Посуд японскі, сэрвіс беларускі
Выстава японскай керамікі адкрылася ў Нацыянальным мастацкім музэі ў Менску. У нас таксама спрадвеку рабілі з гліны мноства самых розных рэчаў — ад посуду да цацак. Заўсёды цікава паназіраць, што могуць зрабіць з таго самага матэрыялу людзі з абсалютна іншым сьветаглядам.
Зазначу адразу, у японцаў зьдзівіць артымалася. Посуд самых разнастайных формаў — ад традыцыйнай да неверагодна мадэрновай — то нагадваў знаходкі беларускіх археолягаў, то прыводзіў на памяць карціны Лёніка Тарасэвіча. Асабліва ўразіла талерка са зробленай знарок расколінай: галубы, якія ўпрыгожвалі посуд, нібыта імкнуліся зьляцець з малюнка і сваім памкненьнем разьбівалі талерку...
Арганізатары выставы зь японскага боку — Японскі фонд і японскае пасольства ў Беларусі — зрабілі ўсё, каб зацікавіць гледачоў. Раздаваліся часопісы “Nipponia”, буклеты, прысьвечаныя Японіі, каляровыя рэклямныя афішкі выставы. Былі й прэс-рэлізы па-расейску й па-беларуску.
Беларускі тэкст прэс-рэлізаў (як пазначана, пераклад Ю.Піскуна) зеўраў такімі “чорнымі дзіркамі” й “белымі плямамі”, што нават згадваць сорамна. На шчасьце, прамінуліся тыя часы, калі беларусы радаваліся кожнай падачцы. Гонар падказвае, што нельга называць беларускамоўнымі тэксты, дзе пасьлядоўна прапускаюцца скарачэньні над “ў” і кропачкі над “ё”. І нельга называць беларускамоўнымі тэксты, дзе русізмы сустракаюцца бадай у кожным сказе. І нельга ўвогуле называць пісьменным гэткі сказ: “Не гледзячы на тое, што з пачатку 17 ст. Токіо быў палітычным і культурным цэнтрам краіны, але паколькі гліняных радовішчаў там не існавала, таму Токіо не быў традыцыйным цэнтрам ганчарства”. Адчуваецца ў такім перакладзе ўсё хараство японскае мовы. Ці вычытваў гэта хоць хто, апроч “перакладчыка”? А ці вычытваў нехта ўпарта паўтараныя словы “цэрэмонія” і “парцэляна”?
Дый прэзэнтацыя выставы была арганізаваная — абы з рук. Арганізатары не ўлічылі акустыку памяшканьня, і да часткі прысутных даляталі толькі ўрыўкі фразаў: “Часовы павераны ў справах Японіі...”, “намесьнік культуры...” (менавіта так!). Аднак уражаньне ад прыгожай выставы ня змажаш такімі недарэчнасьцямі. Застаецца хіба спадзявацца, што наступным разам японская “дзяржпрыёмка” пракантралюе “нашых перакладчыкаў”.
Дзя Дзэн Ка
