Аўтарытэтная букмекерская кантора Ladbrokes.com склала спіс прэтэндэнтаў на Нобелеўскую прэмію па літаратуры за 2011 год. У спісе 75 імёнаў; беларусаў тамака няма, а ёсць уся сусветная пісьменніцкая «эліта» і два расейцы — Яўген Еўтушэнка і Віктар Пялевін.
Узначальваюць пералік сірыйскі паэт Адоніс (сапраўднае прозвішча — Алі Ахмад Саід Асбар), шведскі літаратар Томас Транстрэмер і амерыканскі пісьменнік Томас Пінчон.
У мінулым годзе букмекеры лічылі лідарам Транстрэмера — стаўкі на перамогу
Дык ці можна выйграць грошы праз гэты
букмекеры прадказвалі правільна імя сусветнага пераможцы па літаратуры толькі тры разы— у
Ва ўсялякім выпадку, зрабіць стаўку на фаварыта ці аўтсайдэра (апошнім у спісе каторы год з’яўляецца Боб Дылан) вам ніхто не замінае — уладальнікаў Visa і Mastercard тут прымуць з вялікім задавальненнем. Інтрыга і азарт вам абяцаныя, як пры вызначэнні пераможцы ў кіданні дроцікаў ці лідара футбольнага чэмпіяната.
Што тычыцца логікі, то яе ў васямнаццаці акадэмікаў — членаў стакгольмскага камітэта зусім няма. Хоць, зрэшты,
Шведы, якія ўваходзяць у камітэт, — найперш палымяныя сацыялісты. Яны ўважліва глядзяць на абрысы свету, улічваюць сучасныя геапалітычныя абставіны.Таму можа стацца, што лаўрэатам сёлета будзе вызначаны Харукі Муракамі (Японія) альбо Адоніс (Сірыя) — краіны, з якіх паходзяць гэтыя пісьменнікі, у 2011 годзе напаткалі найвялікшыя катастрофы. Таксама трэба ўлічваць, што з 2001 году перамогу не святкавалі пісьменнікі з занядбанага капіталістамі «далёкага свету» — калі ўвага камітэту будзе скіраваная ў гэты бок, то перамогу будзе святкаваць літаратар з Нігерыі, Алжыра, Філіпінаў (такія ёсць у спісе). Дарэчы, кандыдатура Адоніса — лідара сёлетняга «параду» на Ladbrokes.com — адпавядае двум згаданым мною крытэрам.
Ізноў жа, прэмія можа напаткаць тую краіну, пісьменнікі з якой даўнавата нічога не атрымлівалі. Напрыклад, Расею — там не бачылі Нобелеўскую прэмію па літаратуры амаль чвэрць стагоддзя! Да таго ж Яўген Еўтушэнка адпавядае яшчэ аднаму неагучанаму запытанню стакгольмскага камітэта:
чым старэйшы лаўрэат, тым лепш для прэміі.А расійскаму паэту цяпер 79 гадоў. Але ж
Адонісу — 81, і беднаватая Сірыя, дзе зараз грамадзянская вайна, ніколі ня бачыла той прэміі!
Такім чынам, Алі Ахмад Саід Асбар альбо іншы сусветны літаратар з адпаведнымі характарыстыкамі сапраўды можа перамагчы ў гэтым годзе —
Нобелеўскі камітэт занадта стары (толькі смерць можа пазбавіць камітэтчыка ягонага месца ў ім)і кансерватыўны, каб змяняць цяпер правілы гульні на сваім полі. Асабіста я, як літаратурны крытык, аддаў бы прэмію Умберта Эка, а як просты чытач — Харукі Муракамі. Зрэшты, вы самі можаце ўжо сёння прагаласаваць розумам ці сэрцам (і партманэ з грашыма на Ladbrokes.com), як зрабіла мая сяброўка, якая ўпадабала пісьменнікаў Хуана Марсэ (Іспанія) і Дона Дэліла (ЗША) за мілагучнасць іх прозвішчаў.
Літаратура — гэта заўсёды асабісты, нелагічны выбар.