры, у якіх выканана калекцыя, таксама выходзяць за рамкі існуючых шаблонаў аб нацыянальным строі. Задумвалася, што вырабы будуць «традыцыйнымі»: чырвонымі, чорнымі і белымі. Але, як удалося высветліць Аляксандры і яе камандзе, палітра адценняў, якую выкарыстоўвалі нашыя бабулі, была нашмат шырэйшая.
“
Мы вывучалі знаходкі этнографаў, якія ездзяць па беларускіх глыбінках і збіраюць арнаменты, вышытыя на дыванах і тэкстылі. Як жа мы здзівіліся, калі зразумелі, што трыяда «чырвоны, белы, чорны» ў вырабах беларусак фігуруе не часта. Насамрэч у іх такая разнастайнасць фарбаў і нязвыклых нам спалучэнняў! Мы натхніліся іх працамі і вырашылі зрабіць яркую калекцыю.
Пашырыць палітру адценняў удалося дзякуючы выкарыстанню халоднай эмалі — зараз у краме брэнда можна знайсці ўпрыгожванні ў 13 колерах.
Аляксандра прызнаецца, што ўсе супрацоўніцы Belaruskicry самі з задавальненнем носяць такія абярэгі і, паводле старажытнай беларускай традыцыі, надзяляюць іх асаблівымі сэнсамі:
«Для сябе я загадала агульныя рэчы — што ўсё будзе добра: са мной, з блізкімі, з брэндам. Простага чалавечага шчасця — вось чаго мне хочацца зараз».
«Для сябе я загадала агульныя рэчы — што ўсё будзе добра: са мной, з блізкімі, з брэндам. Простага чалавечага шчасця — вось чаго мне хочацца зараз».
Таксама яна расказвае «лайфхак»: «Калі дзяўчаты збіраюцца на спатканне, часам надзяваюць «знічкі» і загадваюць нешта пра каханне. Хтосьці надзявае абярэг на іспыты і сустрэчы, каб усё ўдала прайшло».
“
Самае добрае, што значэнне гэтых абярэгаў можна мяняць у залежнасці ад таго, што робіцца на душы. Аналагічна таму, як нашы бабулі ўвасаблялі свае мары ў арнаментах, праз нашы ўпрыгожванні кожны сам можа «вышыць» тое, чаго не хапае ў яго жыцці.