У Маскве на 64‑м годзе жыцця памерла народная артыстка РСФСР Валянціна Талкунова.
Талкунова памерла ў Боткінскай бальніцы пасля доўгай хваробы. Напярэдадні спявачка была пераведзена ў аддзяленне рэанімацыі.
Талкуновай стала кепска падчас канцэрта ў Магілёве 16 лютага, і яна была шпіталізаваная ў абласную бальніцу.
Валянціна Талкунова была адной з самых яркіх зорак савецкай эстрады. Звычайна ў такіх выпадках успамінаюць біяграфію чалавека, але жыццёвы шлях Валянціны Васільеўны пры ўсім жаданні не назавеш мудрагелістым або пакручастым. Гэта тыпова-ўзорная біяграфія спявачкі: ні табе ўсялякіх няпрофільных інстытутаў, ні крутых зігзагаў лёсу – дзіцячы хор, музычная вучэльня і доўгія-доўгія гады працы на эстрадзе.
Спявачка нарадзілася 12 ліпеня 1946 у горадзе Армавіры, што ў Краснадарскім краі, але заўсёды лічыла сябе масквічкай – неўзабаве пасля нараджэння дачкі бацькі пераехалі ў сталіцу. Спяваць пачала з дзяцінства, амаль дзесяць гадоў было аддадзена Маскоўскаму дзіцячаму хору. Пасля школы ў 1964 годзе Талкунова паступае на дырыжорска-харавое аддзяленне Маскоўскага дзяржаўнага інстытута культуры.
У дваццаць з чымсьці шматабяцальная студэнтка выходзіць замуж за вядомага кампазітара Юрыя Саульскага. Талкунова часова пакідае навучанне, ідзе працаваць у біг-бэнд «ВИО-66», якім кіраваў яе муж, і пяць гадоў спявае там джаз. На жаль, шлюб быў нядоўгім і праз пяць гадоў распаўся (другі – з журналістам Юрыем Папаравым – стаў куды больш удалым і працягваўся каля трыццаці гадоў).
І хоць Талкунова за гэты «джазавы перыяд» паспела скончыць сваю дырыжорскую адукацыю і ў дадатак яшчэ прыдбаць дыплом Гнесінкі, кар'еру спявачкі ёй давялося пачынаць спачатку. А эстрада – дама капрызлівая пры ўсіх рэжымах і ва ўсе часы, і ўсмешкі лёсу на гэтай сцежцы чакаюць нямногіх.
Талкуновай пашанцавала – менавіта ў гэты, здавалася б, зусім не спрыяльны для кар'еры перыяд пачынаецца яе ўзлёт.
Як гэта часта бывае, у справу ўмяшаўся выпадак. У 1971 годзе ў Савецкім Саюзе быў зняты першы ў гісторыі тэлесерыял «Дзень пры дні». Цяпер ужо мала хто памятае гэты штовечаровы аповед аб насельніках маскоўскай камуналкі, зняты Усеваладам Шылоўскім па сцэнары Міхаіла Анчарава з геніяльным Грыбавым і маладым, не тоўстым яшчэ Нявінным. Але ў лёсе спявачкі ён стаў адным з самых галоўных падзей.
У гэтай тэленавэле нікому не вядомая Валянціна Талкунова выканала некалькі песняў Іллі Катаева на анчараўскія вершы – «Я ночью шла по улице», «Стою на полустаночке» і г.д.
Спявачку заўважылі, і па просьбе паэта Льва Ашаніна Уладзімір Шаінскі аддае ёй сваю песню «Ах, Наташа», якая ляжала ў яго ў стале некалькі гадоў. Пасля выступлення спявачкі на юбілейным вечары Ашаніна масціты кампазітар у антракце знайшоў Талкунову і шчыра прызнаўся, што ніколі і не меркаваў, што з яго матэрыялу можна зрабіць такую бліскучую песню.
Пасля гэтага ў музычных колах пайшлі чуткі, што маладая спявачка можа выцягнуць любую песню, і Талкунова пачынае выдаваць адзін хіт за адным.
Спачатку былі «Серебряные свадьбы», ад якой напярэдадні адмовілася адна знакамітая спявачка, і выступ Талкуновай на «Песні-73» скончыўся авацыяй. Потым былі «Деревянные лошадки», «Носики-курносики», а праз год ужо спецыяльна для Валянціны Талкуновай малады кампазітар Уладзімір Мігуля піша «Поговори со мною, мама».
Талкунова робіцца адной з самых вядомых спявачак краіны – выстаяць перад гэтым непаўторным і на раз пазнавальным тэмбрам і вельмі шчырай інтанацыяй было немагчыма.
На жаль, перыяд гучнай славы апынуўся нядоўгім – на мяжы 70-80-х адбылася падзея, якая падкасіла кар'еру многіх спевакоў, што працавалі на сутыку народнай традыцыі і сучаснай эстрады.
Краіна моцна змянілася, новыя рытмы пацяснілі ранейшыя, і на фоне року і дыска, што набіралі сілу, Талкунова з яе «цветастыми полушалочками» і «девчоночками фабричными» пачала здавацца страшным анахранізмам. Не дапамаглі ні голас, ні прафесіяналізм – ніхто не вінаваты, проста часы змяніліся.
Гэты ўдар вытрымалі нямногія спевакі вельмі кансерватыўнай савецкай эстрады – хтосьці спрабаваў радыкальна змяніцца, але ўдалося гэта адзінкам. Талкунова ж вырашыла застацца сабой. Запісвала новыя песні – «Я не могу иначе», «Мой милый, если б не было войны», «Диалог у новогодней елки», працавала для дзяцей – спявала ў мультфільмах «У порце» і «Зіма ў Прастаквашыне». І ўсё роўна прарываліся да гледача.
Канчаткова знікла з тэлеэкранаў Валянціна Васільеўна толькі ў новыя часы, калі ўсе мы, зачараваныя новым жыццём і новымі магчымасцямі, табуявалі мінулае і пазбаўляліся ад яго з нейкай азвярэласцю.
Талкунова гэтыя цяжкія часы перажыла з годнасцю, якая выклікае павагу. Не мітусілася, не спрабавала манетызаваць ранейшы поспех, не спрабавала нікуды пралезці, неяк вярнуць мінулае. Сумленна прызнавалася ў інтэрв'ю: «Я, напэўна, з іншага стагоддзя, вельмі несучасная. Я дачка той эпохі, а час, у якім мы жывем... Я нібыта пясчынка ў віхуры XXI стагоддзя, а мне не хочацца быць пясчынкай». Працавала на свайго слухача, вельмі шмат ездзіла па краіне, не адмаўляючыся ад самых сціплых прапановаў:
«Я стараюся ездзіць з канцэртамі ў розныя месцы нашай Радзімы, каб паспець аддаць людзям сваё сэрца, свае песні. Я ніколі не адмаўляюся выступаць для інвалідаў, ветэранаў, дзяцей, моладзі.
Калі ў арганізатараў такіх канцэртаў няма грошай, я выступаю бясплатна, для мяне гэта не мае ніякага значэння.
Мяне папракаюць і нават лаюць за тое, што я згаджаюся працаваць бясплатна, бо цяпер ні адзін, нават зусім безгалосы, спявак і пальцам варухне, пакуль яму не заплацяць. Мяне часта пытаюцца: «Колькі вы каштуеце?" Я ўвесь час здзіўляюся гэтай фразе і не магу, ды і не хачу да яе прывыкаць. Таму нязменна адказваю: «Ніколькі не каштую». Тады людзі часам раздражнёна кажуць: «Добра. Колькі каштуюць вашыя песні?" Ну што за дзікасць? Як могуць песні ці я сама чагосьці каштаваць? Гэта ж бясцэннае. І я сама, і мае песні дадзеныя Богам для людзей. Цану мае толькі мая праца. Мне прыемна ўсведамляць, што там, у глыбінцы, я патрэбная. Прыязджаючы туды, я не адчуваю холаду, а адчуваю цеплыню сэрцаў і клапатлівыя душы. Там больш патрэбная душэўная лірычная песня, чым у Маскве ці Пецярбургу».
Наогул, годнасць – гэта, бадай, ключавое слова для ўспаміну пра Валянціну Васільеўну. Нават калі пачаўся зваротны працэс і пачалася мода на савецкае рэтра, яна, у адрозненне ад многіх сваіх калег, выстаяла і не кінулася ў марную пагоню за другім шанцам. Не замільгала на ўсялякіх канцэртах тыпу «салянак зборных», мы так і не ўбачылі яе ў тэлевізійных рэтра-конкурсах і іншых любімых айчыннай культурай балаганах. Яна жыла гэтак жа, як заўсёды. І пры гэтым ніколі не скардзілася і ні пра што не шкадавала: «Песня не можа быць рускай ці савецкай. Не бывае песні, прывязанай да ладу. Добрая песня для ўсіх, і яе нельга называць рускай ці савецкай.
Я не спявала песняў-лозунгаў. Я ніколі нікому не служыла. Я спявала чалавечыя песні.
Узгадайце, «Поговори со мною, мама», «Носики-курносики», «Мы на лодочке катались», «Мой милый, если б не было войны». Гэтыя песні для ўсіх, яны і цяпер патрэбныя, яны запатрабаваныя. Я не магу сказаць, што сяджу без канцэртаў. Не, я не абяздолены, я забяспечаны чалавек. Дваццаць два гады за рулём, цяпер езджу на джыпе, маю добрую кватэру. Я ні на што не скарджуся, мне няма на што скардзіцца. Я сама ў гэтым жыцці выкараскваюся. Без справы не сяджу, працы шмат».
Працай яна жыла заўсёды. Нават калі некалькі гадоў таму ёй паставілі страшны дыягназ, яна ўсё роўна працягвала выступаць. У сярэдзіне лютага на канцэрце ў Магілёве спявачцы стала кепска. Пасля тэрміновай шпіталізацыі высветлілася, што хвароба дала рэцыдыў. Амаль месяц дактары змагаліся за жыццё спявачкі, але становішча было занадта сур'ёзным – рак чацвертай ступені, пухліны ў грудзях і мозгу з метастазамі ў печань і лёгкія.
У панядзелак раніцай Валянціна Талкунова памерла ў Боткінскай бальніцы.
Народную артыстку Расіі Валянціну Талкунову пахаваюць на Траякураўскіх могілках у Маскве ў сераду.
